Tái tạo môi trường biển Miền Trung cần số tiền khổng lồ

Sáng 21-3, Uỷ ban thường vụ Quốc hội (QH) cho ý kiến về Dự thảo Luật thuỷ sản (sửa đổi).

Thượng tướng Phạm Ngọc Minh, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, Phó Chủ tịch thường trực Uỷ ban quốc gia Tìm kiếm cứu nạn, khi phát biểu thảo luận đã nêu lên một thực tế đáng báo động trong việc khai thác thuỷ sản.

Chia sẻ kinh nghiệm hơn 30 năm đi tất cả các vùng biển, có những đợt trên biển đến vài tháng nhưng đến nay, Thượng tướng Phạm Ngọc Minh cho biết bản thân nhận thấy thuỷ sản nước ta đang bị tận diệt bằng đủ các hình thức đánh bắt như kích điện, dùng thuốc nổ, hóa chất...

“Trước kia chúng tôi đi biển, cứ một ngày ra biển câu rất nhiều cá, nhưng bây giờ tất cả các vùng biển từ Bạch Long Vĩ trở ra đến Phú Quốc... hay các vùng ven biển cá đã không còn như vậy. Chính vì vậy ngư dân ta đi đánh bắt ở nước ngoài rất nhiều”- Thượng tướng Phạm Ngọc Minh nói.

Trong năm qua, có 16 tàu ngư dân của Việt Nam bị các nước bắt giữ, nguyên nhân chính là do nguồn lợi thuỷ sản của ta đã cạn kiệt. Từ đây, Phó Tổng tham mưu trưởng QĐND Việt Nam đề nghị trong bố cục của Dự thảo Luật cần có quy định cụ thể về quản lý nhà nước ở những khu vực được đánh bắt, nêu rõ mùa nào cấm đánh bắt, đặc biệt vào mùa cá sinh sản, hoặc những khu vực ven bờ, những khu vực bảo tồn phải có quy định cụ thể. “Đặc biệt, phải cấp hạn ngạch đánh bắt chứ không thể để đánh bắt vô tội vạ, đánh bắt bao nhiêu cũng được”- tướng Minh lưu ý.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường - Ảnh Quochoi

Ngoài ra, ông cũng lưu ý tính cần thiết của việc thắt chặt kiểm định các tàu đánh cá. Trong gần 1 tháng nay, có đến hơn 90 tàu cá bị tai nạn, trong đó có chìm tàu, bị phá nước, mất tài sản, đâm nhau, tai nạn lao động rất nhiều... Cơ bản các vụ tai nạn đều ứng cứu được, nhưng gây không ít khó khăn cho lực lượng chức năng.

Thượng tướng Võ Trọng Việt, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng An ninh của QH, cho rằng chúng ta nói “rừng vàng, biển bạc”, nhưng khi đề cập đến luật rừng, luật biển thì lại đề cập hết sức đơn giản. Ông cho rằng các quy định cấm trong luật còn quá chung chung, chưa có gì rõ ràng.

“Ở nước khác, mùa cá sinh sản đều cấm đánh bắt, họ cũng quy định rõ loại cá nào thì được đánh, vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm. Nhưng ở ta không cấm rõ ràng, mùa cá sinh sản ngư dân vẫn ra khơi đánh bắt hết nên mới dẫn đến câu chuyện tận diệt”- Thượng tướng Võ Trọng Việt đặt vấn đề và đề nghị phải có quy định cấm rõ ràng trong luật.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết Việt Nam với chiều dài hơn 3.200 km bờ biển, phạm vi ngư trường hàng triệu km2, tiềm năng nghề cá rất lớn nên mới được gọi là “biển bạc”.

Lực lượng chấp pháp hiện có nhiều, riêng kiểm ngư phụ trách Vịnh Bắc Bộ, vùng Kiên Giang và tới đây Việt Nam sẽ có tổng cộng 12 tàu. Trước nhiều ý kiến còn khác nhau, theo ông Cường, việc thành lập kiểm ngư tại 28 tỉnh là rất cần thiết, mà đây lại là những vùng cần tăng cường giám sát.

Riêng về vấn đề quỹ bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản, theo ông Cường, quỹ này phục vụ cho vấn đề phục hồi tái tạo và phát triển. Trong dự án mới, luật đề xuất hai vấn đề, mở rộng xã hội hóa và thành lập quỹ các tỉnh. Theo ông Cường, ô nhiễm môi trường là một nguy cơ hiện hữu, nếu không có quỹ cấp tỉnh sẽ không xử lý được tức thời.

Theo người đứng đầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chẳng hạn ở 4 tỉnh miền Trung, phục hồi tái tạo môi trường biển cần một số tiền khổng lồ, nếu không có quỹ sẽ không xử lý được. “Quỹ rất cấn thiết nhưng đừng để biến tướng, sinh ra một gói khổng lồ. Bộ không cần phải có loại quỹ như thế, nhưng rõ ràng phải có quỹ đúng nghĩa, vận hành theo cơ chế thị trường”- ông Cường cho hay

Phó chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển đã yêu cầu ban soạn thảo tiếp tục hoàn thiện dự án luật. Việc sửa Luật Thuỷ sản sẽ được QH xem xét tại kỳ họp thứ ba vào tháng 5 tới.