Tesla loay hoay tại một quốc gia châu Á: Dân chi hơn 20 triệu đồng giữ chỗ nhưng 7 năm không nhận được xe, Elon Musk hứa đủ điều, gần 1 thập kỷ vẫn chưa tới xây nhà máy

Khi Tesla bắt đầu cho phép người dân Ấn Độ sở hữu những mẫu xe điện cực kỳ phổ biến của mình, Vishal Gondal là một trong những người đầu tiên nắm bắt cơ hội. Chỉ vài giờ sau khi công ty mở đơn đặt hàng trước vào tháng 4 năm 2016, thanh niên này đã ngay lập tức chi 1.000 USD (khi đó là 66.237 rupee) “đặt gạch” xế hộp mới mang tên Model 3. Vào thời điểm đó, không có mức giá rõ ràng cuối cùng được đưa ra tại Ấn Độ, song Gondal, người từng lái Tesla ở Mỹ trước đó, tỏ ra vô cùng phấn khích.

Gần 7 năm sau đó, Gondal, người sáng lập kiêm CEO công ty khởi nghiệp công nghệ y tế GoQii, kiên nhẫn chờ đợi chiếc Model 3 của mình. Đến năm 2023, khi vẫn không thấy bóng dáng chiếc xe nào, anh quyết định hủy bỏ đơn đặt hàng cũ.

“Không liên lạc, không email. Thậm chí nhiều năm sau, công ty vẫn không đưa ra bất kỳ lời xin lỗi nào”, ông nói với Rest of World.

Tesla chưa bán ô tô tại Ấn Độ - thị trường ô tô lớn thứ 3 trên thế giới. Một số mơ ước được ngồi lên chiếc Model 3 vào năm 2016 cũng có trải nghiệm tương tự như Gondal. “Sẽ thật ngu ngốc nếu tôi làm lại”, Amit Bhawani, người cũng đã đặt mua Model 3 vào năm 2016, nói với Rest of World . “Tôi sẽ không tin tưởng Musk nữa”.

Số tiền đặt trước của Bhawani sau đó đã được hoàn lại vào tháng 2/2020 sau khi video ‘bóc phốt’ Tesla của anh thu hút được sự chú ý.

“Người bình thường hủy đơn sẽ không được hoàn tiền. Chỉ những người có ảnh hưởng hoặc sở hữu tích xanh ngày đó mới được hoàn tiền”, anh nói.

Vào năm 2016, động thái mở đơn đặt trước Model 3 tại Ấn Độ của Tesla thu hút được rất nhiều sự quan tâm. Trong vòng vài giờ, một số lãnh đạo doanh nghiệp và công nghệ nổi tiếng đã quyết định đặt mua và đăng thông tin lên mạng xã hội. Bản thân Musk cũng hứa hẹn rất nhiều về thời điểm dấn thân vào thị trường tỷ dân.

Khi Musk công bố kế hoạch tới thăm Ấn Độ vào đầu năm nay, nhiều người dự đoán rằng cuối cùng, hãng xe này cũng bắt đầu tiến hành sản xuất. Tuy nhiên, chỉ hai ngày trước chuyến đi, Musk quyết định hủy bỏ. Ông tới Trung Quốc chỉ 1 tuần sau đó.

Yugal Joshi, đối tác tại công ty nghiên cứu toàn cầu Everest Group, nói với Rest of World: “Những người đã đặt chỗ cách đây khoảng 8 năm không quá lo lắng về số tiền 1.000 USD, tuy nhiên, sự chậm trễ trong các khoản đầu tư cũng như quyết định hủy bỏ chuyến thăm Ấn Độ vào phút chót đã làm phức tạp thêm vấn đề”.

Theo Nikhil Chaudhary, cho đến vài năm trước, trang web của Tesla vẫn hiển thị nút hủy khi người mua tiềm năng đăng nhập. Tuy nhiên, tùy chọn đó đã bị “loại bỏ” và thay thế bằng ID cộng đồng trực tuyến có tên Tesla Club India.

