Tòa án quốc tế phán quyết Nga thua kiện 50 tỷ USD
Theo phán quyết vừa được Tòa án trọng tài thường trực (PCA) tại The Hague đưa ra, nước Nga sẽ phải bồi thường cho các cổ đông lớn của công ty dầu mỏ Yukos 50 tỷ USD.
- 25-12-2013Tỉ phú Khodorkovsky xin thị thực vào Thụy Sĩ
- 21-12-2013Tổng thống Nga Putin bất ngờ ân xá trùm dầu mỏ Khodorkovsky
Hãng tin tài chính của Anh Financial Times đưa tin Tòa án trọng tài thường trực (PCA) quyết định rằng chính phủ Nga đã làm trái pháp luật khi tuyên bố Yukos phá sản và bán toàn bộ tài sản của tập đoàn này hồi năm 2006. Chủ của Yukos là tỷ phú Mikhail Khodorkovsky cũng đã phải ngồi tù với tội danh tham ô và rửa tiền.
Một phần tài sản của Yukos đã được sử dụng để hình thành nên Rosneft – tập đoàn dầu mỏ lớn nhất thế giới niêm yết trên thị trường chứng khoán. Rosneft hiện đang nằm trong danh sách cấm vận của Mỹ sau khi Nga can thiệp vào Ukraine.
Nga chắc chắn sẽ kháng cáo. Tuy nhiên, nếu phán quyết của tòa án không thay đổi mà Moscow vẫn từ chối bồi thường, các cổ đông sẽ có quyền kiện Nga ở các nước khác.
Người hưởng lợi nhiều nhất trong vụ này là Leonid Nevzlin – cựu phó chủ tịch của Yukos hiện đang sống ở Israel. Ông này sở hữu 70% cổ phần của GML – công ty từng là công ty mẹ của Yukos và chính là nguyên đơn. Tỷ phú Khodorkovsky đã chuyển toàn bộ số cổ phần tại Yukos cho Nevzlin từ năm 2005, khi đang bị xét xử vì tội gian lận và trốn thuế.
Từng là người giàu nhất nước Nga, Khodorkovsky đã trải qua 10 năm trong tù trước khi được Tổng thống Vladimir Putin ân xá tháng 12 năm ngoái. Khodorkovsky tuyên bố ông không có yêu cầu gì liên quan đến số cổ phần này.
4 người Nga khác (trong đó có Platon Lebedev, người cũng bị bắt cùng với Khodorkovsky và vừa được thả hồi tháng 1) nắm 30% còn lại của GML. GML nắm 60% cổ phần của Yukos. Một quỹ hưu trí nắm khoảng 10%.
Phán quyết này không xét đến 55.000 cổ đông nhỏ lẻ của Yukos nhưng sẽ tạo thành tiền lệ cho phép họ tiếp tục kiện. Các cổ đông nhỏ cũng đang chờ đợi phán quyết của Tòa án nhân quyền châu Âu (có trụ sở tại Strasbourg). Vụ kiện này được khởi xướng từ năm 2004.
Khodorkovsky và một số người khác đã mua lại Yukos với mức giá tối thiểu trong một đợt cổ phần gây nhiều tranh cãi năm 1995. Tỷ phú này đã biến Yukos trở thành tập đoàn dầu mỏ lớn nhất nước Nga, là công ty đầu tiên áp dụng các kỹ thuật công nghệ và tiêu chuẩn quản trị doanh nghiệp của phương Tây.
Tuy nhiên, năm 2003, Khodorkovsky bị bắt vì tội tham nhũng. Yukos cũng bị buộc tội trốn thuế và cuối cùng phải phá sản.
Giới luật sư tin rằng Nga chắc chắn sẽ từ chối bồi thường, bất chấp điều này sẽ làm xấu đi hình ảnh của nước Nga trong mắt các nhà đầu tư. Các nhà phân tích cho rằng với dự trữ ngoại hối 470 tỷ USD, chính phủ Nga có đủ tiền mặt để bồi thường. Tuy nhiên, đây là một số tiền quá lớn – tương đương 1/9 ngân sách liên bang hàng năm và bằng 2,5% GDP.
Với thông tin về vụ việc này đè nặng thị trường, đồng ruble và TTCK Nga tiếp tục giảm điểm. Chỉ số Micex giảm 1,1% sau khi tờ báo kinh doanh hàng đầu là Kommersant đưa tin kết quả phiên tòa nghiêng về các cổ đông.
Kết quả phán xét nghiêng về các cổ đông Nga và một quỹ hưu trí cũng khiến căng thẳng giữa Nga và phương Tây tăng cao. Mỹ và EU đang cân nhắc những lệnh trừng phạt cứng rắn hơn đối với Moscow vì tiếp tục hỗ trợ cho lực lượng nổi dậy ở miền Đông Ukraine.
Thu Hương
CÙNG CHUYÊN MỤC
Bầu cử Mỹ: Chuyện gì xảy ra nếu kết quả gây tranh cãi?
10:40 , 05/11/2024
