Quỹ đầu tư bí ẩn với thành tích vượt xa Phố Wall: Cổ phiếu tăng 500% trong hơn 1 năm, chuyên săn lùng những khoản đầu tư 'hot' nhất bằng hình thức khó hiểu
Cách Phố Wall 6.000 dặm, tại một thành phố cổ kính Almaty trên Con đường Tơ lụa là văn phòng của một đế chế tài chính ít người biết đến. Đó là Freedom Holding Corp. - công ty môi giới ít người biết đến ở Kazakhstan với thành tích vượt xa trung tâm tài chính của thế giới.
Song, rất ít người có thể giải thích chính xác những gì đang diễn ra ở Freedom, về việc làm thế nào mà họ lại có sự vượt trội đến như vậy. Trong vài năm qua, cổ phiếu của công ty này đã tăng khoảng 500%.
Vị tỷ phú trẻ Timur Turlov - nhà sáng lập 33 tuổi của công ty, có thể sẽ có câu trả lời. Chia sẻ với Bloomberg bằng tiếng Nga, anh cho biết: "Chúng tôi vẫn là một trong số ít những nhà môi giới hướng đến thị trường phương Tây ở khu vực này."
Theo tài liệu marketing của Freedom, các khách hàng của họ đã tham gia vào hơn 100 đợt IPO của Mỹ kể từ năm 2020, bao gồm Airbnb, Bumble và gã khổng lồ thương mại điện tử Hàn Quốc Coupang. Việc tiếp cận với những công ty như vậy là gần như không thể đối với các nhà môi giới và các nhà quản lý tài sản nhỏ thậm chí có trụ sở ở Mỹ.
Turlov cho biết, cách tiếp cận của họ là thông qua liên kết với một quỹ phòng hộ, họ mua cổ phần từ những bên bảo lãnh phát hành và sau đó chuyển lại cho Freedom. Thông tin về quỹ này không được tiết lộ và cũng không xuất hiện trong các hồ sơ tại Mỹ. Theo các nhân viên hiện tại và từng làm việc, ngay cả bên trong Freedom, các tên này cũng được bảo mật.
Tuy nhiên, mọi hoạt động của Freedom vẫn được giới chức Mỹ giám sát. Có trụ sở tại Almaty, nhưng thực thể được niêm yết của họ lại đăng ký ở Las Vegas. Hiện tại, cổ phiếu của công ty được giao dịch trên sàn Nasdaq và có vốn hóa khoảng 4 tỷ USD.
Hồi tháng 1, Freedom đã mua lại công ty môi giới Prime Executions Inc. có trụ sở tại New York. Turlov cho biết anh đang tìm cách mở rộng hoạt động nhiều hơn nữa. Đến tháng 6, S&P dự kiến Freedom tiếp tục ghi nhận lợi nhuận tăng mạnh mẽ ít nhất là đến năm 2022.
Hiện tại, công ty của Turlov có khoảng 100 chi nhánh và văn phòng, trải dài từ thủ đô Nur-Sultan của Kazakhstan, thành phố Sochi của Nga cho đến Kyiv của Ukraine. Trụ sở chính của Freedom nằm ở tòa nhà cao nhất Almaty, đó là tòa nhà chọc trời nằm cạnh trung tâm mua sắm với nhiều cửa hàng xa xỉ như Louis Vuitton, Gucci và Prada.
Turlov đang nắm giữ gần 3/4 cổ phần của Freedom. Khi giá cổ phiếu công ty tăng vọt, anh cũng nhanh chóng trở thành tỷ phú.
Trong khi IPO có thể là mảng thu hút nhiều sự chú ý nhất, nhưng theo Turlov, đó chỉ là một phần trong hoạt động kinh doanh của họ khi mảng này chỉ chiếm khoảng 10% doanh thu công ty.
Dẫu vậy, Freedom vẫn đang "hái ra tiền", trong bối cảnh khách hàng bị thu hút bởi hoạt động đầu tư cổ phiếu và trái phiếu. Lợi nhuận trước thuế của công ty này đã tăng gấp hơn 6 lần lên 173 triệu USD trong năm tài khóa kết thúc vào ngày 31/3. Trong cùng kỳ, số lượng tài khoản của khách hàng tăng gấp đôi, lên 290.000. Đây là con số rất lớn với khu vực này, dù khá thấp nếu so sánh với 22,5 triệu của Robinhood.
Nhờ thành tích vượt trội, danh tiếng của Turlov cũng thăng hoa. Năm 2018, ông đã góp mặt trong bộ phim về chủ đề tài chính có tên "Financier". Ngoài ra, một trong những công ty môi giới trong bộ phim này cũng có logo tương tự như của Freedom.
Mức độ nổi tiếng của anh cũng giúp công ty thu hút thêm khách hàng, cũng như những kỳ vọng về việc tiếp cận vào hoạt động niêm yết tại Mỹ. Bloomberg đã có cuộc phỏng vấn với 4 khách hàng của Freedom. Họ đều xác nhận rằng đã nhận được phân bổ cổ phiếu từ các đợt IPO tại Mỹ và mua thêm cổ phiếu của Freedom.
