Thanh tra các khu dân cư tự phát ở Cần Thơ

Theo rà soát của các cơ quan chức năng TP Cần Thơ, trên địa bàn TP hiện có 113 khu dân cư tự phát tập trung chủ yếu ở các quận Ninh Kiều (33 khu), Cái Răng (33 khu), Bình Thủy (24 khu)... Hầu hết các khu dân cư tự phát nói trên đều chưa có quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500; chưa có hạ tầng kỹ thuật đáp ứng theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn đô thị...

“Điệp khúc” xử lý nghiêm

Ông Dương Tấn Hiển, Chủ tịch UBND quận Kinh Kiều, cho biết: Trên địa bàn quận hiện có 33 khu dân cư tự phát, trong đó khu đất có diện tích nhỏ nhất là 340 m² ở phường An Hòa và khu đất có diện tích lớn nhất là 13.000 m² ở phường An Bình.

Theo Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều, từ năm 2016 đến nay quận đã tiến hành các cuộc thanh tra về việc chấp hành các quy định pháp luật liên quan đến quản lý đất đai và trật tự xây dựng. Theo đó, quận đã ngăn chặn kịp thời 10 khu đất đã tách thửa trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vốn là đất nông nghiệp, chưa có công trình nhà ở. Đồng thời ngăn chặn 17 khu đất khác có 118 công trình xây dựng trên đất không được phép xây dựng. Trong đó đã lập biên bản xử phạt 104/118 công trình; tiến hành cưỡng chế, tháo dỡ năm công trình tại dự án khu tái định cư phường An Bình và hai công trình người dân tự tháo dỡ.

Ngoài ra, trên địa bàn quận có khoảng sáu khu đất tự phát phù hợp quy hoạch, có hệ thống hạ tầng kỹ thuật cơ bản như đường đi, điện, nước sinh hoạt...

Cũng theo ông Hiển, năm 2018 quận lập đoàn thanh tra về tách thửa, phân lô xây dựng các khu dân cư tự phát đối với 13 phường thuộc quận. “Qua đó quận sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quản lý đất đai và trật tự xây dựng; tổ chức kiểm điểm đối với các cá nhân, tổ chức thuộc các phường có liên quan; luân chuyển công chức địa chính - xây dựng - đô thị giữa các phường, đồng thời tăng cường cán bộ từ các phòng chuyên môn cho cơ sở để đưa quản lý đất đai vào nề nếp” - ông Hiển nhấn mạnh.

Nói về nguyên nhân dẫn đến tình trạng xuất hiện các khu dân cư tự phát, ông Hiển cho rằng do nhu cầu về nhà ở của người dân tăng cao trong khi các dự án đầu tư khu dân cư chưa phủ kín, các quy hoạch kéo dài gây khó khăn cho người dân có nhu cầu về nhà ở.

Xây nhà “lụi” vẫn tiếp tục diễn ra tại khu đất “ăn theo” khu tái định cư 923, quận Ninh Kiều. (Ảnh chụp ngày 9-8) Ảnh: HẢI DƯƠNG

Cùng đó, hoạt động san lấp, phân lô bán nền vẫn diễn ra âm ỉ ở nhiều nơi tại TP Cần Thơ.

Có đường dây sai phạm?

Còn tại quận Bình Thủy, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Lê Tâm Niệm, Chủ tịch UBND quận Bình Thủy, cho biết thực hiện theo chỉ đạo của UBND TP, hiện quận đang tập trung kiểm tra, rà soát, thống kê cụ thể lại các khu dân cư tự phát trên địa bàn. “Còn về nguyên nhân dẫn đến tình trạng này thì quận đang trao đổi lại với Thường trực UBND TP để thống nhất nhận định và sẽ giao chánh văn phòng quận có phát ngôn chính thức” - ông Niệm cho biết.

Trước đó, Thanh tra TP cũng đã chỉ ra hàng loạt sai phạm về công tác quản lý đất đai tại dự án đường nối Cách Mạng Tháng Tám đến đường tỉnh 918 và dự án khu đô thị mới Võ Văn Kiệt (gồm giai đoạn 1 và 2) thuộc quận Bình Thủy. Qua đó cho thấy công tác quản lý đất đai trên địa bàn quận Bình Thủy trong thời gian qua có nhiều sơ hở, yếu kém. “Các sai phạm thường thấy là cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sai quy định; việc tách thửa, chia lô, bán nền, xây dựng nhà không phép, sai phép… Đồng thời có dấu hiệu hình thành đường dây sai phạm trên nên đã chuyển hồ sơ cho Công an TP Cần Thơ điều tra làm rõ” - Thanh tra TP cho biết.

Tại quận Cái Răng, ông Lê Thanh Tâm, Chủ tịch UBND quận Cái Răng, cho biết TP Cần Thơ vừa có chỉ đạo giao cho quận tự rà soát và xử lý các khu dân cư tự phát. Hiện Thanh tra quận Cái Răng cũng đang tích cực rà soát các khu dân cư tự phát trên địa bàn, chưa có báo cáo kết luận.

Cần sự quyết tâm

Để giải quyết các vấn đề phát sinh tại các khu dân cư tự phát, mới đây UBND TP Cần Thơ đã chỉ đạo dừng chuyển mục đích sử dụng đất và đầu tư xây dựng tại các khu vực này; các sở, ngành có biện pháp quản lý chặt chẽ địa bàn, không để phát sinh các khu dân cư mang tính tự phát; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm đối với các trường hợp lấn chiếm, tự ý chuyển mục đích, sử dụng đất không đúng theo quy định.

Đồng thời các quận tăng cường kiểm tra, giám sát tình hình sử dụng đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn quản lý. Thực hiện rà soát từng khu dân cư tự phát trên cơ sở thực hiện quy hoạch phân khu, danh mục dự án kêu gọi đầu tư và đề án khai thác quỹ đất đã được phê duyệt.

Các chuyên gia đô thị cho rằng chỉ đạo của TP Cần Thơ là kịp thời, tuy nhiên nếu thiếu đôn đốc, giám sát, thiếu kiên quyết thì những khu dân cư tự phát này vẫn tiếp tục mọc lên và sẽ trở thành gánh nặng trong quá trình phát triển TP Cần Thơ. Ngân sách TP phải gồng gánh thêm các khoản chi phí lớn để chỉnh trang, nâng cấp và đấu nối lại hạ tầng đô thị đang bị băm nát.