Nhập khẩu ô tô: Vì sao lượng tăng, giá trị giảm?

Báo cáo sơ bộ của Tổng cục Thống kê cho biết, ước tính đã có khoảng 17.000 xe ô tô nguyên chiếc được nhập khẩu về nước trong tháng 7/2022, tăng hơn 11,3% so với tháng liền trước.

Đây là một tín hiệu đáng mừng đối với thị trường ô tô nhập khẩu trong bối cảnh các nhà máy trên toàn cầu vẫn đang gặp khó khăn do tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng linh kiện.

Tuy nhiên, nếu xét trên yếu tố giá trị thì mặt hàng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu vẫn đang phủ gam màu ảm đạm lên bức tranh chung của thị trường. Mức giá trị kim ngạch ước tính 312 triệu USD đạt được trong tháng 7 tiếp tục cho thấy đà xuống dốc rõ rệt.

Không khó để lý giải cho dấu hiệu phân cực ngày càng rõ nét của mặt hàng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu. Khi chia tách chủng loại xe có thể thấy rõ nhóm xe du lịch dưới 10 chỗ ngồi luôn có giá trị thấp hơn so với các nhóm xe tải, xe thương mại và xe chuyên dụng.

Chẳng hạn, theo số liệu thống kê tháng 6/2022 của Tổng cục Hải quan thì giá trị trung bình của các loại xe du lịch (chở người dưới 10 chỗ ngồi) nhập khẩu chỉ xấp xỉ 18.314 USD/chiếc. Trong khi đó, giá trị trung bình của xe tải nhập khẩu ở mức 35.100 USD/chiếc. Giá trị nhập khẩu của các loại xe chuyên dụng còn cao hơn nhiều khi ở mức trung bình 46.000 USD chiếc.

Hiện tại vẫn chưa có số liệu thống kê chi tiết của Tổng cục Hải quan về các chủng loại xe nhập khẩu tháng 7. Dù vậy, dấu hiệu phân cực cũng đã bắt đầu xuất hiện từ trước đó.

Báo cáo của Tổng cục Hải quan cho biết, trong khi số lượng xe du lịch nhập khẩu tháng 6/2022 tăng nhẹ 4,7% so với tháng liền kề trước đó thì giá trị kim ngạch của nhóm này giảm 7,1%. Đáng chú ý là cùng thời gian này, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng xe tải giảm đến 26,7% về lượng và giảm 22,6% so với tháng liền trước. Kim ngạch nhập khẩu các loại xe chuyên dụng thậm chí còn thê thảm hơn khi giảm 40,6% về lượng và giảm 41,3% về giá trị.

Nhìn vào các số liệu nêu trên có thể hình dung được bối cảnh của thị trường ô tô nhập khẩu khi xét trên chủng loại xe. Cụ thể, với trạng thái tăng lượng giảm giá trị, có thể khẳng định rằng nhóm xe du lịch đang có dấu hiệu hồi phục trong khi các loại xe tải và xe chuyên dụng ngày càng sụt giảm.

Ngoài tình trang đứt gãy chuỗi cung ứng linh kiện toàn cầu thì các yếu tố địa chính trị cũng đang có những tác động đáng kể lên trạng thái phân cực của kim ngạch nhập khẩu ô tô nguyên chiếc. Hiện tại, đa số các loại xe tải và xe chuyên dụng nhập khẩu đều đang có xuất xứ từ Nga và Trung Quốc. Trong khi Nga gặp khó khăn về hoạt động xuất nhập khẩu do xung đột quân sự thì việc duy trì chính sách "zero Covid" lại đẩy Trung Quốc vào trạng thái tắc nghẽn.