Đàn ông mà yêu hoa quá như Mỹ dường như là hơi trái so với lẽ thường nhưng có lẽ chính sự khác biệt đó đã khiến cho anh trở nên đặc biệt để thành công trong lĩnh vực mà mình theo đuổi. Nói năng nhỏ nhẹ đến dịu dàng nhưng anh tiết lộ mình cũng rất khó tính và quyết liệt trong công việc. Bởi nếu không quyết liệt, biết tính toán và dám chơi tới cùng cuộc chơi đầy rủi ro với những bông hoa nhập khẩu thì bạn sẽ chết yểu ngay trên đường chinh phục thành công.

- Đến thời điểm này thì 38 Degree Flowers của anh đã khẳng định được thương hiệu trên thị trường hoa nhập khẩu và được rất nhiều khách hàng ưa chuộng. Đây là một lĩnh vực không mới nhưng ít người làm hoành tráng và đạt được thành quả như anh. Anh có thể chia sẻ đôi chút về việc kinh doanh hoa nhập khẩu?

- Đầu tiên phải khẳng định, ngành hoa nhập khẩu làm rất là cực. Tôi nghĩ người có tiền sẽ ít ai chịu đầu tư vào làm ngành này vì sự vất vả. Để mang được những bông hoa này về Việt Nam đã là cả một công trình nhưng làm sao để bảo quản hoa, rồi cắm được những bình hoa đẹp, tạo được những tác phẩm có tính thẩm mỹ thì cần nhiều thời gian và công sức hơn nữa. 

Hoa đẹp và lãng mạn nhưng kinh doanh hoa thì lại rất khốc liệt và nhiều rủi ro vì tuổi thọ của hoa rất ngắn. Thêm nữa là ở Việt Nam chưa có văn hóa về hoa, mọi người chưa có thói quen mua hoa, tặng hoa cho nhau nhiều như nước ngoài, ngoài những dịp lễ Tết.

Đối với ngành kinh doanh shop hoa trong nước, nguồn hoa và sự đa dạng các loại hoa rất giới hạn. Các shop hoa đều có khả năng mua được hoa cùng nguồn một cách dễ dàng với cùng mức giá nên cái khó chính của ngành hoa trong nước là sự khác biệt về thiết kế để tạo ra giá trị thặng dư cho khách hàng. 

Tuy nhiên, ngành dạy học cắm hoa tại Việt Nam chưa được chú trọng và chưa được đầu tư nên nguồn nhân lực thợ cắm hoa giỏi là cực hiếm. Các shop hoa thường không tạo ra được giá trị thặng dư về mặt thiết kế hoa cho khách hàng nên dẫn đến cạnh tranh nhau về giá và chất lượng thiết kế hoa trở nên rất thấp.

Đối với ngành kinh doanh shop hoa nhập khẩu, cái khó không còn chỉ là nguồn nhân lực, mà là tạo ra được bộ máy hoàn chỉnh chạy đều đặn của tất cả các khâu: tìm và nhập khẩu hoa, bảo quản hoa, lên kế hoạch sử dụng, quảng cáo, sales, thiết kế hoa và đào tạo nhân lực. Nếu một khâu bị chậm hoặc không làm tốt sẽ ảnh hưởng toàn bộ guồng máy. 

Ví dụ, nếu nguồn hoa không đa dạng, khách hàng sẽ mau chán và không giới thiệu thêm khách mới, dẫn đến hoa về không bán được. Nếu quảng cáo không đúng, khách sẽ bỏ đi. Nếu quảng cáo không hiệu quả, hoa về chỉ cần để ở shop vài ngày không bán được là đều bị hư. Nếu thiết kế hoa không tốt, thì dù có nhiều loại hoa đẹp cũng rất khó tạo ra giá trị thặng dư về thiết kế cho khách hàng và giữ chân khách hàng... Tất cả phải làm thật tốt để hoa được nhập về thường xuyên, giảm chi phí vận chuyển, giữ giá bán tốt, tạo điều kiện cho khách hàng mua thường xuyên và giới thiệu người khác.

Khi bạn có trong tay một dạng sản phẩm có khả năng tự làm mới thường xuyên là một lợi thế rất quan trọng, giúp khách hàng cũ không bị nhàm chán và sẵn sàng giúp giới thiệu sản phẩm đến cho người thân và bạn bè. Vì “không một nhân viên sale nào hiệu quả bằng người thân và bạn bè” nên tôi sử dụng facebook để làm kênh truyền tải những hình ảnh về sản phẩm hoa.

