Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Cảnh giác với biến thể Omicron

Ngày 22-12, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai công tác phòng, chống dịch Covid-19 dịp Tết Nguyên đán 2022.

Tại hội nghị, GS-TS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế, cho biết tính đến sáng 22-12, thế giới ghi nhận hơn 276 triệu ca mắc, gần 5,4 triệu ca tử vong. Biến thể Omicron được ghi nhận lần đầu tiên vào ngày 24-11, được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá là chủng đáng quan ngại do làm tăng nguy cơ tái nhiễm, có thể né tránh miễn dịch.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, dù chưa phát hiện biến chủng Omicron nhưng chúng ta phải trong tâm thế biến chủng này đã xuất hiện ở Việt Nam - Ảnh: Đình Nam

Phát hiện biến thể Omicron tại 89 quốc gia, vùng lãnh thổ

Đến nay, WHO thông báo đã ghi nhận biến thể Omicron tại 89 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó có Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan, Myanmar. Do đó, hệ thống y tế vẫn đứng trước nguy cơ quá tải, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Nhiều nước trên thế giới phải tăng cường các biện pháp hạn chế các hoạt động tập trung đông người để phòng, chống dịch Covid-19.

Tại Việt Nam, tính đến sáng 22-12, cả nước ghi nhận 1.571.780 ca mắc, đứng thứ 32/223 quốc gia và vùng lãnh thổ. Riêng đợt dịch thứ 4 (từ ngày 27-4 đến nay), số ca mắc mới ghi nhận trong nước là 1.566.261 ca. Tổng số ca tử vong do Covid-19 tại Việt Nam tính đến nay là 30.041 ca, chiếm 1,9% so với tổng số ca mắc.

GS-TS Phan Trọng Lân nhận định đến nay, tình hình dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc. Tuy nhiên, số ca mắc cộng đồng và tử vong tiếp tục có xu hướng gia tăng nhanh ở nhiều địa phương.

Nguyên nhân chủ yếu do sau khi thực hiện Nghị quyết 128/NQ-CP và Quyết định 4800/QĐ-BYT, các hoạt động xã hội trở lại bình thường; mầm bệnh đã lưu hành trong cộng đồng; biến thể Delta với tốc độ lây lan nhanh, nguy cơ cao biến thể Omicron xâm nhập vào Việt Nam; xuất hiện tâm lý chủ quan, không thực hiện quy định phòng, chống dịch, đặc biệt không đeo khẩu trang nơi công cộng; miễn dịch của những người tiêm vắc-xin giai đoạn đầu giảm dần theo thời gian, trong khi người mới tiêm cần thời gian sinh miễn dịch…

GS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, kiến nghị tăng cường một số biện pháp trong dịp Tết Nguyên đán, lễ hội xuân 2022 - Ảnh: Đình Nam

Trong thời gian tới, Bộ Y tế đề nghị tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch, đặc biệt giám sát phát hiện sớm, điều trị giảm bệnh nặng, tử vong và đẩy mạnh tốc độ tiêm vắc-xin do thời tiết chuyển mùa đông - xuân thuận lợi cho sự phát triển, lây lan, nhất là trong dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán 2022 sắp tới… Bên cạnh đó, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tiếp tục đánh giá cấp độ dịch để có các biện pháp phù hợp với diễn biến phức tạp của dịch, bảo đảm các hoạt động phục hồi sản xuất; nâng cao năng lực y tế cơ sở, chủ động thực hiện phương châm "4 tại chỗ" và sẵn sàng trang bị, nhân lực, thuốc điều trị, oxy y tế để đảm bảo người dân được tiếp cận y tế từ sớm, từ xa; tăng cường xét nghiệm tầm soát với đối tượng, địa bàn có nguy cơ cao nhằm sớm phát hiện chủng mới. Các địa phương tổ chức tiêm chủng an toàn, nhanh nhất có thể, phấn đấu đến 31-12 hoàn thành tiêm mũi 2 vắc-xin Covid-19 cho người trên 18 tuổi, hoàn thành tiêm mũi thứ 3 cho người 18 tuổi trở lên và tiêm đủ 2 mũi cho người từ 12-18 tuổi trong tháng 1-2022; tổ chức tốt việc điều trị tại nhà, cơ sở cho bệnh nhân mắc Covid-19, tránh tình trạng dồn lên bệnh viện các tuyến gây quá tải… "Đặc biệt, các địa phương thực hiện điều chỉnh cách ly đối với các trường hợp F1 đã được tiêm đủ liều vắc-xin hoặc đã được điều trị khỏi bệnh Covid-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế"- ông Lân nói. Ngoài ra, đại diện Bộ Y tế đề nghị Bộ Công an tiếp tục duy trì, phát huy vai trò công an cơ sở cùng Tổ phòng, chống Covid-19 cộng đồng để truy vết người tiếp xúc, quản lý người mắc tuyến cơ sở; đảm bảo an ninh an toàn các khu cách ly, điều trị; quản lý người nhập cảnh; hỗ trợ, tham gia quá trình đấu thầu, mua sắm vật tư, thiết bị y tế, thuốc để ngăn ngừa tiêu cực… Cấp đủ thuốc kháng virus cho các địa phương

