Sức hút của thanh long: Thế giới xem là "siêu trái cây", Việt Nam là nhà xuất khẩu số 1

Không giống như các mặt hàng nổi tiếng khác của Việt Nam như cà phê hay gạo, thanh long không được người tiêu dùng trên thế giới (ngoài cộng đồng châu Á) biết đến nhiều.

Tuy nhiên, các đánh giá cho thấy, nhu cầu về thanh long đang tăng trên toàn thế giới, đặc biệt là tại các thị trường mới bên ngoài châu Á. Nhu cầu này phụ thuộc nhiều vào việc tiếp thị sản phẩm (đặc biệt là thông tin về tác dụng của thanh long đối với sức khỏe), giá giảm và cải thiện độ ngọt của thanh long.

Sức hút của thanh long Việt Nam tại Trung Quốc

Thanh long đang được bán với giá "rẻ như cho" tại Việt Nam. Ghi nhận vào thời điểm giữa tháng 5 tại thủ phủ thanh long Bình Thuận, giá bán chỉ ở mức 500 - 1.000 đồng/kg, còn nhỉnh hơn lên 1.200 - 1.500 đồng/kg là hàng thanh long đẹp để xuất khẩu.

Nhưng trên thế giới, loại quả này được mệnh danh là "siêu trái cây" bởi những lợi ích mà nó mang lại cho sức khỏe con người, như giúp chống lại các bệnh lý mãn tính, chiến đấu với các tế bào ung thư, cải thiện hệ tiêu hóa, kiểm soát bệnh tiểu đường...

Loại trái cây này đặc biệt được yêu thích tại thị trường tỷ dân Trung Quốc. 90% thanh long nhập khẩu của Trung Quốc là thanh long Việt Nam, chỉ một ít là nhập từ đảo Đài Loan (Trung Quốc) và một số nước khác.

Trung Quốc cũng có khu vực trồng thanh long quy mô lớn, nhưng sản phẩm của Trung Quốc không ngọt và mát bằng thanh long Việt Nam do thanh long của nước ta được trồng vùng nhiệt đới, nắng nhiều, thổ nhưỡng thích hợp.

Vì vậy, thanh long Việt Nam rất được ưa chuộng tại thị trường Trung Quốc, nhất là thanh long ruột đỏ vì người dân nước này thích màu đỏ.

Tại siêu thị Trung Quốc, giá thanh long ruột đỏ Việt Nam cao hơn nhiều so với thanh long Trung Quốc, nhưng vẫn được người tiêu dùng nước láng giềng ưa chuộng.

Thanh long ruột đỏ Việt Nam được bán tại hệ thống các siêu thị ở Trung Quốc với giá từ 40-50 Nhân dân tệ (khoảng 160.000 - 180.000 VNĐ/kg) trong khi thanh long của Trung Quốc chỉ khoảng 95.000 - 105.000 VNĐ/kg.

Theo tờ China Daily (Trung Quốc), nhu cầu của quốc gia này với các sản phẩm thanh long chất lượng cao ngày càng tăng, trong đó Việt Nam là nguồn nhập khẩu lớn nhất.

Theo dữ liệu của Guangxi TWT - công ty nhập khẩu hoa quả lớn có trụ sở tại thành phố Nam Ninh (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc) và chuyên nhập thanh long của Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu thanh long năm 2021 của Việt Nam vào khoảng 1,04 tỷ USD thanh long, thì có đến 925,5 triệu USD là sang thị trường Trung Quốc.

Chuyên trang tài chính thuộc trang tin Sina của Trung Quốc nhận định, trong thời gian ngắn sắp tới, nhu cầu tiêu thụ và giá thanh long tại thị trường nước này có thể tăng mạnh do hoạt động nhập khẩu bị hạn chế vì những biện pháp phòng chống dịch Covid-19 nghiêm ngặt tại Trung Quốc.

Trong khi đó, tại Australia, thị trường mới nổi của thanh long Việt Nam, loại quả này đã có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị lớn. Thậm chí, mặt hàng thanh long còn được bán quanh năm tại xứ sở chuột túi với mức giá quy ra tiền Việt là khoảng 80.000 VNĐ/quả.

Thanh long Việt Nam không những đáp ứng các điều kiện nhập khẩu khắt khe hàng đầu thế giới về an toàn sinh học, mà còn được người dân Australia đánh giá 5 sao trên trang mua bán trực tuyến của Woolworths - hệ thống siêu thị lớn nhất của nước này.

