Tăng thanh khoản thị trường – bằng cách nào?
Thanh khoản thị trường sụt giảm kéo dài công ty chứng khoán sẽ khó đạt được chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh đã đề ra, trong khi DNNY lo lắng nhà đầu tư giảm quan tâm doanh nghiệp và giá CP trên sàn giảm.
Doanh nghiệp quan ngại khi thanh khoản thị trường sụt giảm
Trong phiên thảo luận tại diễn đàn “Nâng cao tính thanh khoản cho thị trường chứng khoán” do Sở Giao dịch Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh tổ chức chiều ngày 06/06/2014, câu hỏi được đặt ra là thanh khoản thị trường sụt giảm đang tác động thế nào đến hoạt động kinh doanh của các công ty?
Ông Johan Nyvene, Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh – HSC (MCK: HCM) cho rằng, thanh khoản thị trường là yếu tố cực kỳ quan trọng, thanh khoản thị trường ảnh hưởng đến giá trị giao dịch qua đó ảnh hướng đến doanh thu phí môi giới và lợi nhuận của các công ty chứng khoán.
Năm ngoái giá trị giao dịch đạt khoảng 1.500 tỷ đồng/ngày, HSC kỳ vọng giá trị giao dịch tăng lên vào cuối năm, đến tháng 4/2014, giá trị giao dịch đã lên đến 3.500 - 4.000 tỷ đồng/ngày. Vì vậy, HSC đã phải tăng chỉ tiêu kinh doanh năm 2014 trước áp lực với cổ đông tại kỳ họp ĐHCĐ. Nhưng những ngày qua, thanh khoản thị trường bất ngờ giảm, giá trị giao dịch bình quân từ đầu năm đến nay chỉ còn khoảng 2.200 tỉ đồng/phiên.
“Nếu thanh khoản thị trường tiếp tục giảm, giá trị giao dịch chỉ còn khoảng 1.000 tỷ đồng/ngày chắc chắn HSC sẽ khó đạt được chỉ tiêu kế hoạch.”
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh – Tổng giám đốc CTCP Cơ điện lạnh – REE (MCK: REE): Nếu như các công ty chứng khoán quan tâm đến giá trị giao dịch, chúng tôi quan tâm tương tự. Năm ngoái, REE nằm trong nhóm cổ phiếu có tổng giá trị giao dịch cao nhất thị trường. Năm nay, giá trị CP REE giao dịch thấp. REE quan tâm đến giá trị giao dịch để biết được nhà đầu tư đang quan tâm đến công ty mình.
Bên cạnh đó, “chúng tôi rất quan tâm đến giá cổ phiếu”. Trong vòng hơn 1 tháng, giá cổ phiếu REE đã giảm khoảng 20% trong khi tình hình công ty chưa có gì thay đổi. Rõ ràng thị trường chứng khoán là hàn thử biểu của nền kinh tế, nền kinh tế dễ bị tổn thương do các vấn đề liên quan an ninh, quốc phòng.
Tuy nhiên, bà Thanh cũng khá lạc quan, bởi ở góc độ doanh nghiệp, với tình hình kinh tế như hiện nay là cơ hội cho chúng ta giảm dần sự lệ thuộc thương mại vào Trung Quốc – nhiều mặt hàng chúng ta có thể tự sản xuất được không cần nhập từ Trung Quốc, làm tốt sản phẩm, quản trị chi phí để có giá cạnh tranh hơn.
Tăng thanh khoản thị trường – bằng cách nào?
Tăng tính thanh khoản qua tăng niềm tin nhờ vào tăng tính minh bạch thông tin. Công bố thông tin kịp thời, rút ngắn thời gian công bố thông tin trên website của Sở giao dịch sau khi Sở tiếp nhận thông tin từ doanh nghiệp là những đề xuất từ phía doanh nghiệp.
Công bố thông tin kịp thời cho nhà đầu tư là quan trọng. Dù thông tin đưa ra có thể giúp nhà đầu tư gặt hái thành công hay khiến họ thất bại nhưng quan trọng là nhà đầu tư được biết.
Theo ông Lê Quốc Bình,Tổng giám đốc CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh (MCK: CII), thị trường chứng khoán là thị trường hy vọng của nhà đầu tư – nhà đầu tư kỳ vọng vào một điều gì đó.
