Transnistria – vùng đất bị mắc kẹt
Có diện tích chỉ lớn hơn một chút so với đảo Rhode (bang nhỏ nhất của nước Mỹ), Transnistria trên thực tế là một quốc gia độc lập mặc dù không được quốc tế công nhận.
- 13-04-2014Xem người Mỹ tận dụng khủng hoảng Ukraine
- 11-04-2014Ông Putin: Châu Âu có thể thiếu khí đốt vì Ukraine
- 13-04-2014Nga “sốc” vì Mỹ tuyên bố đàm phán bốn bên đã được sắp xếp
- 10-04-20147 lý do Nga không 'thèm' Donetsk và miền đông Ukraine
Transnistria là một lãnh thổ phân ly nằm phần lớn trên một dải đất bị kẹp giữa sông Dniester và biên giới phía đông của Moldova với Ukraina. Có diện tích chỉ lớn hơn một chút so với đảo Rhode (bang nhỏ nhất của nước Mỹ), Transnistria trên thực tế là một quốc gia độc lập mặc dù không được quốc tế công nhận.
Sau cuộc chiến kéo dài 2 năm (1990 – 1992) nổ ra sau khi Liên Xô tan rã và kết thúc bằng thỏa thuận ngừng bắn vào tháng 7/1992, Transnistria tách khỏi Cộng hòa Moldova. Người Nga nhảy vào hậu thuẫn Transnistria nhưng chưa bao giờ thừa nhận đây là một nhà nước độc lập. Lính Nga chưa bao giờ rời khỏi Transnistria. Hiện có một nhóm gồm khoảng 1.200 người đang đóng quân ở vùng này.
Dường như nơi đây đã trở thành vùng đất bị lãng quên.
Transnistria trên thực tế là một quốc gia độc lập mặc dù không được quốc tế công nhận, được tổ chức thành một cộng hòa tổng thống chế, với chính phủ, quốc hội, quân đội, cảnh sát, hệ thống bưu chính, và tiền tệ. Chính quyền Transnistria thông qua một bản hiến pháp, quốc kỳ, quốc ca và quốc huy. Tuy nhiên, sau một hiệp định vào năm 2005 giữa Moldova và Ukraina, tất cả các công ty của Transnistria muốn xuất khẩu hàng hóa qua biên giới với Ukraina đều phải đăng ký chính quyền Moldova.
Hơn một thập kỷ sau và sau khi Crimea về với Nga, chỉ huy cao cấp, Tư lệnh tối cao NATO là Tướng Philip Breedlove cảnh báo Moscow có thể đang để ý đến cả những mục tiêu khác. Hãng Reuters ngày 13/4 dẫn lời Đại sứ Anh tại Liên hợp quốc Mark Lyall Grant cho biết hàng chục nghìn binh sĩ Nga đang tập trung ở khu vực gần biên giới với Ukraine.
(Xem thêm: Nga chỉ cần 3 đến 5 ngày để chiếm Ukraine)
Tướng Breedlove cho rằng số quân này – được hỗ trợ bởi xe tăng và trực thăng chiến đấu – là đủ lớn để Nga dàn quân từ Đông sang Tây và tiến vào Transnistria.
Ông mô tả đây là một trong những “cuộc xung đột bị đóng băng” (frozen conflicts, những tranh chấp lãnh thổ và chính trị chưa được giải quyết) mà Nga có thể khơi lên bất cứ lúc nào nhằm mở rộng ảnh hưởng của Nga ở khu vực.
Transnistrians đã nhiều lần nêu ra mong muốn được nhập vào Nga. Tuy nhiên, Moscow vẫn không công nhận nền độc lập của Transnistrian, cho rằng trước tiên vùng này phải giải quyết xong tranh chấp với Moldova.
Đến thăm Transnistrian, người ta có thể dễ dàng nhìn thấy tinh thần hướng về nước Nga ở đây. Đường phố được đặt tên theo các lãnh tụ Xô Viết như Marx, Engels, Lenin.
“Mọi thứ ổn hơn khi Transnistrian thuộc về Xô Viết. Chúng tôi đã và luôn muốn là một phần của nước Nga. Hiện tại, chúng tôi muốn nhập vào Nga và thành lập một khu vực thương mại tự do. Chúng tôi không muốn thuộc về Moldova. Họ chỉ vơ vét tiền của cho vào túi riêng”, một công dân lớn tuổi của Transnistran chia sẻ với CNN.
Nói chuyện với những người dân Transnistrian, có thể nhận thấy cánh cửa chào đón Nga ở đây đang rộng mở. “Hãy để họ đến đây. Nếu quân đội Nga vào Transnistrian, tất cả mọi người sẽ reo hò mừng rỡ”, một người phụ nữ tóc vàng nói.
Trong khi đó, Anna Ivanna tin rằng trở thành một phần của Nga sẽ đem đến nhiều lợi ích kinh tế hơn như giá năng lượng rẻ hơn. Tiền lương hưu ở Nga cũng cao gấp 4 lần so với ở Transnistria.
Còn những người trẻ ở Transnistrian thì sao? “Người Nga vào đây không phải là một thảm kịch. Quân đội Nga vốn đã ở đây”, Katya (sinh viên luật) và bạn trai Sergey nói. Hai người đang có ý định tới Nga tìm kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp bởi khó có thể tìm được việc làm tốt ở Transnistria.
Các chuyên gia kinh tế quốc tế thường miêu tả Transnistria như một vùng đất có của cải được xây dựng trên hoạt động buôn lậu thuốc lá và bán vũ khí Xô Viết cũ.
Thu Hương