Tesla Club India, với hơn 18.600 người theo dõi trên X và hàng trăm thành viên trong nhóm WhatsApp, thường xuyên nhận được câu hỏi về cách hủy đặt chỗ, theo Chaudhary. Một số còn phải theo dõi các nhân viên Tesla trên Linkedin để được xử lý hủy đơn đặt hàng.

Varun Krishnan, người sáng lập blog công nghệ FoneArena, tuyên bố là người đầu tiên đặt mua Model 3 ở Ấn Độ. Anh cho biết mình đã nhận được khoản hoàn lại 1.000 USD vào tháng 1/2022, sau nhiều tháng theo dõi các nhân viên Tesla ở Hồng Kông và California.

Đáng nói, số tiền bồi hoàn này, sau khi điều chỉnh theo lạm phát đã tăng lên 1.300 USD vào năm 2024, song phía công ty vẫn chỉ hoàn lại 1.000 USD. Gondal, người hiện đang lái chiếc Audi e-tron, cho biết: “Chúng tôi đã đùa về việc 1.000 USD đó sẽ có giá bao nhiêu nếu chúng tôi đầu tư vào cổ phiếu Tesla”.

Được biết vào tháng 4 năm 2016, cổ phiếu của Tesla có giá 16 USD/cổ phiếu. Hiện tại nó được giao dịch ở mức khoảng 160 USD.

Trong nhiều năm, điểm khó khăn của Tesla ở Ấn Độ là thuế nhập khẩu đắt đỏ. Vào ngày 15 tháng 3, chính phủ Ấn Độ đề xuất giảm thuế 15% ô tô có giá 35.000 USD với số lượng 8.000 chiếc một năm, miễn là thương hiệu thiết lập sản xuất trong nước trong vòng 3 năm.

Theo FT, Tesla đang cử nhân viên Mỹ đi khảo sát địa điểm để thành lập nhà máy gigafactory ở Ấn Độ trị giá tới 3 tỷ USD. Mahesh Murthy, người sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm Seedfund cho rằng Tesla đang “tìm kiếm một chế độ thuế tự do hóa”. Ông đã đặt trước hai chiếc xe Model 3 vào năm 2016 và đến nay chưa yêu cầu hoàn tiền vì ông vẫn đặt niềm tin nơi Tesla.

Ankur Bisen, đối tác cấp cao của công ty tư vấn Technopak, nói với Rest of World rằng vị thế của Tesla trong hệ sinh thái xe điện Ấn Độ không giống như 8 năm trước. Hiện tại, có quá nhiều lựa chọn trên thị trường.

“2016 là một thời điểm rất khác, một kỷ nguyên khác đối với sự trưởng thành của xe điện. Ngoài Tesla, chúng tôi không biết gì khác”.

Theo Joshi của Everest Group, nỗi ám ảnh của người Ấn Độ với Tesla phù hợp với xu hướng toàn cầu. Ông nói: “Tesla đã đi trước các đối thủ nhờ thiết kế tối giản, tính năng, áp dụng công nghệ và tập trung vào trải nghiệm lái xe. Sở hữu một chiếc Tesla khiến bạn trông thật ngầu và nổi bật. Những người có tiền có thể chi cả gia tài chỉ cho hai khía cạnh này”.

“Đối với tôi, sang trọng không chỉ có nghĩa là ghế bọc da. Công nghệ cốt lõi của Tesla là bước nhảy vọt so với bất kỳ thứ gì hiện có trên thị trường”, Arun Bhat, đồng sáng lập Câu lạc bộ Tesla Ấn Độ, nói.

Hiện Tesla vẫn chưa chính thức bình luận về kế hoạch cụ thể tại Ấn Độ. Những người ủng hộ dự án cho biết khoản đầu tư sẽ phục vụ một số mục tiêu của nước này về sản xuất nội địa, chống khủng hoảng khí hậu, hội nhập vào chuỗi cung ứng và củng cố quan hệ đối tác chiến lược. Một số phương tiện truyền thông dự đoán Tesla có thể sẽ sớm đưa ra quyết định cuối cùng, bao gồm việc xây dựng một nhà máy có công suất sản xuất lên tới 500.000 xe mỗi năm ở quốc gia Nam Á.

Theo: Rest of World, Nikkei Asia