Hàng ngày, các fans vào trang facebook của 38 Degree Flowers thường xuyên để ngắm hoa và thư giãn. Sự đa dạng về chủng loại hoa (điều mà rất khó thực hiện với một shop hoa nếu chỉ sử dụng nguồn hoa trong nước) được những thợ cắm hoa đầy đam mê thổi hồn vào để tạo ra những sản phẩm mới làm cho các fans thích thú và được họ nhiệt tình chia sẻ đến người thân và bạn bè. 

Để kích thích thêm khách hàng mới thì mỗi khi khách hàng mới nào đến shop nói tên và số điện thoại của người đã từng mua hoa tại shop thì sẽ mua được giá giảm 50%. Ngoài ra, tùy theo đợt hoa, tôi có những chương trình kích cầu cho hoa định kì văn phòng và hoa định kì tại nhà với mức giảm 70%. Tôi tự tin là qua những chương trình này, khách đã mua hoa sẽ quay lại tiếp và giới thiệu thêm nhiều khách khác nữa.

- Tại sao anh lại chọn hoa nhập khẩu chứ không phải là hoa trong nước để kinh doanh?

- Nếu không có vật liệu trang trí tốt và đa dạng thì không thể ra những ngôi nhà đẹp. Ngành hoa cũng vậy. Bên cạnh vấn đề về chất lượng thì nguồn hoa trong nước quá ít để có thể tạo ra những sản phẩm “có thể tự làm mới mỗi ngày”. 

Ở chợ hoa sỉ Hồ Thị Kỷ, số lượng các loại hoa trong nước không vượt qua con số 20 loại và thường xuyên bị lặp lại như vậy quanh năm. Do khách hàng nhàm chán nên họ không sẵn sàng trả giá cao. Trong đại dương đỏ này, các ranh giới đã được thiết lập và chấp nhận, quy luật cạnh tranh đã rõ ràng: Một lẵng hoa gồm 10 cành hoa ABC nào đó giá khoảng X đồng. Nếu bán thấp hơn bạn sẽ lỗ, bán cao hơn thì khách hàng sẵn sàng đi qua chỗ khác mua, không còn khoảng trống nào cho các shop hoa cạnh tranh nhau khốc liệt về giá và giảm chất lượng.

Tôi nghĩ mình không nên tham gia vào đại dương đỏ đó. Tôi muốn đi tìm đại dương xanh nơi mà chưa có ai khám phá, thậm chí còn chưa có cả thị trường. Có thể nói, trước khi 38 Degree Flowers ra đời thì hầu hết khách hàng không có khái niệm về hoa nhập khẩu và giá trị thật sự của hoa nhập khẩu. 

Khi bắt đầu, tôi luôn được khách hàng hỏi “hoa nhập khẩu là hoa gì, và có gì khác với hoa trong nước?”. May mắn là con đường ra đại dương xanh khó khăn bây giờ có chút gặt hái. Bây giờ khách hàng có nhu cầu ngày càng cao hơn với hoa nhập khẩu. Mỗi tuần tôi có thể nhập về khoảng 40 tới 60 loại hoa. Thế mà một số khách hàng khó tính còn chê là ít.

Mục tiêu của tôi trong đại dương xanh này là chiếm lấy thị trường bằng các cách: nâng cao chất lượng hoa, tạo ra giá trị thặng dư về thiết kế và giảm giá thành. Hiện giờ 38 Degree Flowers có những mẫu thiết kế hoa nhập khẩu hoặc hoa nhập khẩu mix với hoa trong nước ở mức giá ngang tầm với những lẵng hoa cùng kích thước tại các shop hoa khác chỉ dùng hoa trong nước, nhưng thật sự lại có giá trị cao hơn rất nhiều.

Bắt đầu kinh doanh từ năm 2011, đến nay, shop hoa của anh đã được đông đảo khách hàng biết đến.

- Với những yêu cầu ngày càng cao của khách hàng, anh làm sao để làm hài lòng họ?

- Làm hoa nhập khẩu khó ở chỗ là các nhà vườn nước ngoài không bán số lượng ít cho mỗi loại hoa. Nguồn hoa nhập về shop càng đa dạng đồng nghĩa với số lượng càng nhiều. Nếu shop không đủ lực để bán hết thì lợi thế đa dạng nguồn hàng lại trở thành rủi ro tồn kho. 

Nhưng nếu không có nguồn hoa đa dạng thì lại bị mất khách hàng và cũng không thỏa mãn đam mê của bản thân khi làm hoa nhập khẩu. Nên mục tiêu sắp tới của tôi là làm sao cho giá hoa bán thật tốt để đến được nhiều người yêu hoa hơn. 

