Chê Trung Quốc, vải thiều Thanh Hà “Nam tiến”

Thay vì đổ xô mang hàng lên biên giới để xuất sang Trung Quốc như mọi năm, thương lái thu mua vải thiều Thanh Hà (Hải Dương) đang có xu hướng tập trung dồn hàng cho thị trường nội địa, đặc biệt là các tỉnh phía Nam vốn rất “đói vải thiều”.

Chỉ còn khoảng 3-5 ngày nữa, vựa vải thiều Thanh Hà sẽ bước vào thu hoạch chính vụ. Thời điểm này, các nhà vườn vải thiều ở các vùng vải trọng điểm như Thanh Khê, Thanh Thủy, Thanh Sơn... (huyện Thanh Hà) cũng đã bắt đầu rục rịch vào vụ thu hoạch. Dọc hai bên tỉnh lộ 390, các chủ vựa thu mua vải thiều đã bắt đầu hoạt động tấp nập.

Nhằm đáp ứng nhu cầu thu mua, vận chuyển vải thiều, tránh tình trạng ùn tắc giao thông như mọi năm, trước thềm vụ vải thiều năm nay, UBND huyện Thanh Hà đã đầu tư quy hoạch riêng một bến đỗ với khả năng đáp ứng thường xuyên cho khoảng 20-30 xe tải, xe container của các tỉnh về thu mua vải.

Tại bến xe này, hiện mỗi ngày đã có hơn 10 xe tải và xe container lạnh cỡ lớn về tập trung tại đây đóng vải. Khác với mọi năm, năm nay các xe tập trung về mua hàng đa số đến từ các tỉnh phía Nam như TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai...

Tại các điểm tập kết thu mua vải dọc tỉnh lộ 390 qua các xã Thanh Khê, Thanh Thủy..., các nhà vườn đã thồ vải tới đây bán khá đông, hoạt động đóng gói, xử lí đóng thùng đã bắt đầu tấp nập.

Tất cả vải thiều sau khi thu mua sẽ được phân loại một lượt, nhúng qua bồn nước đá có dung dịch bảo quản, sau đó được đóng vào các thùng xốp cỡ 25-27kg/thùng, giữa thùng có các thỏi đá lạnh lớn được bọc trong túi nilon, sau đó được dán kín miệng thùng để giữ lạnh.

Với phương pháp bảo quản này, có thể giúp vải tươi nguyên được từ 7-10 ngày, vì vậy hoàn toàn yên tâm khi vận chuyển vào tiêu thụ sâu tại các tỉnh phía Nam.

Theo đánh giá của các nhà vườn, nhìn chung vải năm nay mẫu mã đẹp, đều. Về giá cả, đối với trà vải chín sớm (hiện đã cơ bản thu hoạch xong) do sản lượng có hạn nên thường được giá, năm nay thương lái thu mua với giá từ 15 – 20 ngàn đ/kg.

Đối với trà vải thiều chính vụ, giá biến động từng ngày. Tính đến ngày hôm qua (12/6), các chủ vựa vẫn thu mua với giá từ 8-10 ngàn đ/kg, cơ bản không thấp hơn so với mặt bằng giá thu mua chung của năm 2013.

Khác với vùng vải Lục Ngạn (Bắc Giang) có lượng vải thiều rất lớn được XK sang Trung Quốc, đặc biệt thường có rất đông thương nhân Trung Quốc sang tận nơi thu mua, vùng vải thiều Thanh Hà chủ yếu tiêu thụ nội địa.

Theo đánh giá của Sở NN-PTNT tỉnh Hải Dương, vụ vải năm 2013, chỉ có khoảng 20% lượng vải thiều chính vụ được XK sang Trung Quốc. Vụ vải năm 2013 cũng là năm đầu tiên vựa vải Thanh Hà có sự xuất hiện của khoảng 20 thương nhân Trung Quốc trực tiếp về thu mua đóng gói với số lượng hạn chế.

