Steve Jobs vs. Bill Gates: Khi hai thiên tài trở thành địch thủ

CafeBiz xin trân trọng giới thiệu series bài viết về "Những mối thâm thù trong kinh doanh kéo dài nhất trong lịch sử". Kỳ này chúng tôi xin giới thiệu về cuộc chiến tranh ngầm giữa 2 thiên tài công nghệ cùng tuổi Steve Jobs và Bill Gates.

Trên thế giới, người ta biết đến Bill Gates và Steve Jobs như những “cây đại thụ” trong lĩnh vực công nghệ. Trong khi tỷ phú Bill Gates là người sáng lập ra Microsoft, người tạo ra cuộc cách mạng máy tính cá nhân thì Steve Jobs lại chính là người mang đến iPhone cho nhân loại.

Tuy nhiên, có lẽ ít người biết rằng giữa 2 người đàn ông đại tài đó vốn luôn tồn tại một cuộc chiến tranh ngầm. Cùng sinh năm 1955, bỏ học giữa chừng để khởi nghiệp và cùng đạt chỉ số IQ “ngất ngưởng” 160 - tức là ngang với nhà bác học Albert Einstein. Tuy nhiên, trong cuốn tiểu sử Steve Jobs của Walter Isaacson, cựu nhân viên Andy Hertzfield của Apple tiết lộ rằng, Steve Jobs và Bill Gates “ai cũng cho rằng mình thông minh hơn người kia”.

“Hai kẻ thù chuyên nghiệp”

Dù xuất thân là một cậu bé thuộc tầng lớp lao động nghèo từ bang California nhưng Steve Jobs đã sớm bộc lộ tài năng thiên bẩm. 21 tuổi, ông đã cùng người bạn của mình là Wozniak (lúc này 26 tuổi) thành lập nên công ty Apple Computer trong gara ô tô nhà mình.

Chỉ trong 1 năm, họ đã cùng tạo nên tiếng vang cho công ty còn non trẻ với hai sản phẩm Apple 1 và Apple 2. Đến năm 1980, Jobs và Wozniak trở thành triệu phú. Họ đã phát triển công ty chỉ 2 người thành một công ty tầm cỡ quốc tế với cả ngàn nhân viên khắp toàn cầu.

Trong khi đó, với nền tảng xuất thân trong gia đình khá giả, hành trình khởi nghiệp của tỷ phú Bill Gates có phần dễ dàng hơn. Ngay từ khi còn nhỏ ông đã tỏ ra đam mê và có tài năng trời phú về lập trình.

Trong quá trình học tập ở Harvard, ông quen với Steve Ballmer và sau này 2 người đã cùng nhau tạo lập nên Microsoft. Thành công mang tính chất lịch sử của Microsoft có lẽ phải kể đến là Window - hệ điều hành từng có thời kỳ được cài đặt trên 90% số lượng máy tính toàn thế giới.

Dù cùng tham gia vào lĩnh vực công nghệ nhưng giữa Steve Jobs và Bill Gates lại có những quan điểm hết sức đối lập. Họ thậm chí công khai chỉ trích nhau với những lời lẽ hết sức kịch liệt.

Trong lần ban lãnh đạo Apple có ý định mua lại NeXT - công ty mà Steve Jobs thành lập sau khi mâu thuẫn nội bộ khiến ông bị “hất cẳng” ra khỏi Apple, Bill Gates đã nói với CEO Apple lúc đó là Amelio như sau: “Ngài nghĩ Jobs có gì trong đó? Tôi biết công nghệ của ông ta, chẳng có gì ngoài UNIX được tô vẽ lại và ngài sẽ không thể khiến nó hoạt động trên hệ thống của ngài. Chẳng lẽ ngài không hiểu Jobs không biết gì về công nghệ? Ông ta đơn giản chỉ là một tay bán hàng siêu hạng. Không thể tin ngài lại đưa ra một quyết định ngớ ngẩn đến thế. Ông ta chẳng biết gì về kỹ thuật, 99% những gì ông ta nghĩ và nói đều sai cả. Ngài mua đống rác đó làm gì vậy?"

Steve Jobs cũng không chịu thua, ông luôn cho rằng Bill Gates chưa thực sự phát minh ra bất cứ thứ gì và rằng "Bill Gates bòn rút ý tưởng của người khác một cách trơ trẽn”.

