Sai phạm nghiêm trọng Dự án Đường 5 kéo dài: Điểm danh Cienco1, TEDI

Vượt dự toán gấp đôi

Dự án Đường 5 kéo dài đoạn cầu Chui - Đông Trù -Phương Trạch - Bắc Thăng Long, TP. Hà Nội thuộc dự án nhóm A được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương đầu tư. Ngày 15/4/2005, UBND TP. Hà Nội đã phê duyệt Dự án tại Quyết định số 1881/QĐ-UBND.

Theo đó, chiều dài toàn tuyến là 13,136 km, tổng mức đầu tư là 3.532 tỷ đồng; nguồn vốn lấy từ nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất, khi chưa có nguồn thu của các dự án đấu giá quyền sử dụng đất, Dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước, nguồn vốn huy động từ các nguồn hợp pháp theo quy định của Nhà nước. Thời gian thực hiện Dự án là 36 tháng, khởi công năm 2005, hoàn thành năm 2008.

Theo kế hoạch đấu thầu (KHĐT) được phê duyệt tại Quyết định số 2447/QĐ-UBND ngày 29/4/2005 của UBND TP. Hà Nội, Dự án gồm 13 gói thầu xây lắp được triển khai từ tháng 6/2005 và hoàn thành vào năm 2008.

Thực tế năm 2005 mới khởi công được 2 gói thầu, năm 2006 triển khai 4 gói thầu, năm 2008 triển khai 3 gói thầu, năm 2009 triển khai 2 gói thầu, còn lại tới năm 2013, 2014 mới triển khai với nhiều gói thầu được bổ sung điều chỉnh do phát sinh trong quá trình thực hiện. Đến năm 2013, sau khi chậm tiến độ kéo dài, các gói thầu triển khai đã thực hiện việc điều chỉnh giá do trượt giá vật liệu, nhân công, máy và điều chỉnh bổ sung nhiều hạng mục với các gói thầu phát sinh làm tăng giá trị dự toán, dẫn tới phải điều chỉnh tổng mức đầu tư. Giá trị tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là hơn 6.661 tỷ đồng (tăng hơn 3.130 tỷ đồng so với mức đã duyệt năm 2005).

Đến thời điểm thanh tra, tất cả các gói thầu đều chưa hoàn thành, đã chậm tiến độ 6 năm, không đáp ứng được mục tiêu đầu tư là hoàn thành kết nối giao thông khu vực trước Lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.

Thi công kiểu “rùa bò” có trách nhiệm của Cienco1 và TEDI

Dự án gồm 13 gói thầu xây lắp được triển khai từ tháng 6/2005, nhưng việc thực hiện đã kéo dài tới tận năm 2009 và một số gói thầu phải bổ sung, điều chỉnh tới năm 2013 mới thực hiện.

KLTT đã chỉ ra nhiều sai phạm trong công tác đấu thầu. Ngay từ khâu xây dựng, và phê duyệt KHĐT, ở giai đoạn phê duyệt chưa nghiên cứu tổng thể, nội dung phê duyệt về tiến độ triển khai thực hiện công tác đấu thầu ở nhiều gói thầu không khả thi. Theo KHĐT được duyệt, Dự án gồm 13 gói thầu xây lắp được triển khai từ tháng 6/2005, nhưng việc thực hiện đã kéo dài tới tận năm 2009 và một số gói thầu phải bổ sung, điều chỉnh tới năm 2013 mới thực hiện, dẫn đến thời điểm thực hiện công tác đấu thầu có nhiều nội dung thay đổi, phải điều chỉnh KHĐT, như tăng giá trị gói thầu so với kế hoạch đối với gói thầu số 16, 17, 24 là thực hiện không đúng quy định tại Điều 6 Luật Đấu thầu và Điều 10 Nghị định 58/2008/NĐ-CP và Thông tư số 02/2009/TT-BKH của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

KHĐT bổ sung, phát sinh nhiều gói thầu liên quan đến giải phóng mặt bằng, giá trị gói thầu tăng lên nhưng không cân đối được chi phí đầu tư, qua kiểm tra tại thời điểm năm 2012 với 7 quyết định điều chỉnh bổ sung KHĐT của UBND TP. Hà Nội, giá trị các gói thầu điều chỉnh, bổ sung đã vượt tổng mức đầu tư hơn 517 tỷ đồng nhưng các gói thầu vẫn triển khai, Ban quản lý dự án Hạ tầng Tả Ngạn không báo cáo UBND TP. Hà Nội để quyết định phê duyệt lại dự án đầu tư, điều chỉnh tổng mức đầu tư là vi phạm quy định.

Nghiêm trọng hơn, một số gói thầu, theo KHĐT không được chỉ định cụ thể nhưng Ban quản lý dự án Hạ tầng Tả Ngạn đã trình UBND TP. Hà Nội kết quả chỉ định thầu để thực hiện khi chưa được bổ sung KHĐT. Đối với Gói thầu 13 xây dựng nhịp chính cầu Đông Trù, UBND TP. Hà Nội xin chủ trương và được Thủ tướng đồng ý về việc điều chỉnh KHĐT từ đấu thầu hạn chế sang chỉ định thầu với lý do công trình chào mừng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội. Tuy nhiên, quá trình thực hiện kéo dài đến thời điểm thanh tra vẫn chưa hoàn thành, giá trị dự toán điều chỉnh tăng hơn 336 tỷ đồng so với dự toán được duyệt, do điều chỉnh trượt giá vật liệu, nhân công...

Việc kéo dài không thỏa thuận ký kết hợp đồng giữa nhà thầu chính và nhà thầu phụ về thi công kết cấu phần trên là trách nhiệm của Nhà thầu Cienco1, đồng thời là năng lực và trách nhiệm của Tư vấn thiết kế TEDI không đưa ra thiết kế khả thi cho biện pháp thi công kết cấu phần trên trong một thời gian dài đã làm chậm tiến độ, không đáp ứng được mục tiêu đề ra.

Về công tác tạm ứng thanh toán, TTCP cho biết, công tác này chưa được quản lý chặt. Gói thầu số 12, từ tháng 8/2006 ký hợp đồng, tạm ứng 66,2 tỷ đồng; thời gian hoàn thành là tháng 9/2008, nhưng đến hết năm 2008 thi công chỉ đạt 20% giá trị hợp đồng. Sau đó, nhà thầu dừng thi công 3 năm (2008, 2009, 2011), số tiền tạm ứng không thu hồi, gây lãng phí vốn đầu tư. Gói thầu 17A, 17B tạm ứng tiền vật tư sau khi trúng thầu ký hợp đồng là 49,169 tỷ đồng, nhưng đến hết hạn thực hiện hợp đồng chưa có khối lượng nghiệm thu, nhà thầu chiếm dụng vốn ngân sách nhà nước.