Thiếu thông tin, rủi ro lớn

Mục đích là giúp giải quyết những khó khăn cho NHTM trong việc thực hiện nghĩa vụ đảm bảo tiền vay của khách hàng khi xử lý nợ xấu.

Hiện nay các NHTM cho vay nhưng do không nắm chắc thông tin về tài sản thế chấp của doanh nghiệp, đã xảy ra trường hợp một tài sản thế chấp ở nhiều NH nhưng vẫn được cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm cho đăng ký. Từ đó dẫn đến tình trạng khi phát mãi xử lý tài sản của doanh nghiệp đi vay, đã xảy ra tranh chấp giữa NHTM về tài sản đó.

VNBA kiến nghị Bộ Tư pháp đưa trung tâm dữ liệu quốc gia về đăng ký giao dịch bảo đảm vào hoạt động để cung cấp thông tin cho NHTM. Theo đó, Bộ Tư pháp chỉ đạo các cơ sở đăng ký giao dịch bảo đảm chỉ đăng ký giao dịch bảo đảm một lần cho một tài sản, chấm dứt tình trạng một tài sản doanh nghiệp đưa đi đăng ký giao dịch bảo đảm nhiều văn phòng đăng ký giao dịch bảo đảm để thế chấp vay vốn tại nhiều NH.

Ngoài ra, Bộ Tư pháp cần quy định rõ trách nhiệm của công chứng viên khi công chứng, chứng thực các văn bản liên quan đến cầm cố thế chấp khi xảy ra tranh chấp để bảo vệ quyền lợi cho NHTM khi công chứng và chứng thực sai.

Hiện nay, cơ chế đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất chỉ chấp nhận đăng ký thế chấp tài sản hình thành trong tương lai là nhà ở, mua của tổ chức, cá nhân không có chức năng kinh doanh bất động sản, còn tài sản hình thành trong tương lai mua của tổ chức kinh tế kinh doanh bất động sản thực hiện theo hướng dẫn của NHNN.

Nhưng đến thời điểm này chưa có văn bản hướng dẫn thực hiện việc này. VNBA đề nghị Bộ Tư pháp phối hợp với NHNN sớm có văn bản hướng dẫn cụ thể để NHTM thực hiện. Ngoài ra, theo VNBA, hiện nay đăng ký giao dịch bảo đảm đối với tài sản của doanh nghiệp nhà nước đã cổ phần hóa chuyển sang doanh nghiệp cổ phần đang gặp nhiều khó khăn, mỗi cơ sở thực hiện mỗi cách.

Vì vậy, cần có hướng dẫn các cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm thực hiện thống nhất, tránh tình trạng mỗi cơ sở đăng ký theo cách của mình.

Hiện nay các NHTM có nguy cơ rủi ro lớn khi thế chấp tài sản là phương tiện giao thông. Theo Nghị định 11 của Chính phủ, chủ phương tiện giao thông giữ bản chính giấy tờ tài sản thế chấp trong thời hạn hợp đồng thế chấp có hiệu lực.

Quy định này gây bất lợi khi tài sản đang thế chấp tại NH là phương tiện giao thông đã được chuyển nhượng cho người khác. Để xảy ra những trường hợp này do hiện nay chưa có cơ chế cung cấp thông tin giữa cơ quan đăng ký phương tiện giao thông với NHTM nhận thế chấp phương tiện giao thông.

VNBA đề nghị Bộ Tư pháp sớm ban hành thông tư quy định về vấn đề này, tạo cơ sở để NH kiểm tra tình trạng phương tiện giao thông mang thế chấp của khách hành, tránh rủi ro cho hoạt động cấp tín dụng của các NHTM.

Theo Thủy Dương

SGĐTTC