Tôi đặt ra nhiều chương trình giá tốt giảm 50-70% khi khách đặt hoa sớm 7 ngày để tôi có thể chủ động xoay sở tìm được nguồn hoa chất lượng và giá tốt. Tôi thật sự vui khi thấy nhiều khách hàng có mức thu nhập tầm trung đặt hoa theo chương trình này để có loại hoa tulips lạ của Hà Lan giá chỉ khoảng 24.000 đồng/cành hoặc hoa mẫu đơn giá 120.000 đồng/cành. Thật sự tôi tin rằng ở Việt Nam rất khó có được giá hoa tulips và mẫu đơn như thế này. 

Các bạn đồng nghiệp ngành hoa của tôi ở các nước trong khu vực như Indonesia, Đài Loan, Thái Lan… đều rất ngạc nhiên với những chương trình này và đặt câu hỏi tại sao tại Việt Nam lại có thể làm được. Họ cũng có đôi phần ghen tị vì bản thân họ không được tiếp xúc với nhiều loại hoa đẹp với giá tốt như thế. 

Khi có chiến lược giá như thế này thì lợi nhuận chắc chắn sẽ giảm đi nhưng đó thật sự không phải là tiêu chí hàng đầu. Thật sự tôi đặt niềm vui và đam mê của khách hàng, của tập thể công ty và của tôi lên hàng đầu khi làm ngành này. Tôi nghĩ cách đó là cách tốt nhất để làm hài lòng khách hàng.

- Shop hoa của anh mở từ năm 2011 và anh từng chia sẻ năm đầu là một năm khó khăn chịu lỗ, anh đã lỗ bao nhiêu tiền cho thời gian khởi đầu đó?

- Năm đầu tiên khi tôi làm hoa nhập khẩu, chả ai biết, chẳng ai quan tâm. Sau đó, khi khách hàng thấy những hình ảnh hoa hồng to bằng bàn tay hoặc khuôn mặt người thì họ bắt đầu tìm tới. Rồi người ta mới biết hồng Ecuador là hoa hồng bông to như vậy, Việt Nam không có, châu Á không có, thậm chí cả Hà Lan. Mất thời gian để người ta hiểu được giá trị của hoa nhập khẩu và thêm một thời gian nữa để hiểu hoa nhập khẩu cắm đẹp thì thật sự sẽ rất đẹp.

Tôi xin giữ kín số tiền đầu tư. Con số đầu tư không nhỏ vì nếu không đầu tư đúng mức thì sẽ không thể tạo ra được một thị trường mới trong một ngành cũ. Tất nhiên khi thị trường hoa nhập khẩu đã được bắt đầu thì có những công ty khác cũng làm hoa nhập khẩu, nhưng trong ngành này, kiến thức, chất lượng và độ ổn định là lợi thế của người đi trước nên những công ty làm hoa nhập khẩu sau này gặp khá nhiều khó khăn để thu hút được khách hàng.

- Những điều gì khác mang tới cho anh thành công với dòng hoa nhập khẩu như hôm nay?

- Tôi cảm thấy rất may mắn đã xây dựng đội ngũ nhân viên tốt trong tất cả các khâu hỗ trợ cho việc kinh doanh này, từtìm nguồn hoa, lên kế hoạch mua bán, giới thiệu sản phẩm, tìm khách hàng mới và chăm sóc hệ thống khách hàng cũ, nhân viên sale đến thợ cắm hoa, bảo quản lưu trữ hoa… Các khâu phải ăn khớp với nhau. Tôi rất coi trọng đội ngũ nhân viên hiện nay vì họ làm việc nhiệt tình và lòng đam mê hoa đã giúp họ làm tốt và vượt qua những khó khăn cùng nhau.

- Anh nói nhiều về cái được khi kinh doanh hoa nhập khẩu, vậy ngược lại, anh có phải mất gì khi làm lĩnh vực này?

- Để có được guồng máy chạy ổn định nhịp nhàng như thế này hàng ngày khi sản phẩm mang độ bền ngắn ngày, những cái mà chúng tôi đã nỗ lực và hy sinh thật sự rất nhiều. Từ lâu tôi đã không còn nhiều thời gian cho bản thân và gia đình. 

