¨Before…¨ - Cuộc đời chỉ là một cuộc dạo chơi

Đây là cú hích đầu tiên Richard Linklater dành cho những người trẻ tuổi. Phim bắt đầu bằng hình ảnh một con tàu đang chạy. Trên đó có một chàng trai người Mỹ tóc nâu, mắt sáng, cao lớn, lãng tử, có vẻ bất cần, rất Mỹ, tên Jesse. Trên cùng khoang, phía dãy ghế bên kia, một cô gái người Pháp tóc vàng, mắt mơ màng, bờ môi gợi cảm tên Céline đang ngồi đọc sách. Trong một phút giây, họ ngước lên nhìn nhau, vậy là quen. Hai con người trẻ tuổi tới từ  hai nơi khác nhau, đi tới hai nơi khác nhau, đọc hai quyển sách khác nhau, nhưng lại nói cùng những câu chuyện. Họ cười vui như thể là bạn đã lâu lắm rồi.

Khi Jesse xuống ga của mình, anh đã lấy hết can đảm để rủ Céline xuống. Cô đã cười như chuyện đó thật dớ dẩn và ngu ngốc, nhưng cô gái Pháp ấy đã làm trong 1 phút nông nổi. Họ đến Vienna. Họ đi dạo cùng nhau và cuộc phiêu lưu bắt đầu. Phải xem phim bạn mới thấy hết cái rồ dại tuổi trẻ như khi ăn trộm ly và xin rượu ở quán bar, vào thăm nghĩa địa, hay ngủ trên bãi đêm khuya. Bạn xem và thèm khát mình cũng điên rồ, lãng mạn, và hết mình như thế. Bạn xem và tỏ mò chuyện tiếp theo họ sẽ nói là gì, cô ấy sẽ trả lời ra sao, anh ấy sẽ nói lại thế nào. Bạn xem và hồi hộp liệu họ có nắm tay nhau không, có hôn nhau không, có yêu nhau không.

Chắc chắn họ đã vui và chia tay nhau trong tiếc nuối ở ga tàu khi bình minh. Khi Céline lên tàu, Jesse đã níu kéo, anh nói ¨6 tháng sau lại gặp lại ở đây nhé¨.

Và thế rồi chúng ta có ¨Before sunset¨

¨Before sunset¨ không diễn ra một năm sau mà là 9 năm sau đó, cả trong phim và ngoài đời. Céline sống ở Paris, Jesse vẫn sống ở Mỹ, họ chưa từng trở lại Vienna từ cái ngày hôm ấy. Jesse giờ là tiểu thuyết gia, anh tới Paris để giới thiệu sách, Céline đã tới nghe.          Họ gặp lại nhau, có chút ngượng ngùng, nhưng câu chuyện lại tiếp tục. Cảnh sắc Paris hiện lên huyền ảo, bên sông Seine, trên những con phố nhỏ, trong quán café. Họ nói những chuyện của 9 năm trước, bao nhiêu tình tiết bỏ ngỏ đã được làm sáng rõ: như Jesse đã tới cuộc hẹn 6 tháng sau, như Céline đã từng tới Mỹ sống cùng thành phố với Jesse. Họ nói chuyện của hiện tại, của 2 người lớn, vẫn lôi cuốn, thú vị. Céline vẫn ngọt ngào còn ánh mắt Jesse vẫn nồng nàn đến thế.

Điểm nhấn của bộ phim là bài hát tuyệt vời Céline đã  hát tặng Jesse ¨Let sing me a waltz¨ trước khi anh phải rời đi cho kịp chuyến bay lúc hoàng hôn.

Chuyến bay hoàng hôn có lẽ đă bị bỏ lỡ, để chúng ta có tiếp ¨Before midght¨

Ở ¨Before midnight¨, Céline đã không còn sống động, mộng mơ như phần 1, cũng không còn cái duyên dáng, nữ tính như phần 2, cô ấy già hơn, phúc hậu, đằm thắm, mà chỉ nhìn người ta cũng biết đó là một người mẹ. Bây giờ, họ là cha mẹ của 2 cô con gái song sinh. Khán giả tưởng như câu chuyện của họ thế là hết. Họ đã đi tới cái kết có hậu, vậy thì có gì để xem nữa. Đâu còn những ánh mắt đắm đuối, hay những lời tán tỉnh ẩn sâu.

Khi tình yêu biến thành hôn nhân, lãng mạn chấm dứt, hiện tại trở về với những cãi vã, xung khắc. Hiện tại mà ai cũng cố trốn tránh. Khán giả có những hiện tại đó, họ không còn muốn thấy nó trên màn ảnh. Thế nhưng Richard Linklater vẫn rất tài tình khi níu giữ khán giả lại rạp, không chỉ ở việc chọn một hòn đảo Hy Lạp thật xinh đẹp, thêm vào những đứa trẻ dễ thương, và nhiều nhân vật vui vẻ. Hai nhân vật vẫn thủ thỉ tâm tình, nhưng lần này, Richard đã biết đẩy chuyện lên tới cao trào, tưởng như cuộc hôn nhân chấm dứt, rồi tháo nó một cách rất đời thực, rất đẹp, không sến sẩm hay phim hóa kiểu Mỹ. Trước nửa đêm, Céline lại thành Céline ngày trước, Jesse lại thành Jesse ngày xưa, của những ngày yêu nhau nông nổi. 

Ba phần phim gom toàn bộ cuộc đời của Céline và Jesse vào một cuộc dạo chơi trọn ngày từ bình minh, tới hoàng hôn, rồi nửa đêm. Khán giả không còn tò mò sau này Céline và Jesse có bên nhau tới chết hay không, bởi họ hiểu người yêu nhau dù chỉ đi cùng nhau một chặng đường thì đó cũng là hạnhphúc. Một ngày trôi qua, mai lại là ngày mới.

>> Moulin Rogue! - Động tiên giữa lòng thành phố

Mai Thanh Nga