Q&A: Vụ Jang Song-thaek có ý nghĩa gì đối với Triều Tiên?
Nhiều người cho rằng Kim Jong Un đang cố gắng củng cố quyền lực và lo ngại sẽ ảnh hưởng đến quá trình cải cách kinh tế ở Triều Tiên.
- 11-12-2013Số phận 7 “cánh tay” của Kim Jong Un
- 10-12-2013Báo chí Trung Quốc: Nên mời gấp ông Kim Jong-un sang Bắc Kinh
- 10-12-2013Bốn nước ‘đua bắt’ trợ lý của dượng ông Kim Jong-un
- 10-12-2013"Chú của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-Un đã bị xử tử"
Tại sao Triều Tiên lại công khai tuyên bố vụ này?
Theo Brian Myers, chuyên gia nghiên cứu về tư tưởng và truyền thông tại ĐH Dongseo ở Busan, rất có thể Triều Tiên không còn lựa chọn nào khác mặc dù đây là sự kiện gây bất ngờ. Nếu Triều Tiên không chính thức công bố, sẽ có nhiều tin đồn lan truyền và thậm chí Jang Song – thaek có thể trở thành nhân vật nhận được nhiều đánh giá tích cực từ dư luận.
Tuy nhiên, gắn tội phản cách mạng cho một người có mối quan hệ chặt chẽ với gia đình Kim Jong Un được đánh giá là động thái không mấy khôn ngoan. Đầu tiên, sự kiện này khiến người ta nghi ngờ về việc đang có mất đoàn kết nội bộ ở Triều Tiên. Thứ hai, sự kiện cũng ảnh hưởng xấu đến nhà lãnh đạo quá cố Kim Jong-il. Nếu như Kim Jong-il không thể nhìn ra Jang Song- thaek là người xấu, Kim Jong Un có phải là sự lựa chọn tốt cho vị trí người kế nhiệm?
Đây cũng là vụ việc chưa từng có tiền lệ và dường như qua đó Kim Jong Un đang muốn phát đi thông điệp về sự trung thành tuyệt đối.
Ai là người ra quyết định thanh trừng ông Jang?
Andrei Lankov (chuyên gia đến từ ĐH Kookmin) và một số người khác tin rằng Kim Jong Un đang củng cố quyền lực của bản thân. Tuy nhiên, cũng có những người không chắc chắn về điều này.
“Theo quan điểm của tôi, chúng ta không thể biết chắc liệu Kim Jong Un đứng sau vụ này hoặc chính xác thì sự kiện này có ý nghĩa như thế nào đối với nhà lãnh đạo Triều Tiên”, John Delury – chuyên gia đến từ ĐH Yonsei nhận định. Ông bổ sung thêm rằng cuộc chuyển giao quyền lực ở Triều Tiên không hề trơn tru và dễ dàng như những gì đã công bố.
Sự kiện này có ý nghĩa gì đối với chính trị Triều Tiên?
Theo Cheng Xiaohe (đến từ ĐH Renmin ở Bắc Kinh), 2 – 3 năm tới sẽ là thời kỳ rất quan trọng để Kim Jong Un củng cố quyền lực. Nếu vượt qua được, nhà lãnh đạo trẻ tuổi có thể “giữ vững ngai vàng” trong 30 – 40 năm tới.
Một chuyên gia khác thì cho rằng tình hình có thể trở nên ổn định hơn trong một thời gian nữa. Ông nhận định sẽ có một thế hệ mới với xuất phát điểm tương tự lên nắm quyền. Các vị trí lãnh đạo cấp cao của Triều Tiên đang được thay thế với mức độ thường xuyên hơn thường lệ.
Vụ việc có ảnh hưởng đến cải cách kinh tế đang diễn ra ở Triều Tiên?
Nhiều chuyên gia phân tích coi Jang Song – thaek là nhà cải cách với nhiều động thái như mở các đặc khu kinh tế cho nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, họ nhận định rằng sự kiện này sẽ khiến quá trình cải cách bị ảnh hưởng.
Thanh trừng ông Jang có thể mở đường cho những thay đổi ở phạm vi rộng lớn hơn. Các chuyên gia dự đoán Kim Jong Un đang bắt đầu thực hiện cải cách. Thực hiện cải cách kinh tế ở Triều Tiên khá khó khăn và nguy hiểm, do đó cần phải tàn bạo để giữ được sự ổn định.
Điều này ảnh hưởng như thế nào đến quan hệ của Triều Tiên và thế giới?
Động thái phế truất Jang Song – thaek nhấn mạnh rằng các nước cần phải tương tác nhiều hơn với Triều Tiên.
Trung Quốc, Mỹ và Triều Tiên đã làm điều này. Theo nhận định của chuyên gia, gặp gỡ và nói chuyện với các nhà lãnh đạo Triều Tiên không có nghĩa là khuyên nhủ họ mà để hiểu thêm về những gì đang diễn ra ở Triều Tiên.
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc – đồng minh lớn của Triều Tiên, đã khẳng định việc ông Jang bị phế truất là vấn đề mang tính nội bộ. Trong khi đó, một chuyên gia đến từ ĐH Renmin cho rằng ông Jang là một trong những người bạn tốt nhất của Trung Quốc và đã có nhiều đóng góp tích cực cho mối quan hệ Triều – Trung. Do đó, đây có thể coi là một tổn thất cho mối quan hệ giữa hai nước. Dẫu vậy, Triều Tiên vẫn phải phụ thuộc vào Trung Quốc về kinh tế, ngoại giao và nhân lực.
Thu Hương