Công bố hàng loạt sai phạm tại VietinBank

Ba sai phạm chủ yếu của VietinBank được Thanh tra Chính phủ nêu ra cụ thể gồm:

Thứ nhất, hoạt động tín dụng của VietinBank đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm cả trong huy động vốn và trong hoạt động cho vay, có một số vụ việc vi phạm nghiêm trọng phải chuyển cơ quan điều tra.

Về huy động vốn: Cơ cấu nguồn vốn cho vay trung, dài hạn mất cân đối, VietinBank phải sử dụng nguồn vốn huy động ngắn hạn để bù đắp cho vay trung, dài hạn.

Một số chi nhánh huy động tiền gửi với lãi suất vượt trần 14% theo quy định của NHNN (tập trung vào các thời điểm từ 3/2011 đến 9/2011); chi hoa hồng môi giới, chi tiếp thị bằng tiền mặt không đúng quy định, thực chất là lách quy định về trần lãi suất huy động để chi tăng lãi suất tiền gửi cho khách hàng.

Hoạt động cho vay có sai phạm ở hầu hết các khâu của quá trình cho vay như: Khâu thẩm định, giải ngân, kiểm tra sử dụng vốn vay, tài sản đảm bảo, cơ cấu và phân loại nợ…

Thứ hai là vi phạm trong hoạt động đầu tư tài chính. VietinBank đã sử dụng vốn trái phiếu quốc tế không đúng cam kết theo cáo bạch, huy động không đạt được mục tiêu của Đề án, hiệu quả sử dụng vốn thấp…

Tại CTCP chứng khoán VietinBank (công ty con của VietinBank) đã vi phạm quy định về việc cho vay khách hàng để mua chứng khoán với số tiền 0,733 tỷ đồng; vi phạm trong gia hạn, vượt quá thời gian hỗ trợ mua chứng khoán với tổng số tiền vay trên 29 tỷ đồng; không thực hiện bán cổ phần tại Công ty Cổ phần Tài nguyên (mã chứng khoán: TNT) theo quy định của hợp đồng.

Tại công ty TNHH MTV cho thuê tài chính VietinBank đã vi phạm trong thẩm đinh, quyết định cho thuê tài chính.

VietinBank cũng đã vi phạm trong việc phân loại nợ đối với các hồ sơ cơ cấu nợ. Thanh tra Chính phủ kiểm tra 26 hồ hơ cơ cấu nợ với tổng giá trị cho thuê 406 tỷ đồng thấy tỷ lệ xấu là 11,06% trong khi công ty đang phân loại là 4,08% (tăng 7,08%), số tiền dự phòng phải tăng trích tương ứng là hơn 22 tỷ đồng.

Công ty TNHH MTV Quản lý Quỹ VietinBank thì việc đầu tư tại Tổng công ty Thép Việt Nam (252,5 tỷ đồng), CTCP đầu tư địa ốc Mỹ Đình (40 tỷ đồng), CTCP Đầu tư và phát triển khu đô thị Nam Quảng Ngãi (25 tỷ đồng), đến thời điểm thanh tra là không có hiệu quả, tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ…

Thứ ba, việc mua sắm tài sản, cho thuê tài sản và trích lập sử dụng các quỹ đã để xảy ra những vi phạm mang tính hệ thống, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn của VietinBank.

Thanh tra Chính phủ kết luận, Vietinbank đã đầu tư mua tài sản là đất nhưng không lập dự án đầu tư, không thành lập Hội đồng thẩm định, mua tài sản là quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà nhằm xử lý nợ nhưng xác định giá trị tài sản cao hơn định giá khi thế chấp tài sản.

Việc đầu tư thuê đất tại Ciputra không đúng thẩm quyền của VietinBank đã vi phạm Luật Xây dựng, để lãng phí số tiền đàu tư đã chi trả từ năm 2008 đến năm 2010 mới được nhận bàn giao đất (ngoài số tiền trên tài khoản của Công ty Citra tại VietinBank Hà Nội đã được VietinBank phong tỏa và không tính lãi 2009 – 2010).

Kiến nghị xử lý kinh tế

Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Bộ Tài chính chỉ đạo cơ quan Thuế thực hiện xử lý theo thẩm quyền đối với các khoản thuế tại VietinBank tính đến thời điểm 31/12/2012 bao gồm:

-Truy thu thuế GTGT 0,643 tỷ đồng ( Thuê đất ciputra 0,399 tỷ, thue đất 34 Cửa Nam 0,244 tỷ).

- Truy thu thuế TNDN 74,8 tỷ đồng (do giảm chi phí thuê đất Ciputra 95,182 tỷ đồng; do giảm chi phí thuê tòa nhà N1 tại số 8 Hồ Tùng Mậu 484 tỷ đồng, thuê tòa nhà 34 Cửa Nam 15,151 tỷ đồng).

- Yêu cầu Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc chỉ đạo phòng tài chính kế toán thực hiện điều chỉnh số liệu trích lập các quỹ: Bổ sung dự trữ bổ sung vốn điều lệ 99,45 tỷ đồng; Quỹ dự phòng tài chính 4,056 tỷ đồng; điều chỉnh quỹ khen thưởng phúc lợi tại công ty mẹ 1,941 tỷ đồng.

- Thực hiện đúng quy định, quy trình đối với với xử lý từ quỹ dự phòng tài chính số tiền 5,677 tỷ đồng liên quan đễn việc hỗ trợ di dời cho NHNN thành phố Hà Nội.

Chuyển 6 hồ sơ sang cơ quan điều tra

Qua thanh tra tại VietinBank đã phát hiện các vụ việc có dấu hiệu cấu thành tội phạm cần chuyển cơ quan điều tra xử lý theo đúng quy định của pháp luật về các tội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản/hoặc vi phạm các quy chế về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Cụ thể, bao gồm:

- Công ty CP đầu tư XNK Ninh Bình vay vốn tại VietinBank Hoàng Mai

- Công ty TNHH Thương mại 2 – 10 vay vốn tại VietinBank Hoàng Mai

- Khách hàng cá nhân vay Trần Văn Sơn vay vốn tại Vietinbank Hoàng Mai

- Công ty TNHH Nam Long vay vốn tại VietinBank Nhà Bè

- Công ty TNHH Trường Ngân vay vốn tại VietinBank – chi nhánh Nam Sài Gòn

- Khách hàng cá nhân Hàn Thị Phước và Đào Anh Tuấn vay vốn tại VietinBank chi nhánh Tây Hà Nội.

Khánh Nhi