Ngoài ra, theo chính Wozniak - nhà đồng sáng lập Apple, người bạn thân thiết của Steve Jobs thì sự khác biệt lớn nhất giữa 2 người là Jobs sở hữu “tầm nhìn tương lai, có hơi hướng khoa học viễn tưởng”, trong khi Gates lại có năng lực xây dựng những thứ cần ngay, tạo dựng một công ty ngay, kiếm lợi nhuận ngay… trong ngắn hạn. Hiểu đơn giản là Jobs có thể tạo ra những sản phẩm thật sự cuốn hút người tiêu dùng, còn Bill Gates thì có tầm nhìn về xu thế của nền công nghệ tương lai.

Giai đoạn khác biệt điển hình trong suy nghĩ, tầm nhìn về chuyên môn của Steve Jobs và Bill Gates là vào năm 2007. Trong khi Steve Jobs một mực tin rằng PC sẽ vẫn là thiết bị nòng cốt trong thế giới số thì Bill Gates lại nói: “Tôi nghĩ bạn sẽ có một thiết bị với màn hình lớn để có thể mang theo đi khắp nơi. Bạn sẽ làm được nhiều thứ với nó hơn là chỉ đọc... Ý tôi muốn nói là tôi tin vào một thiết bị có hình thức như máy tính bảng... Và bạn sẽ có một thiết bị cất vừa trong túi với một loạt các chức năng kết hợp trong đó. Nó sẽ như là máy tính, thiết bị truyền thông, là điện thoại”.

Theo suy nghĩ đó, Bill Gates đã nhanh chóng tạo ra những chiếc máy tính bảng đời đầu từ những năm 2000 nhưng đáng tiếc nó vẫn bị gắn với hệ điều hành Windows. Trong khi đó, Steve Jobs cũng sớm nhận ra rằng Bill Gates đã đúng và máy tính bảng sẽ là tương lai của PC truyền thống.

Cùng với suy nghĩ cần phải tạo ra được trải nghiệm tốt nhất cho người dùng, Steve Jobs đã lần lượt tạo ra những sản phẩm iPhone, iPad với hệ điều hành riêng iOS. Chính điều này đã giúp Apple vươn xa và vượt lên trên cả Microsoft.

Microsoft đã thua lần đầu tiên không phải vì không biết đến xu thế của tương lai mà họ đã không tạo được văn hóa và những sản phẩm tốt như của Apple. Và một điều đáng ngạc nhiên, chính những gì ban đầu Apple từng làm "một thiết bị có phần cứng riêng, hệ điều hành riêng" đến gần 3 thập kỷ sau lại giành chiến thắng.

Cuộc gặp gỡ cuối cùng…

Luôn so sánh và dành cho nhau những lời nhận xét nặng nề như vậy. Tuy nhiên, trong một bài phỏng vấn với CBS News vào năm 2013, người ta đã thấy một khía cạnh rất khác trong mối quan hệ đầy phức tạp của Bill Gates và Steve Jobs.

Khi đó, Bill Gates đã kể về những kỉ niệm trong chuyến thăm Steve Jobs của ông những ngày cuối cùng của cuộc đời cố CEO Apple. Gates cho biết 2 người đã cùng nhau nói về rất nhiều chuyện, từ những thứ họ đã học được trong đời đến chuyện gia đình...

Bill Gates trong chương trình của CBS News nói về lần gặp gỡ cuối cùng với Steve Jobs:

Gates thừa nhận rằng Apple "đã kết hợp được những tính năng tốt và đưa nó lên tablet, còn Microsoft thì không". Khi người phỏng vấn hỏi Gates rằng "điều gì chỉ có ở Jobs mà ông mong muốn nhất", Bill Gates trả lời: "Đó chính là hiểu biết của Steve Jobs về thiết kế".

"Jobs biết cách kết hợp những thứ khác nhau vào trong một thiết kế thẩm mỹ nhất định. Có một sự thật là nền tảng kiến thức về kỹ thuật của Jobs không mạnh, nhưng điểm mạnh về thiết kế đã giúp cho ông ấy thành công".

Rõ ràng, sự đối địch giữa 2 thiên tài công nghệ đã không còn nữa, nhường chỗ cho những cảm xúc và kỷ niệm thật.

Trong những ngày Steve Jobs đang cận kề cái chết, Bill Gates đã tiết lộ ông từng viết một lá thư gửi tới Jobs: “Tôi kể cho Jobs về cách làm thế nào để ông ấy cảm thấy hài lòng về những gì đã làm và công ty mình xây dựng. Tôi viết về những đứa con của Jobs…”. Lá thư sau đó đã nhận được sự cảm kích vô cùng từ Steve Jobs và ông giữ nó bên mình trong những giây phút cuối cuộc đời.