Những quốc gia nào sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất nếu giá dầu đạt 100 USD/thùng sau 'cú đánh úp' của OPEC+: Mỹ hay những 'bạn hàng thân thiện' của Nga?

Việc cắt giảm sản lượng bất ngờ của OPEC+ đã khiến giá dầu tăng vọt. Nhiều nhà phân tích cho rằng các nhà nhập khẩu dầu lớn như Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ chịu tác động nhiều nhất nếu giá dầu chạm mốc 100 USD/thùng.

Pavel Molchanov, Giám đốc điều hành của ngân hàng đầu tư Raymond James cho biết: “Đó là một loại thuế đối với mọi nền kinh tế nhập khẩu dầu mỏ. Không phải Mỹ sẽ cảm thấy đau đớn nhất với giá dầu 100 USD, mà là các quốc gia không có nguồn dầu mỏ trong nước như Nhật Bản, Ấn Độ, Đức, Pháp,...”.

Việc cắt giảm tự nguyện của các quốc gia trong liên minh dầu mỏ sẽ bắt đầu vào tháng 5 và kéo dài đến cuối năm 2023. Cả Ả Rập Xê Út và Nga sẽ cắt giảm sản lượng dầu 500.000 thùng/ngày cho đến cuối năm nay, trong khi các thành viên OPEC khác như Kuwait, Oman, Iraq, Algeria và Kazakhstan cũng sẽ giảm sản lượng.

Các quốc gia phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu dầu mỏ

Henning Gloystein, Giám đốc điều hành Eurasia Group cho biết: “Các khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi việc cắt giảm nguồn cung dầu và giá dầu thô tăng vọt là những khu vực có mức độ phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu cao và sử dụng nhiều nhiên liệu hóa thạch trong hệ thống năng lượng sơ cấp”.

“Điều đó có nghĩa là những ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất là các ngành công nghiệp thị trường mới nổi phụ thuộc vào nhập khẩu, đặc biệt là ở Nam Á và Đông Nam Á, cũng như các ngành công nghiệp nặng siêu phụ thuộc vào nhập khẩu của Nhật Bản và Hàn Quốc”, ông cho biết.

Ấn Độ

Ấn Độ là quốc gia tiêu thụ dầu lớn thứ 3 trên thế giới và đã mua dầu của Nga với giá chiết khấu cao kể từ khi lệnh trừng phạt được áp đặt lên Nga.

Theo dữ liệu của chính phủ, nhập khẩu dầu thô của Ấn Độ đã tăng 8,5% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm ngoái.

“Mặc dù họ vẫn đang thu lợi từ việc hưởng chiết khấu dầu từ Nga, nhưng họ đã bị thiệt hại do giá than và khí đốt tăng cao. Nếu giá dầu tăng cao hơn nữa, ngay cả giá dầu thô giảm của Nga cũng sẽ bắt đầu ảnh hưởng đến tăng trưởng của Ấn Độ”, ông Henning Gloystein cho biết.

Nhật Bản

Dầu mỏ là nguồn năng lượng quan trọng nhất ở Nhật Bản và chiếm khoảng 40% tổng nguồn cung cấp năng lượng.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết: “Không có sản xuất trong nước đáng chú ý, Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu dầu thô, với khoảng 80 - 90% đến từ khu vực Trung Đông”.

Hàn Quốc

Theo công ty nghiên cứu độc lập Enerdata, dầu mỏ chiếm phần lớn nhu cầu năng lượng của Hàn Quốc.

“Hàn Quốc và Ý phụ thuộc hơn 75% vào dầu nhập khẩu”, ông Pavel Molchanov cho biết.

Theo Henning Gloystein, Giám đốc điều hành Eurasia Group, châu Âu và Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng rất nhiều nếu giá dầu tăng mạnh.

Tuy nhiên, ông nói thêm rằng, mức độ ảnh hưởng của Trung Quốc ít hơn một chút do sản xuất dầu trong nước, trong khi toàn bộ châu Âu chủ yếu dựa vào hạt nhân, than đá và khí đốt tự nhiên thay vì nhiên liệu hóa thạch trong hỗn hợp năng lượng chính của họ.

Tác động đến các nền kinh tế mới nổi

Ông Pavel Molchanov cho biết, một số thị trường mới nổi “không đáp ứng đủ ngoại tệ để hỗ trợ nhập khẩu nhiên liệu này” nên sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi mức giá dầu 100 USD/thùng.

Cụ thể, các quốc gia Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ, Nam Phi và Pakistan là những nền kinh tế tiềm năng sẽ bị ảnh hưởng. Sri Lanka - quốc gia không sản xuất dầu trong nước và phụ thuộc 100% vào nhập khẩu - cũng rất dễ bị ảnh hưởng nặng nề hơn.

Amrita Sen, người sáng lập Energy Aspects cho biết: “Các quốc gia có ít ngoại tệ nhất và là nhà nhập khẩu sẽ bị thiệt hại nhiều nhất vì dầu được định giá bằng đồng đô la Mỹ”.

Mức giá 100 USD/thùng sẽ không phải là vĩnh viễn

Trong khi mức giá dầu 100 USD/thùng có thể sắp xảy ra, thì mức giá cao hơn có thể không tồn tại lâu và nó sẽ không phải là vĩnh viễn.

“Về lâu dài, giá cả có thể phù hợp hơn trong khoảng từ 80 - 90 USD hoặc hơn”, ông Amrita Sen cho biết.

Bên cạnh đó, ông Henning Gloystein cho rằng: “Một khi dầu thô đạt 100 USD/thùng và giữ nguyên ở đó, điều này sẽ khuyến khích các nhà sản xuất thực sự tăng sản lượng trở lại”.

Tham khảo: CNBC