Phát biểu đầy tâm huyết của tỷ phú Trần Bá Dương: Ra Chu Lai là nhân duyên, cả một đời gắn bó với sự phát triển của địa phương là rất hạnh phúc

Sáng ngày 16/3, tại trụ sở UBND tỉnh Quảng Nam, UBND tỉnh tổ chức Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Quảng Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và khai mạc Năm phục hồi đa dạng sinh học quốc gia - Quảng Nam 2024.

Tại hội nghị, tỷ phú Trần Bá Dương, Chủ tịch Tập đoàn Thaco đã có những chia sẻ đầy tâm huyết về những gì Thaco đã làm được và sẽ làm trong tương lai để đóng góp cho sự phát triển của tỉnh:

Nhân duyên tại Chu Lai

"Có thể nói rằng đầu tư của Thaco là một nhân duyên khi chúng tôi lúc đó là một doanh nghiệp rất nhỏ được kêu gọi đến Quảng Nam, còn khu kinh tế mở Chu Lai ngày đó cũng chỉ là một dự án mang nặng về khát vọng thoát nghèo của tỉnh Quảng Nam nhiều hơn là tính hiện thực.

Trong giai đoạn từ 2003 đến 2020 chúng tôi cũng đã phát triển về đầu tư sản xuất tại Chu Lai ở khởi điểm là lắp ráp ô tô, rồi phát triển về sản xuất linh kiện phụ tùng để gia tăng tỷ lệ nội địa hóa và phát triển logistics, lĩnh vực mà ngày đó tại miền Trung gần như rất thiếu. Đây đồng thời cũng là quyết tâm hội nhập trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, mà ngày đó là tầm nhìn đến 2018 khi thuế suất của xe nguyên chiếc từ các nước ASEAN về bằng 0.

Trong thời kỳ này chúng tôi cũng đã đạt được một kết quả là hình thành được một vai trò, vị trí của một doanh nghiệp động lực của tỉnh Quảng Nam nói riêng, và trong một số ngành thì chúng tôi cũng là doanh nghiệp động lực như là công nghiệp ô tô, cơ khí chế tạo, công nghiệp hỗ trợ.

Cùng với sự phát triển tự nhiên này chúng tôi lại hướng tới làm sao để đảm bảo được đầu tư và phát triển của Thaco tại Quảng Nam có thể tiếp tục một cách bền vững.

Chúng tôi nhận ra rằng tại Quảng Nam chúng ta mặc dù logistics chúng tôi đã đầu tư cảng, đầu tư hệ thống nhưng giá thành logistic tại đây vẫn cao hơn tại hai đầu đất nước là 20%. Để xử lý điểm mấu chốt này, chúng tôi đã có hàng nhập là các hàng linh kiện để sản xuất lắp ráp rồi xuất khẩu nhưng chúng tôi vẫn đang thiếu hàng xuất.

Từ nông nghiệp đến giải quyết bài toán logistics

Từ đây, với một cơ duyên, chúng tôi đã phát triển sản xuất trồng trọt nông nghiệp quy mô lớn tại Lào, Campuchia và Tây Nguyên thông qua mua lại công ty Hoàng Anh Gia Lai.

Đến nay chúng tôi đã hình thành được mô hình sản xuất là trồng các loại cây ăn trái nhiệt đới là xoài, bưởi, sầu riêng và đặc biệt là cây chuối, cây dứa chuyên canh với nền tảng hữu cơ, sản xuất lớn ứng dụng cơ giới hoá và quản lý công nghiệp xuyên suốt chuỗi giá trị.

Với phát triển của nông nghiệp, cuối năm nay chúng tôi có khoảng 1.000 tấn hàng tươi một ngày để xuất và sang năm thì khoảng 2.000 tấn trái cây tươi mỗi ngày. Như vậy mỗi ngày trung bình chúng tôi có từ 100 đến 200 container xuất khẩu. Chúng tôi cũng đã tiến hành đầu tư từng bước và bến cảng 5 vạn tấn dự kiến trong vòng tháng 5 năm nay chúng tôi sẽ làm xong.