Còn lại, đa số lượng vải XK sang Trung Quốc đều do thương nhân tại địa phương thu mua chở lên biên giới để trực tiếp XK. Theo các thương nhân thu mua vải tại Thanh Hà, điểm đặc biệt là đầu mùa vải thiều chính vụ năm nay, thay vì XK sang Trung Quốc, họ đã tập trung đưa vải vào miền Nam tiêu thụ.

Anh Vũ Văn Tùng, một chủ vựa thu mua vải thiều rất lớn gần Chợ Lại (xã Thanh Thủy) cho biết, thời điểm này các vụ vải năm trước, anh chủ yếu XK vải sang Trung Quốc qua cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) mỗi ngày từ 8-10 tấn.

Tuy nhiên hiện tại, không chỉ anh mà nhiều thương lái khác tại địa phương chỉ nhúc nhắc XK sang Trung Quốc 3-4 tấn/ngày, còn lại đa số đều chuyển hướng đưa hàng vào miền Nam tiêu thụ, mỗi chủ hàng 8 - 10 tấn/ngày.

 Theo anh Tùng, vải XK sang Trung Quốc phải lựa chọn các lô quả thật đỏ vì họ rất thích màu đỏ. Vì vậy tuyển hàng mất công hơn, mà xuất qua Trung Quốc rất thất thường, có khi ngày hôm nay mua vải ở vườn giá 10 ngàn đ/kg, qua bên kia bán 20 ngàn đ/kg họ còn tranh nhau mua. Nhưng chỉ ngày hôm sau mình đưa lên, họ cứ ỳ ra, chỉ còn trả giá một nửa so với ngày hôm trước, lỗ sặc tiết.

“Từ đầu vụ đến nay tôi mới đưa lên có 4 chuyến, nhưng chuyến nào cũng chết. Vải bây giờ mới đầu mùa, còn khan hàng lắm, thế nhưng chuyển hàng sang bãi tập kết bên kia cửa khẩu Tân Thanh từ sáng sớm, cánh lái buôn Trung Quốc chẳng chịu tới mua ngay, mà cứ lân la trà cháo chán chê, mãi trưa mới ghé tới hỏi, rồi ỉ ôi chê vải héo, bực hết chỗ nói” – anh Tùng giãi bày.

Anh Nguyễn Nam, chủ xe container lạnh mang BKS 51E-511.37 từ TP.HCM đang tập kết hàng tại xã Thanh Thủy tâm sự: Mấy năm trước, vải thiều vẫn rất lạ lẫm với người dân TP.HCM, lúc đó mỗi kg chở từ Hải Dương vào TP.HCM có lúc bán tới 60-70 ngàn đồng.

Tuy nhiên lúc đó do chưa có kinh nghiệm bảo quản nên tỉ lệ hư hỏng rất nhiều, còn bây giờ, việc bảo quản đã rất tốt, mặc dù giá bán không còn cao như trước nhưng thị trường tiêu thụ tại các tỉnh phía Nam vẫn rất lớn.

“Vải chở từ đây vào TP.HCM chỗ nào có mối hàng thì rải đều dọc đường, có khi cánh này đưa lên cả Gia Lai, Đăk Lăk... Mỗi container lạnh 40 feet, chất đầy cũng chỉ được cỡ 560 thùng vải, mỗi thùng cộng cả đá bảo quản nặng cỡ 30-35kg, vị chi mỗi container vải chỉ nặng khoảng 19-20 tấn nên không lo chuyện xe quá tải trọng (theo quy định 28 tấn/container 40 feet). Vì vậy vụ này chắc chắn sẽ có rất nhiều vải được chuyển vào Nam” – anh Nam nhận định.

Đẩy mạnh giao thương tiêu thụ vải bên cạnh thị trường xuất khẩu truyền thống Trung Quốc

Theo Lê Bền