Quốc hội chính thức thông qua tách dự án Sân bay Long Thành

Theo đó, diện tích đất thu hồi bao gồm: Diện tích đất của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành (5.000 héc-ta) và diện tích đất xây dựng các khu tái định cư tập trung, diện tích nghĩa trang, diện tích các công trình phục vụ tái định cư. Việc thu hồi đất phải bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống và sản xuất của người dân vùng chịu ảnh hưởng của Dự án; bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội. Khu tái định cư tập trung phải được xây dựng đồng bộ về kết cấu hạ tầng kỹ thuật và xã hội, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của địa phương.

Chính phủ chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai và các bộ, ngành liên quan triển khai lập Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

Trước đó ngày 01/6/2017 và ngày 08/6/2017, Quốc hội đã thảo luận tại Tổ và Hội trường đối với Tờ trình của Chính phủ về việc tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành thành Dự án thành phần.

Đa số ý kiến tán thành sự cần thiết tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng HKQT Long Thành thành dự án thành phần nhằm đảm bảo tiến độ dự án theo Nghị quyết số 94/2015/QH13 ngày 25/6/2015 của Quốc hội (gọi tắt là Nghị quyết 94).

Song vẫn có ý kiến băn khoăn về những hệ lụy nếu Quốc hội không thông qua báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Cảng HKQT Long Thành trong khi đã thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc đầu tư Dự án Cảng HKQT Long Thành là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong thực hiện đột phá chiến lược về cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Việc nghiên cứu, đánh giá sự cần thiết, địa điểm triển khai, thời gian thực hiện Dự án đã được Chính phủ xem xét thận trọng trong một thời gian dài, Quốc hội khóa XIII khi quyết định chủ trương đầu tư Dự án cũng đã cân nhắc kỹ lưỡng trên nhiều góc độ, nhiều mặt và cũng thấy rõ sự cần thiết của Dự án này. Sự quá tải của Cảng HKQT Tân Sơn Nhất và nhu cầu vận tải hàng không ngày càng tăng cao nên việc triển khai Dự án càng trở nên cấp bách hơn.

Do đặc thù công tác giải phóng mặt bằng thường mất nhiều thời gian, phát sinh khó khăn, vướng mắc, làm tăng chi phí nếu quá trình thực hiện kéo dài. Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin đề nghị Quốc hội cho phép tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng HKQT Long Thành thành Dự án thành phần để thực hiện trước nhằm bảo đảm tiến độ của Dự án, tiết kiệm chi phí và đáp ứng nguyện vọng của người dân. Với vị trí thuận lợi của Dự án, quỹ đất đã thu hồi sẽ được sử dụng hiệu quả cho các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.

Nhiều ý kiến cũng đề nghị làm rõ hơn nguồn vốn thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, trên cơ sở số liệu điều tra thông tin, khảo sát sơ bộ và cập nhật đơn giá mới nhất của UBND tỉnh Đồng Nai thì tổng kinh phí khái toán cho công tác giải phóng mặt bằng (bao gồm xây dựng hạ tầng 2 khu tái định cư và khu nghĩa trang) khoảng 23.000 tỷ đồng. Hiện ngân sách đã bố trí 5.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cho công tác giải phóng mặt bằng Dự án, mới đáp ứng 21,7% nhu cầu.

Sau khi Quốc hội thông qua việc tách dự án thành phần, Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thành phần và xây dựng phương án giải phóng mặt bằng cụ thể, xác định được tổng mức đầu tư chính thức làm căn cứ để Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo chuẩn bị kỹ phương án nguồn vốn và báo cáo Quốc hội việc xem xét.

Về ý kiến băn khoăn và đề nghị làm rõ quy mô công tác giải phóng mặt bằng, thu hồi đất một lần cho toàn bộ Dự án. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, theo Nghị quyết 94, thu hồi đất một lần là tiến hành giải phóng mặt bằng luôn cho cả 3 giai đoạn của Dự án. Việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư một lần cho toàn bộ Dự án sẽ tạo sự đồng nhất về chính sách bồi thường, hạn chế khiếu nại, khiếu kiện của người dân. Bên cạnh đó, người dân trong vùng Dự án cũng mong muốn được di dời để yên tâm đầu tư sản xuất, ổn định cuộc sống tại nơi ở mới vì hiện nay việc sử dụng đất của người dân bị hạn chế, cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng kéo dài trên 12 năm bởi quy hoạch của Dự án. Đối với phần diện tích đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa xây dựng hạ tầng, cần quản lý chặt chẽ để không bị lấn chiếm, xây dựng phương án khai thác, tránh để hoang hóa, lãng phí đất đai.