“Khó có khả năng lãi suất giảm tại thời điểm này”

Kỳ vọng nợ xấu giảm, tín dụng tăng là có cơ sở

Công ty chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh (HSC) vừa có báo cáo thị trường ngày, trong đó có đề cập đến kết quả điều tra của Vụ Dự báo Thông kê- NHNN về xu hướng kinh doanh trong quý III/2015 của các tổ chức tín dụng (TCTD) và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam mới công bố.

Theo kết quả điều tra, hầu hết các TCTD kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu sẽ ổn định hoặc tiếp tục giảm trong quý III; và sau đó sẽ giảm xuống khoảng 2,49% vào cuối năm so với mục tiêu của NHNN là 3%.

Ngoài ra, các ngân hàng còn kỳ vọng tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống sẽ là 6,8% trong quý III và sau đó tăng lên 18,2% vào cuối năm. Mức tăng trưởng này dĩ nhiên cao hơn nhiều so với mục tiêu 13-15% mà NHNN đã đặt ra và mức tăng trưởng 14,2% đạt được trong năm ngoái.

Về mặt bằng lãi suất, lãi suất huy động và cho vay có thể sẽ không đổi hoặc giảm từ nay cho đến cuối năm. Theo đó, kết quả khảo sát cho thấy lãi suất cho vay được kì vọng giảm 0,13% trong quý III và 0,44% cho đến cuối năm; trong khi đó lãi suất huy động có thể sẽ bình ổn trong quý III và sau đó giảm nhẹ 0,2% vào cuối năm.

Theo nhận định của CTCK HSC, việc kỳ vọng nợ xấu có xu hướng giảm và tăng trưởng tín dụng mạnh hơn dự báo có vẻ hợp lý và có cơ sở. Tuy nhiên, công ty này vẫn băn khoăn về khả năng liệu lãi suất có giảm vào thời điểm cuối năm hay không do yếu tố thúc đẩy quan trọng hiện nay đối với lãi suất là lãi suất và lợi suất trái phiếu Mỹ hiện có xu hướng cao hơn.

Tỷ lệ nợ xấu được nói đến ở đây là tỷ lệ nợ xấu sau xử lý và do đó tỷ lệ này được ước tính sau khi các ngân hàng đã hoán đổi một số khoản nợ xấu cho NHNN thông qua Công ty quản lý tài sản Việt Nam (VAMC) và đã xử lý một số nợ xấu khác.

Thực tế, theo HSC, nợ xấu có thể được kiểm soát bởi kết hợp hai yếu tố trên. Dĩ nhiên vẫn có những xu huớng ngược lại đẩy nợ xấu tăng lên ở cùng thời điểm. Cụ thể là việc áp dụng Thông tư 02 cùng với Quyết định 780 hết hiệu lực buộc các ngân hàng phân loại nợ xấu nghiêm ngặt hơn (các khoản vay tái cơ cấu không thể phân loại là nợ Nhóm 1 nữa sau khi tiến hành tái cấu trúc) và các ngân hàng phải tuân thủ xếp hạng tín dụng quốc gia (CIC) đối với từng người vay nếu có thể khi thực hiện phân loại các khoản vay.

Bên cạnh đó, tăng trưởng cho vay từ đầu năm đến hiện tại vẫn rất tốt, đạt 6% và do đó ước tính 6,8% đến cuối quý III có vẻ là quá thận trọng. Trong khi đó, con số cuối năm là 18% là quá cao.

Cũng theo HSC, mặc dù nhu cầu tín dụng tăng, NHNN vẫn có cách để kiểm soát tăng trưởng tín dụng nếu muốn. Với hệ số LĐR 80% áp dụng cho tất cả các ngân hàng theo quy định của Thông tư 36, tăng trưởng tín dụng hiện gắn liền với tăng trưởng huy động cũng như phụ thuộc vào tăng trưởng cung tiền. Và với hệ số LĐR hệ thống đã vượt trần, các ngân hàng có thể gặp khó khăn để đẩy nhanh tăng trưởng tín dụng vuợt tăng trưởng huy động trong thời gian còn lại của năm. Một ngân hàng có thể thách thức bằng cách nâng lãi suất huy động để thu hút nhiều người gửi tiền hon nhung cách thức này không hiệu quả cho cả hệ thống.

Tăng trưởng M2 vẫn thấp hơn tăng trưởng tín dụng và theo HSC đây có thể là trở ngại nếu NHNN không có hành động để đẩy nhanh tăng trưởng cung tiền – tăng trưởng huy động vẫn được quyết định bởi lượng tiền mà NHNN sẵn sàng bơm vào một số ngân hàng được lựa chọn thông qua kênh tái cấp vốn. Theo đó, sẽ tác động đến toàn hệ thống qua thị trường liên ngân hàng. Từ đầu năm đến hiện tại, M2 vẫn thấp hơn so với năm ngoái. Điều này đã từng xuất hiện trước đó, nếu NHNN không sớm đẩy mạnh tăng trưởng M2, sau đó tăng trưởng tín dụng cũng sẽ bắt đầu chậm lại.

Ngoài ra, tăng trưởng cung tiền có thể giảm tốc trong quý III trước khi tăng tốc trở lại vào cuối năm. HSCgiữ nguyên mức dự báo 15,5% đối với tăng trưởng tín dụng cho năm nay nhưng có thể điều chỉnh tăng sau đó đặc biệt khi nhận thấy con số M2 cao hơn.

Lãi suất sẽ tăng dần

HSC cho rằng lãi suất có khả năng tăng nhẹ khi lãi suất trong nước sẽ biến động theo lãi suất tại Mỹ.

Cụ thể, lãi suất sẽ tăng dần, tiếp tục xu hướng của những tháng gần đây. Với quan hệ tỷ giá cố định giữa tiền đồng và USD (trong biên độ giao dịch hẹp), Việt Nam về cơ bản phải theo sát xu hướng lãi suất của Mỹ hoặc linh hoạt điều chỉnh tỷ giá. Và lãi suất và lợi suất trái phiếu tại Mỹ đã tăng cao hơn khi thời gian Fed dự kiến tăng lãi suất đang đến gần.

“Khó có khả năng lãi suất trong nước sẽ giảm tại thời điểm này. Chúng tôi thấy rằng CPI vẫn giữ nguyên không đổi và thông thường đây có thể là động lực chính thúc đẩy lãi suất, tuy nhiên, chúng ta đang ở bước ngoặt thay đổi của lãi suất và vì vậy đây không phải là thời điểm thông thường. Do đó trong khi lãi suất có thể sẽ giảm hàng tháng, nhưng xu hướng chủ đạo vẫn là tăng nhẹ”, HSC dự báo.

Trước đó, Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng nhận định nửa cuối năm 2015, lãi suất cho vay rất khó giảm thêm. Lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ nhưng mức trần 5,5%/năm đối với các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng nhiều khả năng vẫn sẽ được đảm bảo. Dưới áp lực tăng trở lại của lãi suất huy động, lãi suất cho vay sẽ rất khó giảm thêm và mục tiêu giảm lãi suất cho vay trung và dài hạn từ 1%-1,5%/năm nhiều khả năng sẽ không thể hoàn thành.