"Ông lớn" kiểm toán PwC có thể phải bồi thường khoản tiền kỷ lục

Kể từ khủng hoảng tài chính 2008 đến nay, các ngân hàng lớn đã lần lượt bị bêu tên, buộc phải chi ra hàng trăm tỷ USD để giàn xếp các vụ kiện. Các hãng xếp hạng tín nhiệm cũng đã bị “sờ gáy”. Tuy nhiên, có một bộ phận vẫn chưa được nhắc đến: các công ty kiểm toán.

Hồ sơ vụ kiện lớn nhất từ trước đến nay chống lại một công ty kiểm toán vừa được quỹ tín dụng Taylor, Bean & Whitaker (TWB) nộp lên tòa án bang Miami (Mỹ), buộc tội PwC đã tắc trách và không phát hiện ra âm mưu gian dối hàng tỷ USD giữa nhà sáng lập Lee Farkas và các lãnh đạo của ngân hàng Colonial Bank.

Trở lại năm 2010, Lee Farkas, cựu Giám đốc TWB bị buộc tội lừa đảo và âm mưu chiếm đoạt tài sản của người khác với tổng giá trị lên tới hơn 1 tỷ USD. Lee đã rút hơn 50 triệu USD là tiền của các nhà đầu tư từ quỹ tín dụng TWB và chuyển sang tài khoản cá nhân của mình đồng thời mở hàng loạt tài khoản ủy thác khác ở ngân hàng Colonial Bank.

Hàng triệu USD rút ra từ TBW được Lee Farkas sử dụng để mua máy bay riêng, biệt thự nghỉ dưỡng và xe hơi cổ. Hắn phải chịu án 30 năm tù.

Từ năm 2002 đến 2008, PwC đã kiểm toán cho công ty mẹ của Colonial Bank là Colonial BancGroup và đều đặn đưa ra kết quả hoàn toàn sạch sẽ. Tuy nhiên, Colonial Bank đã sụp đổ năm 2009, trở thành vụ phá sản ngân hàng lớn thứ 6 trong lịch sử nước Mỹ.

Theo Taylor, Bean & Whitaker, PwC chứng nhận sự tồn tại của hơn 1 tỷ USD tài sản tại Colonial Bank mà trên thực tế số tài sản này không hề tồn tại.

Steven Thomas, luật sư đại diện cho Taylor, Bean & Whitaker, miêu tả đây là sự việc đặc biệt nghiêm trọng khi mà Dennis Nally – người vừa nghỉ hưu tháng trước sau 8 năm làm Chủ tịch toàn cầu của PwC – từng nói với tờ Wall Street Journal năm 2007 rằng “nhiệm vụ của kiểm toán là phát hiện sai sót và hành vi lừa đảo”.

Tuy nhiên, tuần trước, các luật sư của PwC – công ty kiểm toán lớn nhất thế giới với 35 tỷ USD doanh thu trong năm ngoái – tuyên bố rằng PwC không có bất kỳ mối quan hệ nào với TBW, chưa bao giờ kiểm toán công ty này.

PwC cũng chỉ ra rằng Deloitte & Touche mới là công ty đã kiểm toán cho TBW trong suốt 7 năm trước khi quỹ này sụp đổ mà không tìm ra bất cứ sai sót nào.

Sự sụp đổ của Colonial vào tháng 8/2009 và trước đó là TBW đã khiến Cơ quan bảo hiểm tiền gửi liên bang Mỹ thiệt hại khoảng 3 tỷ USD.

Theo Jim Peterson, tác giả của một cuốn sách viết về khả năng chịu đựng cú sốc pháp lý của 4 công ty kiểm toán lớn nhất thế giới (gồm PwC, Deloitte, E&Y và KPMG) nhận định vụ này có thể khiến PwC mất ít nhất là 2 – 3 tỷ USD.