Nhà cung cấp thanh long lớn nhất thế giới

Theo trang dragonfruit.net.vn, Việt Nam hiện là nhà cung cấp thanh long lớn nhất thế giới, chiếm thị phần cao nhất ở châu Á, châu Âu và đôi khi là cả ở Mỹ. Trong khi đó, Thái Lan và Israel là các nhà cung cấp lớn thứ hai và thứ ba trên thị trường châu Âu.

Tại Mỹ, Mexico và các nước Trung - Nam Mỹ là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của các nhà cung cấp thanh long châu Á do lợi thế về địa lý. Trong đó, thanh long vàng của Colombia được đánh giá cao về hương vị và hình thức, vì chúng ngọt nhất và rực rỡ nhất trong các giống thanh long. Loại thanh long này cũng cho trái khác vụ so với thanh long Việt Nam, thường vào tháng 11 đến tháng 2 hàng năm.

Theo các trang web của người tiêu dùng Mỹ, còn thanh long đỏ của Việt Nam nhìn chung to hơn các loại thanh long khác, có hình thức đẹp và ấn tượng, nhưng có màu nhạt, không giòn và ngọt như thanh long vàng. Tuy nhiên, thanh long đỏ của Việt Nam vẫn luôn được đánh giá hương vị vượt trội so với các loại thanh long đỏ khác.

Châu Á cho đến nay vẫn là thị trường thanh long lớn nhất và dễ tiêu thụ nhất của Việt Nam, đặc biệt là trong cộng đồng người Hoa, do niềm tin vào vận may do tên gọi, hình dáng và màu sắc của trái thanh long mang lại.

Ở châu Á, Việt Nam là nhà cung cấp hàng đầu cho thị trường Trung Quốc đại lục, nhưng tại các thị trường khác như ASEAN và Hồng Kông (Trung Quốc), thanh long Việt Nam đang đối mặt với những đối thủ đáng gờm từ các nước và vùng lãnh thổ như Đài Loan (Trung Quốc), Thái Lan và Malaysia.

Thanh long Việt Nam (bọc bao đỏ bên phải) được bán giá cao hơn thanh long Australia trong quầy bên trái tại Siêu thị Đại Phát ở Melbourne (Australia).

"Siêu trái cây" được săn lùng trên thế giới

Nhu cầu thanh long ở Indonesia, Singapore, Thái Lan và Philippines đang tăng lên trong những năm gần đây. Một số quốc gia châu Á khác như Nhật Bản, Hàn Quốc… cũng ngày càng quan tâm đến thanh long do những lợi ích sức khỏe của loại quả này.

Tại Nam Phi, thanh long đang trở thành loại quả được yêu thích. Hiện nay, mặc dù ngành công nghiệp thanh long ở Nam Phi còn tương đối non trẻ, nhưng nước này cũng đang đẩy mạnh việc trồng loại cây này.

Những người tiên phong trong ngành công nghiệp thanh long ở Nam Phi gần đây đã thành lập Hiệp hội Thanh long Nam Phi.

Thanh long có thể ăn tươi hoặc uống nước ép...

Một chương trình truyền hình phát sóng trực tiếp của kênh PMA Nam Phi với sự hợp tác của Beanstalk.Global, đã quy tụ một nhóm chuyên gia thảo luận về tiềm năng của ngành công nghiệp thanh long ở Nam Phi.

Bà Laura Strever - một chuyên gia tham dự chương trình - cho biết: "Đây là loại trái cây thật kỳ lạ, rất sôi động, thú vị và hấp dẫn. Hơn nữa, nó cũng rất ‘linh hoạt’. Bạn có thể ăn tươi, uống nước ép và sử dụng trong các công thức nấu ăn phức tạp hơn so với các sản phẩm khác... Những đặc điểm này giúp thanh long có thể bán được trên thị trường và người tiêu dùng đã bắt đầu thêm nó vào giỏ hàng của họ."

Trong khi đó, các chuyên gia khác tham dự chương trình cho rằng, thanh long có thể trở thành một trong những loại trái cây phổ biến nhất trên toàn thế giới nếu có hướng đi thích hợp và định hướng người tiêu dùng về lợi ích sức khỏe của loại "siêu trái cây" này.