VASEP kiến nghị sửa quy định kiểm nghiệm lô hàng xuất khẩu

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), dự thảo thông tư thay thế Thông tư 55/2011/TT-BNNPTNT của Bộ NN&PTNT quy định việc kiểm tra, chứng nhận chất lượng thực phẩm thủy sản đã không giải quyết nội dung kiến nghị chính của VASEP trong hơn một năm qua là không lấy mẫu kiểm nghiệm sản phẩm theo lô hàng XK làm điều kiện cấp chứng thư XK.

Tại công văn 96/2013/CV-VASEP ngày 17-5-2013 gửi Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (NAFIQAD) góp ý sửa đổi dự thảo thông tư này, VASEP đề nghị Cục xem xét thêm Luật An toàn thực phẩm (ATTP) và các quy định hiện hành của Thái Lan, Mỹ, EU...

Từ đó có thể xây dựng một “Chương trình thẩm tra sản phẩm”. Đây là chương trình gắn kết và hỗ trợ cho “Chương trình kiểm tra, đánh giá điều kiện sản xuất nhà máy chế biến” mà NAFIQAD đã dự thảo cũng như đã và đang thực hiện trong suốt thời gian qua.

VASEP đề nghị cơ quan soạn thảo thay đổi cách tiếp cận tại Điều 21, 22 và Phụ lục 9 là lấy mẫu kiểm nghiệm theo lô hàng XK sang phương thức lấy mẫu thẩm tra sản phẩm theo tần suất thời gian: 3 tháng/1lần đối với DN đạt loại A, 2 tháng/1lần đối với DN đạt loại B.

Như vậy, thay vì quy định “Danh sách ưu tiên”, "Danh sách kiểm tra giảm", cơ quan soạn thảo nên sửa thành “Danh sách các cơ sở đủ điều kiện XK” đó là các cơ sở đạt điều kiện loại A, B.

Đây cũng là cách tiếp cận phù hợp với Luật ATTP, Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa; Điều 9 và Điều 10 Nghị định số 132/2008/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa và thông lệ quốc tế.

Hiện nay, tại một số nước phát triển và có điều kiện sản xuất tương đồng với Việt Nam, việc đánh giá, chứng nhận và quản lý điều kiện ATVSTP của cơ sở chế biến XK không phụ thuộc vào việc lấy mẫu lô hàng kiểm nghiệm tránh mất thời gian, tăng chi phí, đơn giản hóa thủ tục hành chính mà căn cứ vào điều kiện an toàn vệ sinh của cơ cở chế biến có đạt hay không và thuộc danh sách đủ điều kiện XK hay không để cấp Giấy chứng nhận ATTP.

Trong khi đó, cho đến nay, theo quy định hiện hành của EU, các nhà chế biến muốn XK vào thị trường này chỉ cần nằm trong danh sách được phép XK vào EU kèm theo mỗi lô hàng là Giấy chứng nhận vệ sinh.

Tùy thuộc vào bản chất của sản phẩm hoặc loài thủy sản, DN phải tự kiểm tra các chỉ tiêu cảm quan, hóa học, vi sinh đối với sản phẩm của họ để đảm bảo tuân thủ luật quy định và phải tự lưu trữ hồ sơ để trình cho kiểm tra viên của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xuống kiểm tra, đánh giá.

Tương tự, tại Mỹ, để được XK, điều đầu tiên và quan trọng nhất là nhà máy chế biến phải nằm trong danh sách phê duyệt của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (USFDA). Điều đó có nghĩa là các nhà máy phải được kiểm tra, đánh giá điều kiện sản xuất của USFDA, tuân thủ và đáp ứng luật lệ và quy định ATTP của USFDA.

Khi đã nằm trong danh sách này, nhà máy hoàn toàn đủ điều điện để Cấp giấy chứng nhận ATTP (H/C) của Bộ Thương mại Mỹ (USDC). Cơ quan này tính phí cấp H/C mà không cần kiểm tra hoặc lấy mẫu kiểm nghiệm lô hàng trước khi XK.

Theo tính toán của VASEP, hiện DN thủy sản xuất khẩu vừa phải chịu chi phí hàng năm cho hoạt động kiểm nghiệm Nhà nước lên tới 1-4 tỷ đồng/năm/DN và chi phí tương đương đối với hoạt động tự kiểm.

Theo Duy Quang