Turlov nêu chi tiết về cách sắp xếp độc đáo giúp Freedom tiếp cận những cổ phiếu mới niêm yết tại Mỹ: Có một quỹ đầu tư bí ẩn sở hữu những mối liên hệ "sâu sắc" với Phố Wall; một đường liên kết giao dịch thông qua quốc gia Trung Mỹ Belize do đích thân Turlov kiểm soát và một công ty môi giới ở New York ít người biết đến - từng gặp rắc rối trong quá khứ.
Theo Turlov, "hướng đi" như vậy đã giúp họ có thể giao dịch các cổ phiếu mới niêm yết, hấp dẫn tại Mỹ. Điều này cũng giúp công ty của anh trở nên nổi tiếng hơn. Theo nhà quản lý quỹ trẻ tuổi, Freedom đang giúp người Nga, Kazakhstan, Uzbekistan và Ukraine tiếp cận được một phần trong hoạt động của Phố Wall.
Một điều bất ngờ khác đó là: khách hàng của Turlov càng mua nhiều cổ phiếu của Freedom, thì họ sẽ nhận được càng nhiều cổ phiếu đang "hot" ở Mỹ.
Diễn biến cổ phiếu của Freedom trong những năm gần đây.
Tuy vậy, thông tin chính xác về việc Turlov thực hiện những khoản đầu tư này hiện vẫn là dấu hỏi với người ngoài cuộc. Hầu hết các đợt IPO tại Mỹ đều vượt mức đăng ký, bởi ai cũng muốn sớm được sở hữu khi cổ phiếu bật tăng trong ngày giao dịch đầu tiên. Hơn nữa, các ngân hàng Phố Wall cũng thường phân bổ cổ phiếu cho các khách hàng ưa thích trước. Theo Jay Ritter - giáo sư tài chính Đại học Florida, các quỹ phòng hộ và tương hỗ thường chiếm 90% số đó.
Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, Turlov chia sẻ về các phần chính trong hệ thống Freedom. Thứ nhất là chi nhánh có trụ sở tại Belize của quỹ phòng hộ "giấu tên", họ mua cổ phiếu từ các công ty bảo lãnh phát hành lớn. Một công ty khác là chi nhánh của Freedom tại Belize mà Turlov sở hữu. Sau khi quỹ phòng hộ sở hữu cổ phiếu, Turlov sẽ yêu cầu pháp nhân đã đăng ký tại Belize - FFIN Brokerage Services Inc., mua số đó và chuyển cho Freedom với một khoản phí.
Khách hàng của Freedom không thực sự nhận được cổ phiếu mà họ mua trong 3 tháng - một thời gian cực kỳ dài đối với những đợt IPO. Trong khoảng thời gian đó, họ có thể mua một công cụ phái sinh từ Freedom để "ghim" mức giá mà họ mong muốn. Liên kết của quỹ phòng hộ trên sẽ thu một khoản phí, để đảm bảo khách hàng của Freedom không bỏ đi.
Nhu cầu của khách hàng hiện đã vượt xa nguồn cung. Do đó, Freedom đã thành lập một quỹ trị giá 625 triệu USD, được giao dịch tại Nga và Kazakhstan, nắm giữ một số cổ phiếu IPO và trái phiếu chính phủ Nga.
Công ty môi giới Lek Securities Corp. tại New York của Turlov cũng có trụ sở ở Anh, được đặt tên là Lek Securities UK Limited. Công ty này đóng vai trò tạm thời nắm giữ các cổ phiếu IPO được quỹ phòng hộ trên mua, sau đó công ty con ở châu Âu của Freedom sẽ chuyển phần lớn giao dịch đến Lek.
Lek đã vướng vào rắc rối với các cơ quan quản lý của Mỹ, khi năm 2017 công ty này bị cáo buộc thực hiện các giao dịch bị một khách hàng ở Ukraine thao túng và tạo ra lợi nhuận bất hợp pháp gần 30 triệu USD. Năm 2019, công ty bị phạt khoảng 3 triệu USD và nhà sáng lập Sam Lek bị cấm vĩnh viễn khỏi ngành chứng khoán.
Chưa dừng ở đó, năm 2018, FINRA cáo buộc Lek cho phép khách hàng có nhân thân đáng ngờ giao dịch khoảng 100 triệu USD cổ phiếu vốn hóa nhỏ, dù nhận được cảnh báo về gian lận. Theo đó, công tiếp tục nộp phạt 200.000 USD.
Tuy nhiên, Turlov cho biết những hoài nghi về Freedom là điều không thể tránh khỏi, bởi nhiều người đố kị với sự thanh công của anh. Nhà quản lý quỹ nói: "Hầu hết điều gì cũng có thể trở thành cơ sở cho những lời chỉ trích."
Tham khảo Bloomberg