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh đại dịch Covid-19 trên thế giới tiếp tục có diễn biến rất khó lường trước biến chủng Omicron. Hiện đã có cơ sở khá rõ để đánh giá biến thể Omicron lây lan nhanh hơn (theo một số nghiên cứu gấp từ 3 đến 7 lần so với chủng Delta).

Các nghiên cứu chỉ ra rằng với biến chủng Delta khi người mắc đã tiêm vắc-xin đủ 2 mũi thì nguy cơ tử vong giảm khoảng 12 lần, trong khi chưa có dấu hiệu rõ ràng để xác định biến thể Omicron có độc lực thấp hơn so với biến chủng Delta. Nguy cơ bị nhiễm bệnh do biến thể Omicron đối với người đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin vẫn cao hơn 3 lần so với biến thể Delta, thậm chí những người đã nhiễm biến thể Delta vẫn có nguy cơ nhiễm lại biến thể Omicron cao hơn.

Phó Thủ tướng yêu cầu các lực lượng cần tiếp tục “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” trong tiêm vét vắc-xin, phát hiện, hỗ trợ người bệnh

Phó Thủ tướng nêu lại từ đầu dịch, khi một nước trong khu vực Đông Nam Á có ca nhiễm biến chủng mới, chúng ta đều xác định, coi như biến chủng mới đã có ở trong nước. Tương tự, trước diễn biến lây lan của biến thể Omicron trên thế giới và một số nước trong khu vực, chúng ta phải trong tâm thế biến chủng này đã xuất hiện ở Việt Nam.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu Bộ Y tế khẩn trương hướng dẫn về đánh giá cấp độ dịch và các biện pháp phòng, chống dịch cần thiết cho phù hợp với tình hình diễn biến dịch bệnh, thời tiết mùa Đông và nguy cơ biến thể Omicron.

Trong khi chưa có hướng dẫn mới về đánh giá cấp độ dịch, căn cứ tình hình cụ thể trong từng lĩnh vực, từng địa phương có thể thống nhất với Bộ Y tế để nâng cấp độ dịch so với cấp độ dịch được xác định theo hướng dẫn hiện hành của Bộ Y tế.

"Phải đẩy nhanh hơn tốc độ tiêm vắc-xin Covid-19 theo hướng chuyển từ "ưu tiên cho nhóm người có bệnh nền, người trên 50 tuổi" sang "phải phấn đấu tiêm cho tất cả mọi người dân thuộc nhóm tuổi chỉ định tiêm; đặc biệt không để còn người trên 50 tuổi, người có bệnh nền (trừ số ít người thuộc nhóm chống chỉ định) không được tiêm vắc-xin Covid-19".

Bộ Y tế bảo đảm cấp đủ thuốc kháng virus (túi thuốc C) cho các địa phương để tổ chức cấp phát thuốc cho tất cả những người bị nhiễm virus có nhu cầu được uống sớm nhất. Tuyệt đối không để tình trạng thiếu thuốc.

"Giả sử biến chủng Omicron có độc lực nhẹ đi thì vẫn có một tỉ lệ người đã tiêm đủ vắc-xin bị nhiễm, trong đó sẽ có một tỉ lệ bị nặng. Nếu chúng ta để số ca nhiễm nhiều dồn vào một thời điểm gây quá tải hệ thống y tế thì tỉ lệ tử vong sẽ rất cao. Vì vậy chúng ta không được lơi lỏng cảnh giác" - Phó Thủ tướng nói.

Bộ Y tế, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo, hướng dẫn, tập huấn tăng cường tổ chức cách ly, tự điều trị tại nhà, tại cơ sở; tránh tình trạng dồn lên bệnh viện tuyến trên gây quá tải.

Hệ thống y tế cơ sở phải quản lý tất cả những người bị nhiễm, không để tình trạng người dân xét nghiệm có kết quả dương tính mà không tiếp cận được dịch vụ y tế, không được cấp phát thuốc, không được quản lý, theo dõi sức khỏe.

Phó Thủ tướng lưu ý trong dịp Tết Nguyên đán, tổ Covid-19 cộng đồng, công an, dân quân, y tế và các lực lượng cần tiếp tục "đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người" trong tiêm vét vắc-xin, phát hiện, hỗ trợ người bệnh, không để người nào đang cách ly, tự điều trị tại nhà không có Tết.