Vàng trong dân vào “vùng nguy hiểm”

 Như vậy, từ nay đến khi có hướng dẫn cụ thể, những người đang và sẽ mua vàng lẫn người đang "nhờ" ngân hàng giữ hộ sắp đến ngày đáo hạn phải mang về cất trong tủ nhà mình.

Có nhiều chuyện đáng lo ngại xung quanh việc này.

Người dân nhờ ngân hàng (NH) giữ hộ vàng chỉ có 2 lý do: an toàn và tiện lợi. Một loạt các vụ ăn trộm vàng, cướp tiệm vàng xảy ra trong thời gian qua cho thấy, giữ vàng trong nhà là mạo hiểm cả tính mạng lẫn tài sản. Nên có thời điểm, dù mất phí nhưng dịch vụ giữ hộ vàng tại các NH vẫn thu hút nhiều người. Không chỉ thế, hầu hết NH hiện nay đều cung cấp dịch vụ mua - bán vàng nên nhờ giữ hộ cũng rất tiện lợi khi cần giao dịch. Vì thế, khi không được gửi hay giữ hộ, họ buộc phải mang vàng về cất trong tủ và sống trong bất an.

Mặt khác, theo quy luật thị trường, có cầu ắt có cung. Dịch vụ giữ hộ vàng sẽ nhanh chóng được triển khai để thế vào khoảng trống mà các NH bỏ lại khi buộc phải từ chối cung cấp dịch vụ này. Theo ước tính, đến trước khi chính thức ngừng huy động, số vàng gửi tại hệ thống NH lên tới khoảng 100 tấn. Tất nhiên, toàn bộ số vốn vàng khổng lồ này không phải đều được mang về cất trong tủ mỗi nhà. Những người gửi ít, có thể liều mang vàng về nhà nhưng những người gửi nhiều chắc phải tìm chỗ trú ẩn để tránh rủi ro. Từ đây, sẽ nảy sinh rất nhiều rắc rối. 

Lâu nay, Việt Nam có đặc thù là gửi tiền hay tài sản trong hệ thống NH coi như được "bảo hành" nhưng gửi ở ngoài thì ngược lại, không có gì bảo đảm. Chẳng thế mà để bảo vệ nhà đầu tư, Ủy ban Chứng khoán nhà nước cũng không cho phép các công ty chứng khoán được giữ tiền của họ mà phải chuyển sang cho NH quản lý. Đặt trường hợp hàng trăm tấn vàng gửi trong NH được chuyển qua các doanh nghiệp, các công ty khác giữ hộ, khó tránh được mất mát, rủi ro. Khi đó, những bất ổn, kiện tụng, thiệt hại... khó lường hết.

Bất kể với mục đích gì, quyền giữ vàng và nhờ giữ vàng là quyền lợi chính đáng của người dân. Nếu để chống vàng hóa, rất khó để người dân quay lưng với vàng chỉ bằng những biện pháp hành chính khiên cưỡng nói trên. Đặc biệt là khi những tuyên bố về giá vàng trong nước, về nhu cầu vàng của các NH sau khi chấm dứt huy động; về mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới không khớp với thực tế đang diễn ra. Còn để hạn chế các NH lách huy động bằng giữ hộ sẽ đẩy tài sản của dân vào vùng rủi ro, nguy hiểm như nói trên.

Rất khó hiểu khi một nguồn lực (vốn vàng) dồi dào trong dân mà đã có thời điểm NH Nhà nước lên kế hoạch thu hút lại bị "đối xử" như thế này.