Quốc gia BRICS bất ngờ nhập khẩu dầu nhiều kỷ lục nhưng có một động thái kỳ lạ khiến thị trường hoang mang: Lý do là gì?

Theo tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu chính thức, Trung Quốc - quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới đang “thừa” khoảng 1,77 triệu thùng dầu/ngày vào tháng 11. Đây là mức lớn thứ 2 trong năm nay và chỉ sau mức 1,85 triệu thùng/ngày vào tháng 8.

Trung Quốc không công bố chi tiết về khối lượng dầu thô nhập khẩu hoặc “giải phóng” khỏi các kho dự trữ chiến lược và thương mại. Tuy nhiên, Reuters có thể ước tính bằng cách trừ lượng dầu thô đã chế biến cho tổng lượng dầu thô có sẵn từ hoạt động nhập khẩu và sản lượng trong nước.

Theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho biết, các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc đã chế biến 58,51 triệu tấn dầu thô vào tháng 11, tương đương khoảng 14,24 triệu thùng/ngày. Con số này tăng 0,2% so với tháng 11 năm ngoái, đánh dấu tháng đầu tiên trong 7 tháng mà sản lượng lọc dầu tăng so với cùng kỳ năm 2023.

Trung Quốc đã nhập khẩu 11,81 triệu thùng dầu/ngày vào tháng 11 và là tháng nhập nhiều nhất kể từ tháng 8 năm ngoái, tăng 14,3% so với tháng 11/2023. Sản lượng trong nước tăng 0,2% so với tháng 11 và cùng kỳ năm trước lên 4,20 triệu thùng/ngày.

Tính cả lượng nhập khẩu và sản xuất trong nước, Trung Quốc tổng cộng có 16,01 triệu thùng dầu thô hiện có cho các nhà máy lọc dầu. Trừ đi khối lượng dầu đã qua xử lý là 14,21 triệu thùng ngày, quốc gia châu Á hiện “thừa” 1,77 triệu thùng/ngày.

Trong 11 tháng đầu năm nay, lượng dầu thô “cất kho” của Trung Quốc là khoảng 1,12 triệu thùng/ngày, nhiều hơn khoảng 360.000 thùng/ngày lượng dự trữ trung bình trong cả năm 2023.

Reuters chỉ ra, điều đáng chú ý là không phải toàn bộ lượng dầu thô “thừa” này đều có khả năng được đưa vào kho lưu trữ, một số được xử lý tại nhà máy mà không được thống kê trong dữ liệu chính thức. Nhưng dù tính đến cả việc dữ liệu không được công bố, có khả năng Trung Quốc đã nhập khẩu dầu thô với tốc độ cao hơn nhiều so với mức cần thiết để đáp ứng nhu cầu nhiên liệu trong nước.

Câu hỏi đặt ra là tại sao các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc lại mua nhiều dầu thô hơn mức họ đang xử lý. Rõ ràng là, nhu cầu nhiên liệu nội địa không hề tăng và có thể là đã đạt đỉnh trong bối cảnh doanh số bán xe điện tăng đột biến. Nhu cầu với dầu diesel cũng yếu hơn do bị ảnh hưởng bởi xu hướng sử dụng các xe tải chạy bằng khí tự nhiên hoá lỏng.

Theo Reuters, nhiều khả năng các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc đang tích trữ dầu thô vì cho rằng mức giá hiện tại là hợp lý và phòng ngừa rủi ro trước những đợt tăng giá đột biến vào năm tới.

Hợp đồng tương lai dầu thô Brent có xu hướng giảm ở thời điểm trước khi các lô hàng dầu gửi đến Trung Quốc vào tháng 11 được gửi đi. Giá dầu Brent giảm từ mức 87,95 USD/thùng vào ngày 5/7 xuống mức thấp 69 USD/thùng vào ngày 11/9.

Kể từ khi chạm mức thấp nhất vào tháng 9, giá dầu Brent tăng lên mức cao nhất là 81,16 USD/thùng vào ngày 7/10. Nhưng nếu đợt tăng giá này khiến các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc giảm lượng mua thì giá mới sẽ được thể hiện ở lo hàng tháng 1. Kể từ mức cao nhất vào tháng 10, dầu Brent giảm và giao dịch quanh mức 73 USD/thùng. Đây có thể là mức hợp lý đối với các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc.

Reuters giải thích, thị trường không nên nhầm lẫn giữa lượng nhập khẩu của Trung Quốc tăng lên với sự hồi phục trong sức tiêu thụ thực tế. Lượng nhập khẩu cao hơn có thể sẽ giúp tăng giá dầu, nhưng cần có đà hồi phục bền vững trong quá trình sản xuất tại các nhà máy lọc dầu mới có thể khẳng định nhu cầu tại thị trường Trung Quốc tăng trưởng vững chắc.

Tham khảo Reuters