Đời sống của hoa quá ngắn ngủi mà mỗi lần nhập hàng về, chúng tôi phải nhập rất nhiều thì mới có giá tốt, nên phải cố gắng làm việc và xử lý lô hàng đó trong 2-3 ngày. Đó thực sự là một áp lực rất lớn. Do phải làm việc hàng ngày với nhiều nước ở nhiều múi giờ khác nhau nên một ngày làm việc của tôi không bao giờ dưới 16 tiếng. Nếu thật sự có 1 ngày nghỉ hoàn toàn 24 tiếng tôi sẽ rất quý ngày đó.

Có nguồn vốn hỗ trợ từ gia đình nhưng Đỗ Hoàn Mỹ cho rằng, cần phải có may mắn thì mới gặt hái được thành công.

- Anh đánh giá thế nào về văn hóa thưởng thức hoa ở Việt Nam?

- Ở Việt Nam, văn hóa thưởng thức và sử dụng hoa tặng nhau vẫn còn mới mẻ. Do thị trường còn thấp nên tất cả các thành viên tham gia thị trường đều chưa có mức lương đủ sống với nghề. Vì vậy, nghề thợ cắm hoa vẫn còn chưa trở thành 1 nghề mà nhiều người theo đuổi. 

Tôi dám đảm bảo 100% những thợ cắm hoa tại Việt Nam làm là vì đam mê. Do nghề hoa chưa được nhiều người đeo đuổi nên vẫn còn thiếu một môi trường đào tạo chuyên nghiệp cho nghề này. 

Khi mời các nghệ nhân quốc tế về dạy cho các thợ cắm hoa của 38 Degree Flowers hoặc đưa họ đi nước ngoài học, tôi nhận thấy một sự khác biệt rất lớn về chương trình dạy của Việt Nam và các nước. Điều này làm tôi hơi buồn và mong muốn có dịp xây dựng một trung tâm chuyên dạy cắm hoa tại Việt Nam với bằng cấp chứng nhận có giá trị quốc tế.

Theo tôi, một khi nghề hoa được chú trọng sẽ tạo ra những nghệ nhân giỏi, và khi đó sẽ có sự đa dạng và sáng tạo trong cách cắm. Thợ cắm hoa có thể tạo ra giá trị thặng dư về thiết kế hoa. Khi người nhận hoa vui và hài lòng thì người mua hoa sẵn sàng trả giá cao hơn cho các thiết kế đó.

- Cách nói chuyện của anh rất nhẹ nhàng dịu dàng, nhưng trong công việc anh có phải người khó tính và hay la mắng nhân viên?

- Do áp lực về thời gian sống của hoa nên trong công việc tôi rất nghiêm khắc. Khi mua một cành hoa ở ngoài chợ về thì bạn sẽ không thấy quý nó bằng với việc chuẩn bị cả tuần lễ có khi cả tháng để mua hoa từ nước ngoài và đưa về Việt Nam. Tôi ít khi mắng nhân viên nhưng nếu có mắng thì lý do thường là mọi người làm không nghĩ tới tập thể. 

Trong ngành hoa trong nước, tôi nghĩ mọi người làm việc hơi theo cá nhân vì ai cũng có cái tôi nghệ sĩ. Còn đối với hoa nhập khẩu, tập thể chúng tôi làm việc là phải biết phối hợp với nhau, phải linh động chứ không ai làm một mình được. Tinh thần làm việc tập thể của chúng tôi rất cao và kỷ luật cũng rất khắt khe. Mọi người trong tập thể do từng trải và có kinh nghiệm với hoa nhập khẩu nên họ cũng có tính nghiêm khắc cao.

- Ngày bận rộn nhất của anh diễn ra như thế nào?

- Tôi bận nhất là vào những ngày đặt hoa. Hiện tại mỗi tuần tôi nhập 2 tới 3 lần. Bù đầu từ sáng hôm nay tới sáng hôm sau vì múi giờ các nước khác nhau. Hơn nữa ở nước ngoài họ không làm việc ngoài giờ và cuối tuần nên nếu phải thức đêm tôi cũng phải tranh thủ chốt công việc với họ. Rồi đủ thứ việc như lên kế hoạch, book chuyến bay… 

Tôi phải hiểu được tất cả các ngày lễ của tất cả các nước vì lễ của họ là mình không làm việc được, nắm được tất cả lịch bay, mỗi ngày mấy chuyến…rồi phải đáp ứng nhu cầu ngày càng phức tạp của khách hàng… 

Có một ông thầy bảo tôi: “Tới 60 tuổi bạn vẫn phải như vậy, áp lực làm việc cũng sẽ thường xuyên cao như vậy nếu vẫn tiếp tục gắn bó với hoa”.

>> Chuyện ông James đi bán hoa

Theo Hà Thu