Nhiều thách thức với ngành dệt may, da giày trong năm 2023

Từ quý IV năm ngoái, trước tác động của lạm phát, các thị trường xuất khẩu chính như Mỹ, EU, Nhật Bản đều bị ảnh hưởng khiến người dân giảm chi tiêu, hàng tồn kho các sản phẩm giày dép của các nhà bán lẻ và các nhãn hàng tiếp tục ở mức cao, ảnh hưởng đến triển vọng đơn hàng trong nửa đầu năm nay.

Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam cho rằng, để vượt qua khó khăn, bản thân các doanh nghiệp cần đa dạng hoá từ nguồn cung cho đến thị trường xuất khẩu, tuy vậy, Hiệp hội mong muốn hệ thống thương vụ Việt Nam tại nước ngoài hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm các đối tác xuất khẩu nguyên phụ liệu trong khối thị trường có FTA.

Theo bà Xuân: "Sự tác động tới các chuỗi cung ứng, chuỗi cung đầu vào, đầu ra đều có sự biến động và ảnh hưởng rất lớn tới sản xuất, xuất khẩu của ngành cũng như công ăn việc của người lao động. Theo dõi kim ngạch thì xuất khẩu đã giảm, các doanh nghiệp sẽ phải có chiến lược phát triển và muốn như thế thì phải có hoạt động nội hàm mang tính hỗ trợ tương tác để phía doanh nghiệp Việt Nam đáp ứng được các yêu cầu, đồng thời là các doanh nghiệp Việt Nam có đủ khả năng để cải thiện năng lực nội tại thì mới có thể đáp ứng được.

Vậy thì, cung cấp thông tin đào tạo, đặc biệt là phát triển về thị trường cũng như mẫu mã phải tập trung để giúp cho các doanh nghiệp, đặc biệt là hướng theo phát triển bền vững, giúp cho tiêu dùng bền vững cũng như sản xuất bền vững".

Không nằm ngoài tình trạng khó khăn, dệt may cũng là ngành đang phải đối mặt với tác động từ tình trạng lạm phát trên thế giới. Dù ngay trong tháng 1 và tháng 2, người lao động ngành dệt may đã hăng hái bắt tay vào sản xuất, nhiều đơn vị đã có đơn hàng hết quý I nhưng ngành cũng đang đối diện với nhiều khó khăn, thách thức khi nhu cầu tiêu dùng, đơn hàng bị sụt giảm, lượng hàng tồn kho tăng cao...

Theo dự báo, đối với ngành dệt may, tổng cầu thế giới 2023 chỉ tăng trưởng từ 2,5 đến 4% – tỷ lệ tăng trưởng thấp so với các năm trước. Thực tế hiện nay, cầu dệt may thế giới vẫn chưa phục hồi do sức mua chậm ở các thị trường tiêu thụ hàng may mặc lớn như Mỹ và châu Âu.

Dự báo các đơn hàng ngành may sẽ phục hồi vào quý 2 năm nay, tuy nhiên, sẽ phải cạnh tranh gay gắt về giá từ các đối thủ như Bangladesh, Ấn Độ và Trung Quốc. Với ngành sợi, thị trường sợi vẫn ảm đạm, chưa có dấu hiệu phục hồi, giá bán sợi trên thị trường vẫn ở mức thấp trong khi giá bông đưa vào sản xuất tại các đơn vị vẫn cao hơn nhiều so với giá thị trường hiện nay.

Lường trước những biến động và khó khăn kéo dài của thị trường, nhiều doanh nghiệp đã đưa ra các giải pháp để ứng phó với tình hình, đảm bảo thực hiện tốt kế hoạch sản xuất kinh doanh ngay từ đầu năm.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt "Chiến lược phát triển ngành Dệt may và Da giày Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035".

Ông Lê Tiến Trường– Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) cho biết, việc xác định rõ những khó khăn trước mắt sẽ giúp doanh nghiệp có bước đi chủ động, đồng thời sẵn sàng triển khai giải pháp ứng phó phù hợp diễn biến mới, tập trung nghiên cứu, xác định sản phẩm chủ lực, thích hợp nhất tại từng thời điểm để hoàn thiện chuỗi sản xuất khép kín; làm tốt công tác dự báo thị trường, cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời để các doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp.

"Chúng tôi tập trung vào 3 ứng phó chính, một là cầu còn thấp thì tận dụng triệt để tiêu dùng nội bộ, kết nối thành chuỗi để cố gắng có việc làm ổn định trên hệ thống doanh nghiệp của mình. Thứ hai là chấp nhận câu chuyện là có liên thông về nguồn vốn lưu động. Thứ ba là giảm tải tồn kho. Từ những giải pháp này, khi đã giảm được cả chi phí, giảm được cả tồn kho thì tạo ra dư địa để có thể cạnh tranh với giá tốt hơn và dùng giải pháp đó để giữ việc làm giữ lao động" - ông Trường chia sẻ.

Năm nay, ngành dệt may nước ta kỳ vọng xuất khẩu đạt kim ngạch 48 tỷ USD, tăng khoảng 10% so với năm ngoái. Một yếu tố quan trọng làm nền tảng cho ngành dệt may tăng trưởng đó là ngành đã chủ động được khoảng 50% nguồn cung nguyên phụ liệu, phần còn lại chủ yếu là nguyên phụ liệu kỹ thuật cao nên vẫn phải nhập khẩu.

Ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội dệt may Việt Nam khẳng định, để ngành dệt may phát triển bền vững, ngành sẽ tiếp tục kêu gọi đầu tư vào chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu cũng như xây dựng giải pháp phát triển đầu tư công nghệ, tự động hóa, quản trị số và môi trường sản xuất, kinh doanh minh bạch bắt kịp xu thế toàn cầu, đầu tư chiều sâu đi đôi với bảo vệ môi trường xanh hóa ngành dệt may, tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, đáp ứng nhu cầu phát triển của doanh nghiệp.

Ông Cẩm nhấn mạnh thêm: "Chúng ta xuất khẩu vào Mỹ, EU cũng rất lớn, hiện nay chúng ta biết rằng EU thì đưa ra chiến lược mới về dệt may, phát triển bền vững và truy xuất nguồn gốc, đặc biệt yêu cầu, sản phẩm dệt may phải tái chế, tái sử dụng, có tuổi thọ lâu dài, tức là thay thời trang nhanh bằng thời trang vững.

Như vậy, các doanh nghiệp cũng sẽ phải đối mặt với vấn đề về chuyển đổi, đây là những vấn đề mà các doanh nghiệp phải đối mặt và đã thay đổi thì liên quan đến chi phí, đến nguồn nhân lực, rất nhiều vấn đề khác. Cho nên, tôi cho rằng các doanh nghiệp rất nhiều là chú ý trong vấn đề tập trung và đáp ứng yêu cầu của thị trường xuất khẩu vào".

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt "Chiến lược phát triển ngành Dệt may và Da giày Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035". Mục tiêu tổng quát nhằm phát triển ngành Dệt may và Da giày là ngành chủ lực về xuất khẩu của nền kinh tế; đẩy mạnh sản xuất sản phẩm có chất lượng, có năng lực cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước; giữ vững vị trí trong nhóm các quốc gia sản xuất và xuất khẩu sản phẩm dệt may, da giày hàng đầu thế giới./.