Thanh tra Chính phủ: 4,3ha đất nằm ngoài ranh quy hoạch KĐT Thủ Thiêm mà người dân khiếu nại là có cơ sở

Gần đây, quy hoạch, thu hồi đất và giao đất, bồi thường tái định cư của dự án KĐT Thủ Thiêm gây xôn xao dư luận, trở thành vấn đề "nóng" được người dân quan tâm, nhất là người dân Thủ Thiêm liên tục có nhiều khiếu nại trong những năm qua.

Thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình và ý kiến kết luận của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành kiểm tra, làm rõ các nội dung liên quan đến khiếu nại tại KĐT Thủ Thiêm. 

Ngày 4/9/2018, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận số 1483/TB-TTCP về kết quả kiểm tra liên quan đến việc khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Tp.HCM. Trong đó, có nhiều vấn đề đã được Thanh tra Chính phủ làm rõ. 

Theo kết luận thanh tra, Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư xây dựng KĐT Thủ Thiêm thành một khu đô thị hiện đại, bền vững, có quy mô, tiêu chuẩn cao cấp là một chủ trương đúng đắn. 

Trong những năm qua, nhất là hiện nay, UBND Tp.HCM và Thành uỷ thành phố và các cấp sở ngành đã có nhiều nỗ lực, cố gắng trong quá trình triển khai đầu tư xây dựng KĐT Thủ Thiêm như kêu gọi đầu tư, thu hút đầu tư, bồi thường tái định cư, quy hoạch, xây dựng...Đến nay dự án đã được giải phóng mặt bằng 99,4%, nhiều dự án đã và đang được đầu tư xây dựng theo hướng trở thành đô thị hiện đại. 

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư, xây dựng KĐT Thủ Thiêm, UBND Tp.HCM và các sở, ngành liên quan đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi một số hộ dân sinh sống trên địa bàn, phát sinh khiếu nại gay gắt, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm.

Cụ thể, về ranh quy hoạch, UBND TP phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 tại Quyết định số 13585/KTST – QH ngày 16/9/1998, trong đó: Điều chỉnh diện tích và ranh giới không đúng thẩm quyền (giảm 23,3ha đất đã được giao dự án cho 5 doanh nghiệp trước đó nhưng vẫn lập và trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch 1/500), nhất là việc tăng 4,3ha thuộc khu phố 1, P.Bình An, Q.2 không đúng quy hoạch được Thủ tướng chính phủ phê duyệt. 

Vị trí, giới hạn quy hoạch được phê duyệt không đúng về tên gọi so với bản đồ và thực địa. Trách nhiệm trực tiếp thuộc kiến trúc sư trưởn Thành phố, các sở ngành liên quan và UBND TP.

Như vậy, việc khiếu nại của người dân về ranh quy hoạch đối với 4,3ha thuộc khu phố 1, P.Bình An, Q.2 nằm ngoài ranh quy hoạch KĐT mới Thủ Thiêm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định sô 367/TTg của Thủ tướng Chính phủ là có cơ sở, cần sớm được xem xét và có giải pháp giải quyết phù hợp. 

Ngoài ra, theo kết quả thanh tra, trong phạm vi 5 phường (ngoài ranh giới KĐT mới), mặc dù đã được Thủ tướng chính phủ phê duyệt khu tái định cư 160ha, nhưng Tp.HCM đã giao đất cho 51 dự án để đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi giải trí, công trình công cộng… với tổng diện tích khoảng 144,6ha. 

Trong 51 dự án được UBND TP quyết định giao sau khi đã có quyết định số 367/QĐ-TTg ngày 4/6/1996 và văn bản số 190/CP –NN ngày 22/2/2002 của Thủ tướng chính phủ phê duyệt quy hoạch khu Tái định cư (trong đó: 6 dự án chấp thuận chủ trương, tạm giao với diện tích 27,7ha và giao 45 dự án với diện tích 116,9ha sau khi có Quyết định số 367). Hậu quả là không có đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 

Như vậy, theo kết luận thanh tra, UBND Tp.HCM không thực hiện lập, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/2000 trước khi giao đất nhưng vẫn được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 để các dự án đầu tư xây dựng; thay vì tạm thời dừng giao đất cho các dự án khôn cấp thiết, quản lý chặt chẽ sự biến động của quỹ đất trong khu vực đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch thì UBND TP lại chấp thuận chủ trương, tạm giao cho 6 dự án với diện tích 27,7ha và quyết định giao đất chính thức cho 45 dự án với tổng diện tích khoảng 116,9ha. 

Những việc làm trên thể hiện công tác quản lý sử dụng đất bị buông lỏng, thiếu kiểm soát,  giao đất tràn lan cho các dự án, làm phá vỡ không gian, quy mô quy hoạch. Đặc biệt là không bảo đảm được quỹ đất, phục vụ tái định cư theo chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ. 

Kiểm tra chi tiết một số dự án cho thấy: quá trình thực hiện thu hồi, giao đất, lựa chọn nhà đầu tư, tính tiền sử dụng đất…UBND TP và các sở, ngành chức năng và nhà đầu tư đã có những khuyết điểm, vi phạm chủ yếu như: giao đất cho DN không đúng với giấy phép kinh doanh, không đúng thẩm quyền, không có quy hoạch chi tiết 1/2000 được duyệt; chưa kí hợp đồng thuê đất vẫn cho phép sử dụng; giao đất không qua đấu giá…; các dự án kiểm tra đều có vi phạm về quy hoạch và giấy phép xây dựng (lấn sông, xây dựng công trình sai quy hoạch, vượt số tầng); tính toán tiền sử dụng đất chưa đúng quy định…

Bên cạnh đó, việc UBND TP có văn bản số 1122/UBND – ĐTMT ngày 20/2/2008 chấp thuận chuyển đổi mục đích sử dụng 30,1ha đất của Công ty Thế Kỷ 21 tại dự án khu du lịch, văn hóa, giải trí thuộc phường Bình Khánh sang xây dựng khoảng 4.000 căn hộ tái định cư và hoán đổi bằng 30,2ha sạch thuộc 90,2ha khu tái định cư Nam Rạch Chiếc; nhưn sau đó lại chấp thuận cho chuyển khu đất tái định cư này sang mục đích đầu tư kinh doanh nhà ở mà không thực hiện đấu giá theo quy định, tính tiền sử dụng đất không đúng thời điểm giao đất.