“Ông trùm” cơ sở hạ tầng Ấn Độ tạo kì tích chấn động: Thay đổi dòng chảy hàng hóa thế giới, kì vọng giành được “miếng bánh béo bở” từ tay Trung Quốc

Cột mốc lịch sử

Khi Zhen Hua 15 - một tàu chở hàng hạng nặng đi từ biển Hoa Đông - dỡ hàng tại cảng Vizhinjam vào ngày 15/10, nó đã đưa Ấn Độ lên bản đồ những quốc gia có thể là bến đỗ cho những tàu container lớn nhất thế giới. Đây là lần đầu tiên Ấn Độ đón một tàu lớn như vậy, tất cả nhờ vào bến cảng mới khánh thành Vizhinjam.

Nằm gần cực nam của đất nước, cảng container trung chuyển Vizhinjam – cảng container trung chuyển đầu tiên ở Ấn Độ đi vào hoạt động từ ngày 15/ 10 – sẽ cho phép Ấn Độ giành được thị phần lớn hơn trong thương mại hàng hải quốc tế hiện do Trung Quốc thống trị. Cảng này cũng sẽ thúc đẩy tham vọng trở thành trung tâm sản xuất của Ấn Độ thông qua việc giảm chi phí hậu cần cho hàng hóa đến và đi từ đất nước này.

Bến cảng mới là công trình được xây dựng bởi tập đoàn thuộc sở hữu của tỉ phú Gautam Adani. Sau các khoản đầu tư hàng đầu và trải rộng của đế chế Adani trên khắp các cảng, mỏ, sân bay và cơ sở điện lực, Vizhinjam sẽ củng cố hơn nữa vị thế của tỷ phú với tư cách là “ông vua cơ sở hạ tầng của Ấn Độ”.

Vị trí gần với các tuyến đường vận chuyển quốc tế (chiếm 30% lưu lượng hàng hóa toàn cầu) và tuyến kênh tự nhiên sâu tới 24 mét dưới mực nước biển khiến Vizhinjam trở thành trung tâm lý tưởng cho một số tàu lớn nhất thế giới ghé thăm. Trước đây, các tàu container đã bỏ qua Ấn Độ vì bến cảng của nước này không đủ sâu để tiếp nhận những tàu như vậy và lựa chọn cập cảng tại các cảng lân cận như Colombo, Dubai và Singapore.

Chuyển tải (transshipment) là việc chuyển hàng hóa từ tàu ban đầu sang tàu mẹ lớn hơn tại một cảng trên đường tới điểm đến cuối cùng của hàng hóa.

Cảng nước sâu Vizhinjam nằm dọc theo bờ biển tuyệt đẹp của Kerala. Cảng đã được phát triển nhờ sự phối hợp giữa công ty Adani Ports & SEZ và chính quyền bang địa phương. Adani Ports, nhà khai thác cảng khu vực tư nhân lớn nhất Ấn Độ với 30% thị phần, cũng đang phát triển cảng Haifa của Israel như một phần trong kế hoạch mở rộng phạm vi toàn cầu của công ty.

Chakri Lokapriya, giám đốc đầu tư của TCG Asset Management ở Mumbai, cho biết: “Ấn Độ Dương chiếm 50% thương mại đường biển. Cảng Vizhinjam với những lợi thế tự nhiên sẽ cải thiện lợi nhuận hoạt động cho Adani Ports”.

Trong một báo cáo năm 2022, Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ cho biết kết nối vận chuyển kém đã cản trở sự hội nhập của Ấn Độ vào chuỗi giá trị toàn cầu. Theo tuyên bố ngày 7/2, lưu lượng container của Ấn Độ chỉ đạt 17 triệu TEU vào năm 2020 so với 245 triệu TEU của Trung Quốc.

Chính phủ do Thủ tướng Narendra Modi lãnh đạo nói với quốc hội rằng điều đó có thể sớm thay đổi.

“Công xưởng của thế giới”

“Các cảng sắp tới tại Vizhinjam (Kerala) và Vadhavan (Maharashtra) có độ sâu tự nhiên hơn 18 mét sẽ cho phép các tàu container và hàng hóa siêu lớn ghé cảng, từ đó thúc đẩy nỗ lực biến Ấn Độ thành công xưởng của thế giới thông qua việc cải thiện vận tải container và hàng hóa”, một cơ quan chính phủ Ấn Độ cho biết.

Cảng Vizhinjam, theo trang web của Adani Ports, sẽ cung cấp dịch vụ cho các tàu bao gồm cả tàu container Megamax. Nó sẽ có công suất 1 triệu TEU trong giai đoạn đầu với mức đầu tư 77 tỷ rupee (925 triệu USD). Khoảng 6,2 triệu TEU sẽ được bổ sung trong các giai đoạn tiếp theo.

Tuy nhiên, việc vận hành bến container trung chuyển sẽ không phải là một việc dễ dàng, ngay cả đối với một công ty có nhiều kinh nghiệm như Adani Ports. Trung tâm trung chuyển cũng cần được kết nối bằng mạng lưới đường bộ, đường sắt đến các kho bãi, nhà máy trong nội địa. Mathew Antony, đối tác quản lý của Aditya Consulting, một công ty tư vấn chuyên về cơ sở hạ tầng, cảng và hậu cần, cho biết: Thiếu các kết nối huyết mạch như vậy “có thể là thảm họa” đối với bất kỳ cảng nào.

Vị trí chiến lược

Chính phủ nước này đang thực hiện chương trình Tầm nhìn Hàng hải Ấn Độ 2030 nhằm tìm cách phát triển các cảng lớn, trung tâm trung chuyển và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng đẳng cấp thế giới với mức đầu tư ước tính là 1,25 nghìn tỷ rupee (khoảng 15 tỷ USD).

Khi các tàu lớn ngày càng trở nên quan trọng hơn đối với thương mại châu Âu và Trung Quốc, Ấn Độ có thể tham gia vào tuyến đường đó, nhờ vị trí chiến lược giữa Kênh đào Suez và Eo biển Malacca.

Lưu lượng container hiện tại của Ấn Độ chưa bằng 10% của Trung Quốc nhưng nếu cảng Vizhinjam có thể thu hút nhiều tàu hơn, điều đó sẽ giúp Ấn Độ - và Cảng Adani - có chỗ đứng vững chắc hơn trong thương mại hàng hải toàn cầu, Bloomberg nhận định.

Tham khảo Bloomberg