Nỗi buồn của ‘thiên đường’ xe điện: Doanh số bán đạt kỷ lục mới nhưng bị ‘cản đường’ tứ phía, soán ngôi xe xăng vẫn còn là ‘giấc mơ’

Triển vọng mới của xe điện tại Mỹ

Theo dữ liệu bán xe từ hãng kinh doanh ô tô Cox Automotive, từ đầu năm đến nay, nhiều người tiêu dùng đã ưu tiên lựa chọn xe điện hơn trước.

Trong vài năm qua, doanh số bán xe điện đã tăng trưởng tích cực và có nhiều bước đột phá trong năm nay. Theo CNN, người tiêu dùng Mỹ đã mua thêm gần 300.000 phương tiện chạy bằng pin (BEV) trong quý II/2023 - một con số kỷ lục mới.

Được biết, hơn 557.000 BEV đã được bán ra trong nửa đầu năm nay. Con số này không chỉ cao hơn 48% so với cùng kỳ năm ngoái mà còn cao hơn số lượng bán ra của cả năm 2019. Chưa hết, số lượng đó chưa tính đến xe plug-in hybrid (PHEV).

Theo dự đoán của Cox Automotive, lần đầu tiên, doanh số bán xe chạy hoàn toàn bằng điện ở Mỹ sẽ “phá vỡ” mốc 1 triệu xe vào năm 2023.

Các chuyên gia cho biết, doanh số bán xe điện đang được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố, ví dụ như hoạt động giảm giá, nhiều loại phương tiện có sẵn đa dạng và các khoản đầu tư đến từ chính phủ.

Stephanie Valdez-Streaty, giám đốc phụ trách nghiên cứu thị trường và tâm lý người tiêu dùng của ngành ô tô tại Cox Automotive cho biết: “Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) cũng đã góp phần thúc đẩy doanh số bán xe điện. Sự kết hợp tổng thể đã tạo nên làn sóng này”.

Thông qua IRA, chính quyền liên bang đã bắt đầu cung cấp các khoản tín dụng thuế lên tới 7.500 USD cho xe điện vào đầu năm nay, một phần dựa vào nguồn gốc xuất xứ, nơi lắp ráp ô tô và các bộ phận điện của chúng.

Theo Liên minh Đổi mới Ô tô - một hiệp hội thương mại phi lợi nhuận, chỉ có 18 mẫu xe điện trong số 97 mẫu trên thị trường Mỹ hiện đáp ứng đủ điều kiện để nhận khoản tín dụng thuế này.

Bà Valdez-Streaty cho biết những mẫu xe điện bán chạy nhất năm nay bao gồm Tesla Model 3, Tesla Model Y, Chevrolet Bolt, Rivian R1T và Volkswagen ID.4 đều đủ điều kiện nhận ít nhất một phần tín dụng thuế IRA.

Thị trường xe điện đang bước vào giai đoạn chuyển tiếp và dần được đón nhận. Theo một cuộc khảo sát của Cox Automotive được công bố vào tháng 6/2023, hơn 50% số người tiêu dùng đang cân nhắc mua một chiếc BEV mới hoặc xe đã qua sử dụng trong năm tới. Nếu so sánh, chỉ có khoảng 38% người tiêu dùng nói như vậy vào năm 2021.

“Chúng tôi đã có những người chấp nhận chuyển đổi. Vấn đề hiện tại là làm cách nào để bắt đầu tăng doanh số bán hàng? Giải pháp nào để chuyển những người cân nhắc đó thành người mua?”, bà Valdez-Streaty nói.

Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), việc chuyển đổi hoàn toàn thói quen và nhu cầu của người tiêu dùng sang thị trường xe điện có lẽ sẽ phải mất vài thập kỷ.

“Vật cản” khiến xe điện khó phổ biến như xe xăng

Theo dự đoán của Cơ quan EIA, giả sử các đạo luật và quy định hiện hành không thay đổi, tỷ lệ phần trăm xe BEV và PHEV được mua hàng năm sẽ giữ nguyên ở mức khoảng 17-19% từ năm 2035 đến ít nhất là năm 2050.

Cơ quan này cũng dự đoán thị phần xe điện tại Mỹ sẽ ở dưới mức 30% ngay cả trong trường hợp giá xăng dầu tăng tới 190 USD một thùng.

Bà Valdez-Streaty cho biết giá cả là rào cản lớn nhất đối với người tiêu dùng. Mặc dù Tesla và Ford đã giảm giá mạnh trong năm nay, tuy nhiên việc sử dụng xe điện vẫn đồng nghĩa với việc phải trả giá cao hơn so với các mẫu xe chạy bằng xăng . trung bình.

Theo Kelley Blue Book, giá xe điện trung bình trong tháng 7 là 53.469 USD, cao hơn mức giá trung bình 48.334 USD cho hầu hết các loại xe.

Trong cuộc khảo sát người tiêu dùng của Cox, sau giá cả, mối bận tâm lớn thứ hai đối với những người cân nhắc mua xe điện là sự thiếu thốn các trạm sạc.

Phạm vi hoạt động của pin xe điện đã được cải thiện trong những năm gần đây. Bộ Năng lượng Mỹ cho biết số lượng các mẫu xe điện có phạm vi hoạt động ít nhất 300 dặm đã tăng từ 13 mẫu trong năm 2021 lên 51 mẫu trong năm 2023.

Tuy nhiên, số lượng trạm sạc vẫn còn ít hơn mức cần thiết để hỗ trợ việc sử dụng xe điện trên quy mô rộng lớn.

Báo cáo hàng quý về xe điện mới nhất của Liên minh Đổi mới Ô tô cho biết, tính đến cuối quý I/2023, có khoảng 134.000 trạm sạc và 3,34 triệu xe điện chạy trên khắp nước Mỹ. Để đáp ứng mục tiêu có 5 triệu xe điện chạy trên đường vào năm 2030, cả nước sẽ phải lập nhiều gấp 2,5 lần số trạm sạc điện hiện tại.

Đồng thời, báo cáo cũng chỉ ra sự chênh lệch về vị trí địa lý cũng là điều đáng quan ngại. Cụ thể, gần 30% cơ sở hạ tầng sạc công cộng của cả nước Mỹ nằm ở California.

Bà Valdez-Streaty cho biết, việc đảm bảo có đủ cơ sở hạ tầng sạc điện và hoạt động tốt sẽ rất quan trọng để hỗ trợ tăng trưởng doanh số bán xe điện trong tương lai. Sự hỗ trợ của tiểu bang và quốc gia cũng vậy.

Năm 2022, Ủy ban Tài nguyên Không khí California (the California Air Resources Board – CARB) đã bỏ phiếu thông qua lệnh cấm bán ô tô mới chạy xăng vào năm 2035. Ít nhất 17 tiểu bang khác đã nhất trí làm theo California.

Tham khảo CNN