Khi có được logistics, chúng tôi nghiên cứu thấy quy hoạch của tỉnh Quảng Nam là có tuyến Cửa Lở với vốn đầu tư là khoảng 6.500 tỷ đồng thì chúng tôi sẽ quyết tâm tham gia để đấu thầu nhận dự án này theo hình thức PPP.

Bên cạnh đó cùng với hệ thống giao thông đường bộ, chúng tôi cũng sẽ nghiên cứu để có các đường nhánh đầu tư theo hình thức BOT để tập trung cho tuyến vận chuyển từ Nam Lào, Bắc Campuchia và Tây Nguyên về Chu Lai.

Như vậy tính hiện thực của quy hoạch công bố ngày hôm nay với tầm nhìn đến 2030 là hình thành trung tâm logistic miền Trung thì tôi cho là rất khả thi nếu tuyến Cửa Lở chúng ta được đầu tư và hoàn thành sớm.

Cùng với hàng nhập xuất và tàu lớn vào được thì chúng ta sẽ giải quyết được bài toán chi phí logistic. Khi chi phí logistics thấp thì các nhà đầu tư khác họ sẽ đến với miền Trung nói chung và Quảng Nam nói riêng.

Chúng tôi kỳ vọng vào trung tâm logistics mà tập trung vào container, tức là một loại hàng mà hàng ngày phải có và những doanh nghiệp nhỏ họ rất cần. Như vậy, về quy hoạch trung tâm logistic tôi cho rằng chúng ta làm được.

Kế hoạch các mảng kinh doanh Thaco

Về ô tô , chúng tôi hàng năm vẫn phát triển và hiện nay vẫn dẫn đầu thị trường với thị phần khoảng 35-38%. Chúng tôi kết hợp với các thương hiệu nước ngoài và gia tăng tỷ lệ nội địa hoá để cùng với họ làm thị trường khu vực ASEAN và đặc biệt là trong thời gian tới khi hạ tầng phát triển, khi kinh tế Việt Nam được phát triển một cách bền vững và đi lên thì chương trình phổ cập hóa ô tô sẽ được triển khai thì trung tâm công nghiệp ô tô là hiện thực nhưng mà cũng chỉ mang ở tâm khu vực và đối với Việt Nam.

Đối với cơ khí công nghiệp hỗ trợ, đến ngày hôm nay chúng tôi đã có 1 tổ hợp cơ khí gia công chế tạo và 22 nhà máy công nghiệp về công nghiệp hỗ trợ thì hiện nay lượng đặt hàng rất nhiều. Năm nay chúng tôi dự định xây dựng thêm 7 nhà máy mới để sản xuất xuất khẩu và năm nay thì xuất khẩu máy móc thiết bị và linh kiện cơ khí là 350 triệu USD, trong khi ngày xưa tôi chỉ nói với anh em là chúng ta chỉ cần bán được 1.000 USD chi tiết cơ khí thôi là đã thành công.

Về các hàng dân dụng, hiện nay lượng đặt hàng rất nhiều. Đối với cơ khí đa dụng và cơ khí công nghiệp hỗ trợ miền Trung tại Chu Lai chúng ta thì chúng tôi tập trung vào công nghiệp nặng, vào linh kiện phụ tùng ô tô, máy móc thiết bị lớn còn hàng dân dụng thì chúng tôi sẽ tổ chức sản xuất tại Miền Nam, tại bình dương

Về trung tâm công nghiệp dược liệu và sản xuất chế biến nông nghiệp, với diện tích là 85.000 ngàn héc ta về sản xuất công nghiệp mà mở rộng không giới hạn ở Tây Nguyên, ở Nam Lào và ở Campuchia thì việc sơ chế sẽ được tổ chức sản xuất tại đó nhưng tinh chế về nông nghiệp lâm nghiệp sẽ sản xuất tại Chu Lai.

