Trung Quốc: Các quỹ đầu tư "sống trong sợ hãi"

Nhà đầu tư huyền thoại bị bắt. Máy tính và điện thoại của các quỹ đầu cơ bị tịch thu để phục vụ điều tra. Chủ tịch của công ty chứng khoán Citic cùng ít nhất 6 nhân viên bị điều tra.

Công cuộc điều tra và bắt giữ một loạt tổ chức và cá nhân trong ngành tài chính sau một mùa hè đầy náo loạn trên TTCK Trung Quốc đã được tăng cường trong vài tuần gần đây. Theo số liệu thống kê của Bloomberg, đã có ít nhất 16 người bị bắt giữ, điều tra hoặc phải ngừng làm việc để hỗ trợ cơ quan điều tra. Nỗi sợ hãi đang bao trùm các công ty tài chính cũng như các chiến lược đầu tư của họ.

Mục tiêu của giới chức là xóa bỏ những hành vi sai trái như giao dịch nội gián. Đây chính là một phần trong chiến dịch chống tham nhũng, và cũng nằm trong nỗ lực “của một số người muốn tìm chỗ để đổ lỗi cho những gì đã diễn ra trên TTCK Trung Quốc mấy tháng trước”, theo Barry Naughton – giáo sư nghiên cứu kinh tế Trung Quốc tại ĐH California. “Tất cả những điều này đang tạo nên tình trạng mơ hồ và lo lắng trên thị trường, làm xói mòn những nỗ lực tăng tính hiệu quả của thị trường”.

Những sản phẩm mới

Từ lâu nay, các cơ quan quản lý vẫn khuyến khích các quỹ và công ty môi giới chứng khoán tạo ra những sản phẩm đầu tư mới để giúp thị trường tài chính phát triển. Giờ đây quá trình ấy đang bị cản trở bởi những vụ bắt bớ và điều tra. JPMorgan Chase và Credit Suisse đã thu hẹp các sản phẩm cho phép nhà đầu tư ngoại đặt cược vào xu hướng xuống giá. Ít nhất một công ty nghiên cứu đã rút các thông tin đã cung cấp cho thị trường vì cho rằng đây là những thông tin “quá nhạy cảm”.

Phát biểu tại một diễn đàn ở Bắc Kinh hôm 6/11, Gao Xiqing – cựu Chủ tịch của Ủy ban chứng khoán Trung Quốc – than phiền: “Các nhà hoạch định chính sách từng nói chúng tôi đang đổi mới, tất cả các bạn có thể tham gia – sử dụng giao dịch cao tần, phòng vệ, hay bất cứ thứ gì khác – để giao dịch trên TTCK Trung Quốc. Một vài ngày sau, họ lại nói rằng giao dịch của các bạn có vấn đề, chúng tôi phải điều tra”.

Theo Gao, điều này khiến thị trường rất khó dự đoán và mang lại sự bất ổn.

Sản phẩm mà Credit Suisse và JPMorgan phải thu hẹp là các hợp đồng tổng hợp, cho phép khách hàng đặt cược vào cổ phiếu Trung Quốc một cách gián tiếp thông qua mối liên kết giữa sàn chứng khoán Hồng Kông và Thượng Hải. Sau khi Trung Quốc giới hạn bán khống và giao dịch hợp đồng tương lai trên chỉ số, Credit Suisse và JPMorgan ngay lập tức đưa ra thông báo.

Ngừng giao dịch

Khoảng 1/3 các quỹ đầu cơ tập trung vào hợp đồng tương lai của Trung Quốc đã phải ngừng giao dịch sau khi hoạt động bán khống bị hạn chế. Quỹ đầu tư Howbuy cho biết kể từ đầu năm đến nay (mà chủ yếu là mấy tháng gần đây) đã có khoảng 1.300 quỹ đầu cơ phải đóng cửa.

Trong vụ điều tra mới nhất, Yao Gang – phó Chủ tịch của CSRC – đã bị điều tra vì “vi phạm kỷ luật nghiêm trọng”. Được biết đến với biệt danh “vua của các vụ IPO”, cho đến đầu năm nay đây vẫn là nhân vật chỉ đạo công tác thanh kiểm tra các vụ IPO trên TTCK Trung Quốc.

Tiếp theo, “anh cả của các quỹ đầu cơ” Xu Xiang – người đứng đầu quỹ đầu tư Zexi – cũng bị bắt. 1 tỷ USD cổ phiếu trong các công ty niêm yết có liên quan đến Xu đã bị đóng băng. Sau nhiều vụ bắt bớ liên tiếp, tâm trạng lo lắng bao trùm thị trường.

Theo Hao Hong, chiến lược gia đến từ Bocom International, mức độ điều tra ngành tài chính đã vượt qua mọi dự đoán của nhà đầu tư. Đây là điều chưa từng xảy ra trong quá khứ.