Kinh doanh chứng khoán phái sinh, CTCK phải có vốn tối thiểu 500 tỷ

Chỉ có Sở GDCK mới được tổ chức thị trường

Dự thảo Nghị định quy định rõ: Sở GDCK tổ chức giao dịch các chứng khoán phái sinh niêm yết trên Sở GDCK. Ngoài Sở GDCK, không tổ chức, cá nhân nào được phép tổ chức thị trường giao dịch các chứng khoán phái sinh theo quy định.

Sở GDCK chịu trách nhiệm tổ chức, điều hành hoạt động của thị trường giao dịch chứng khoán phái sinh theo quy định tại Nghị định này, quy định của Bộ Tài chính và Điều lệ của Sở GDCK.

Nghị định cũng quy định, Sở GDCK là tổ chức duy nhất được thiết lập các chứng khoán phái sinh để niêm yết và tổ chức giao dịch trên Sở GDCK sau khi được UBCKNN chấp thuận.

Các chứng khoán phái sinh được niêm yết và giao dịch trên Sở GDCK bao gồm: Hợp đồng tương lai; Hợp đồng quyền chọn; Các chứng khoán phái sinh khác theo quy định của Bộ Tài chính.

Chứng khoán phái sinh niêm yết phải có thông tin về tài sản cơ sở, bao gồm tên, mã và các thông tin khác về cơ cấu, loại tài sản cơ sở. Bên cạnh đó phải có thông tin về chứng khoán phái sinh, bao gồm quy mô hợp đồng (số nhân của hợp đồng); phương thức giao dịch; giới hạn vị thế; thời hạn giao dịch, tháng đáo hạn, ngày thanh toán cuối cùng, ngày giao dịch cuối cùng, ngày thanh toán, phương thức thực hiện thanh toán; lệnh và quy trình thực hiện giao dịch, bước giá, đơn vị yết giá, biên độ dao động giá; ký quỹ giao dịch và phí giao dịch (nếu có); phương thức xác định giá thanh toán cuối ngày, giá tham chiếu, giá thanh toán.

Trường hợp là quyền chọn, chứng khoán phái sinh phải bao hàm cả các nội dung khác liên quan tới loại quyền chọn, giá thực hiện, thời gian thực hiện.

Tổ chức kinh doanh phải có vốn tối thiểu 500 tỷ đồng

Điều kiện để được kinh doanh chứng khoán phái sinh cũng khá nghặt nghèo. Theo Dự thảo Nghị định, để được kinh doanh chứng khoán phái sinh, tổ chức phải được UBCKNN chấp thuận bằng văn bản trước khi thực hiện và phải đáp ứng được các điều kiện theo quy định đối với mỗi loại hình kinh doanh.

Đơn cử, để được chấp thuận hoạt động tự doanh chứng khoán phái sinh, Công ty chứng khoán phải được cấp phép đầy đủ nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán theo quy định tại Điều 60 Luật Chứng khoán. Bên cạnh đó phải có vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu từ 500 tỷ đồng trở lên.

Ngoài ra còn phải đáp ứng các điều kiện khác về tình hình tài chính, nhân sự, hạ tầng công nghệ theo quy định của Bộ Tài chính. Đặc biệt, không trong quá trình hợp nhất, sáp nhập, giải thể, phá sản hoặc đang trong tình trạng kiểm soát, kiểm soát đặc biệt hoặc đang trong tình trạng bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán mà chưa thực hiện đầy đủ các chế tài và biện pháp khắc phục hậu quả theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Với hoạt động môi giới chứng khoán phái sinh, ngoài việc phải được cấp phép đầy đủ nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán theo quy định tại Điều 60 Luật Chứng khoán và có đăng ký hoạt động tự doanh chứng khoán phái sinh, Công ty chứng khoán phải có mức vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu tối thiểu là 700 tỷ đồng...

Đối với hoạt động tư vấn đầu tư chứng khoán phái sinh, tổ chức kinh doanh chứng khoán phải là công ty quản lý quỹ, hoặc là công ty chứng khoán đã được cấp phép đầy đủ nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán theo quy định tại Điều 60 Luật Chứng khoán. Đồng thời phải đáp ứng các điều kiện khác về tình hình tài chính, nhân sự, hạ tầng công nghệ theo quy định của Bộ Tài chính; phải không đang trong quá trình hợp nhất, sáp nhập, giải thể, phá sản hoặc đang trong tình trạng kiểm soát, kiểm soát đặc biệt...

NHTM phải có vốn điều lệ tối thiểu 5.000 tỷ đồng

Theo quy định của Dự thảo Nghị định, các NHTM muốn thực hiện hoạt động bù trừ, thanh toán cho các giao dịch chứng khoán phái sinh phải là ngân hàng lưu ký có vốn điều lệ từ 5.000 tỷ đồng trở lên; phải được NHNN chấp thuận bằng văn bản về việc thực hiện hoạt động bù trừ, thanh toán cho các giao dịch chứng khoán phái sinh.

Ngoài ra phải phải đáp ứng các điều kiện khác về tình hình tài chính, nhân sự, hạ tầng công nghệ theo quy định của Bộ Tài chính; phải không đang trong quá trình hợp nhất, sáp nhập, giải thể, phá sản hoặc đang trong tình trạng kiểm soát, kiểm soát đặc biệt...

Dự thảo Nghị định cũng nêu rõ: Công ty chứng khoán không được đầu tư vào chứng khoán phái sinh khi chưa được UBCKNN chấp thuận đăng ký hoạt động tự doanh chứng khoán phái sinh.

Công ty quản lý quỹ không được đầu tư chứng khoán phái sinh trừ trường hợp hợp đồng quản lý danh mục đầu tư ký với khách hàng ủy thác và điều lệ quỹ, điều lệ công ty đầu tư chứng khoán có điều khoản cho phép sử dụng nguồn vốn ủy thác, vốn của quỹ đầu tư, công ty đầu tư chứng khoán để đầu tư vào chứng khoán phái sinh.

Tổ chức tín dụng, doanh nghiệp bảo hiểm, các tập đoàn kinh tế nhà nước, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp 100% vốn nhà nước chỉ được đầu tư chứng khoán phái sinh sau khi đã được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.

Đặc biệt, tùy thuộc vào điều kiện thị trường và mục tiêu phát triển trong từng thời kỳ, để đảm bảo an toàn và bền vững của thị trường, sau khi được Bộ Tài chính chấp thuận, UBCKNN có thể tạm ngừng việc chấp thuận thực hiện hoạt động kinh doanh chứng khoán phái sinh.

Theo L.Thành