Với xu thế trong thời gian tới thì kể cả các sản phẩm công nghiệp ví dụ như vải, bây giờ người ta cũng đòi hỏi phải có 20% tỷ lệ từ thực vật hay là các thực phẩm chức năng cũng như là thuốc thì người ta quay về truyền thống. Như vậy dược liệu của chúng ta không chỉ nhìn vào Sâm Ngọc Linh không chỉ nhìn vào quế mà chúng ta sẽ nhìn vào một vùng đất trồng dược liệu rất lớn và tham gia chuỗi giá trị để sản xuất.

Cần có những người đồng hành

Chúng tôi thấy đối với năm 2003 thì khi tôi ra đây vai trò là doanh nghiệp đầu tiên đầu tư vào kinh tế mở với một áp lực là tham gia làm cho khu kinh tế mở thành công thì đến ngày hôm nay chúng tôi đã đạt được. Và với công bố quy hoạch ngày hôm nay thì chúng tôi cũng nhận thấy vai trò để chúng tôi tiếp tục phát triển theo quy hoạch mà ở công nghiệp ô tô ở cơ khí chế tạo công nghiệp hỗ trợ ở phần sản xuất về công nghiệp dược liệu và nông lâm nghiệp cũng như đặc biệt là trung tâm logistics hàng hoá về container tại Quảng Nam miền Trung là rất khả thi.

Ở một tâm tư của một nhà doanh nghiệp khi cả cuộc đời mình làm doanh nghiệp mà gắn liền với sự phát triển một địa phương, gắn liền phát triển được một vùng, và gắn liền phát triển với nhiều ngành công nghiệp chính yếu của đất nước thì đó là một điều rất hạnh phúc.

Tôi sẽ quyết tâm để thực hiện chương trình này. Hiện nay kế hoạch 5 năm của tập đoàn Thaco của chúng tôi từ 2022 đến 2027 đã được chúng tôi đã hình thành sớm 3 năm so với mục tiêu của tỉnh đề ra với các ngành.

Tôi cũng cảm nhận là khi chúng tôi đầu tư về công nghiệp thì sẽ tạo ra ngân sách tạo ra việc làm nhưng ảnh hưởng đến đời sống của từng người dân nhỏ hơn mà dễ tổn thương thì chưa có. Tôi cũng xin hứa với kinh nghiệm làm về nông nghiệp, mà đã cơ bản bước đầu thành công và nhìn ra được mô hình thì chúng tôi cũng sẽ làm nông nghiệp tại miền Trung.

Tôi muốn chứng minh rằng miền Trung bão gió đất khô cằn nhưng làm nông nghiệp được, mà làm được thì mới là giá trị. Tôi hứa làm thêm điều này và kết hợp với chuỗi thì các nông dân, người dân sẽ tham gia.

Đối với sản xuất và công nghiệp thì đòi hỏi thời gian và đòi hỏi sự kiên trì. Nó khác với các ngành về bất động sản xây dựng, xây đô thị hai năm xây xong nhưng để làm ra một nhà máy duy trì bán hàng được rồi rất nhiều thứ thì cũng đòi hỏi lâu. Nhưng chúng tôi cũng mong là các doanh nghiệp của tỉnh tham gia với chúng tôi trong công nghiệp hỗ trợ trong các lĩnh vực mà sắp tới chúng tôi được chứ để chúng tôi một mình lẻ loi thì cũng mang tiếng.

Thời gian vừa rồi tỉnh cũng đã cùng với Thaco làm rất nhiều các hội thảo rồi mời gọi các doanh nghiệp Quảng Nam. Chúng tôi cũng đưa hết các mô hình nhưng chắc ngày đó bất động sản rồi các ngành khác đang hấp dẫn quá thành ra các doanh nghiệp không mặn mà. Rất mong trong thời gian tới các doanh nghiệp ở đây hãy liên kết để hình thành một cộng đồng doanh nghiệp vững mạnh mà mục tiêu là phát triển không phải cho kinh tế của nam mà kinh tế miền Trung và trong đó có chúng ta."