Gạo thơm chớp cơ hội xuất khẩu?

Theo ông Phạm Văn Bảy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, cả năm ngoái lượng gạo thơm XK đã đạt mức kỷ lục là gần 600 ngàn tấn. Nhưng năm nay, đến hết tháng 8, kỷ lục ấy đã bị phá vỡ khi lượng gạo thơm XK đã đạt trên 605 ngàn tấn.

Và nếu so với cùng ký năm ngoái, thì lượng gạo thơm đã XK đến hết tháng 8 có có mức tăng trưởng rất cao, tới trên 78%. Nếu so với việc lượng gạo XK nói chung trong 8 tháng đầu năm nay giảm 7,86%, trong đó gạo trắng chất lượng cao giảm tới hơn 32% ..., thì càng thấy sự tăng trưởng nói trên của gạo thơm là rất ấn tượng.

Không chỉ tăng về lượng, giá gạo thơm cũng đang ổn định hơn so với các loại gạo XK khác. Sau khi rơi xuống dưới mức 500 USD/tấn cách đây vài tháng, giá gạo thơm đã được hồi phục lên mức 540-550 USD/tấn.

Vừa qua, do ảnh hưởng của việc Thái Lan xả hàng gạo tồn kho với giá rẻ, giá các loại gạo trắng của Việt Nam đều giảm rất mạnh. Đến ngày 13/9, giá gạo 5% tấm chỉ còn 360-370 USD/tấn, gạo 25% tấm còn 325-335 USD/tấn, tấm 320-330 USD/tấn. Trong khi đó, dù có giảm nhẹ, nhưng giá gạo thơm Jasmine của Việt Nam vẫn đang được giao dịch ở mức 530 USD/tấn.

Nếu như các loại gạo trắng đang rất khó cạnh tranh trên thị trường thế giới, thì sức cạnh tranh của gạo thơm Việt Nam vẫn đang khá tốt. Ông Bảy cho biết gạo thơm Việt Nam không chỉ đã thâm nhập sâu, giành được thị phần đáng kể ở nhiều nước châu Á, mà đã bắt đầu vươn tới những thị trường xa ở châu Phi, hay thị trường khó tính như châu Âu ...

Theo nhận định của một số doanh nghiệp XK gạo, chất lượng gạo thơm đã ổn định trở lại so với hồi đầu năm nay, nguyên nhân quan trọng giúp làm gia tăng mạnh lượng gạo thơm XK trong những tháng qua.

Tuy nhiên, ưu thế lớn nhất làm gia tăng mạnh lượng gạo thơm XK là giá gạo thơm Việt Nam hiện nay chỉ còn bằng khoảng phân nửa so với gạo thơm của Thái Lan, trong khi chất lượng không thua kém mấy. Theo Vụ Châu Phi, Tây Á và Nam Á (Bộ Công thương), các nhà NK ở châu lục này đang ngày càng tìm mua nhiều hơn gạo thơm Việt Nam do giá cả dễ chịu hơn nhiều so với gạo thơm Thái Lan.

Cũng theo Vụ này, người dân nhiều nước châu Phi, nhất là người dân thành thị, đang sử dụng gạo thơm nhiều hơn trong các bữa ăn hàng ngày, bởi thu nhập của họ đang ngày càng được cải thiện hơn. Ông Hoàng Đức Nhuận, Trưởng phòng châu Phi (Vụ châu Phi, Tây Á và Nam Á), cho biết, hai thị trường ở châu Phi đang có nhu cầu tăng NK gạo thơm nhiều nhất là Nam Phi và Nigeria.

Bởi thế, ông Phạm Văn Bảy cho rằng, trong bối cảnh thị trường gạo thế giới đang trong tiến trình sụt giảm tiếp trong những tháng cuối năm nay, đồng nghĩa với việc XK gạo nói chung của Việt Nam sẽ còn gặp nhiều khó khăn hơn nữa, thì các DN phải đẩy mạnh gia tăng xuất gạo thơm nhiều hơn nữa.

Trong đó, quan trọng nhất là phải thừa dịp giá gạo thơm Thái Lan vẫn đang ở mức quá cao (hơn 1.000 USD/tấn) để chiếm lĩnh thị trường gạo thơm ở châu Á, châu Phi và châu Âu ..., mà điểm nhấn quan trọng nhất sẽ là thị trường châu Phi.

Dẫu vậy, việc đẩy mạnh XK gạo thơm vẫn đang gặp phải trở ngại không nhỏ là sản lượng gạo thơm XK hiện còn hạn chế. Do đó, khi tổ chức sản xuất lúa gạo vụ Đông xuân sắp tới, ngành nông nghiệp và các tỉnh ĐBSCL cần quan tâm, khuyến khích nông dân gia tăng diện tích trồng các giống lúa thơm phục vụ XK.

Theo Sơn Trang