Vì vậy, nếu cần bổ sung về nội dung công bố thông tin, UBCKNN nên cho thêm nội “tại thời điểm doanh nghiệp công bố, điều này/nội dung này là có thật”. Bởi trên thực tế ví như CII tại thời điểm đó quyết định tham gia vào một dự án nhưng có thể ngày mai CII có thể không tham gia vào dự án đó vì một số lí do. Thị trường biến động hàng ngày, và doanh nghiệp cũng có thay đổi quyết định trong kinh doanh. Các vấn đề khác về quản trị nên công bố cho nhà đầu tư càng sớm càng tốt.
Thêm nữa, thời gian công bố thông tin doanh nghiệp trên website của Sở nên rút ngắn. Sự chậm trễ của Sở giao dịch trong công bố thông tin doanh nghiệp sau khi doanh nghiệp đã gửi thông tin đến Sở có thể làm giảm sự minh bạch thông tin của doanh nghiệp đối với nhà đầu tư.
Ts. Nguyễn Sơn – đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đồng tình rằng: Thanh khoản thị trường là vấn đề được nhà đầu tư quan tâm. Thị trường chứng khoán là nơi mua/bán tài sản doanh nghiệp. Chúng ta vẫn nói thị trường chứng khoán là thị trường của thông tin và niềm tin. Nơi mua bán tài sản doanh nghiệp vì vậy tôi nghĩ trên hết phải thông tin đầy đủ cho các nhà đầu tư hiện tại, quá khứ, và thông tin tiềm năng trong tương lai để nhà đầu tư quyết định hợp lý.
Nguyễn Sơn cho rằng công bố thông tin về quyết định đầu tư dự án là hợp lý, nhưng nếu sau đó quyết định không đầu tư dự án/rút quyết định, doanh nghiệp cũng cần công bố kịp thời và giải thích rõ cho nhà đầu tư nguyên nhân doanh nghiệp rút quyết định. “Tôi nghĩ đây là nội dung chúng ta nên cân nhắc, hài hòa giữa một bên là lợi ích của người tiếp nhận thông tin - nhà đầu tư và một bên là nhà cung cấp thông tin/doanh nghiệp, cũng như cơ quan quản lý giám sát.”
Ông Sơn cho biết thêm, việc xây dựng cơ chế công bố thông tin luôn luôn thay đổi, cơ chế quản trị công ty cũng luôn điều chỉnh. UBCKNN sẽ tiến hành lấy ý kiến trước khi ban hành nhằm đạt được thị trường chứng khoán là thị trường của thông tin và niềm tin.
Nới biên độ để tăng tính thanh khoản? Đây không phải là giải pháp được các diễn giả tham gia diễn đàn cho là hợp lý với thời điểm hiện nay, đó là chưa tính đến các bất ổn do những biến động trong thời gian vừa qua.
Ngoài ra, Ủy ban chứng khoán nhà nước có 5 nhóm giải pháp phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam: Tái cấu trúc hàng hóa, như nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm, tăng cường tính minh bạch; tái cấu trúc thị trường trái phiếu Chính phủ; tái cấu trúc cơ sở NĐT, các tổ chức kinh doanh chứng khoán và tái cấu trúc cả mô hình phát triển thị trường. Một trong những nội dung quan trọng UBCKNN đề xuất là giảm tỷ lệ sở hữu của nhà nước ở các doanh nghiệp nhà nước đang niêm yết và bắt buộc các doanh nghiệp nhà nước sau khi IPO và nhận được giấy đăng ký kinh doanh mới 30 ngày phải niêm yết chứng khoán.
>> Sụt giảm thanh khoản thị trường chứng khoán
Trong phiên thảo luận tại diễn đàn “Nâng cao tính thanh khoản cho thị trường chứng khoán” do Sở Giao dịch Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh tổ chức chiều ngày 06/06/2014, câu hỏi được đặt ra là thanh khoản thị trường sụt giảm đang tác động thế nào đến hoạt động kinh doanh của các công ty?
Ông Johan Nyvene, Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh – HSC (MCK: HCM) cho rằng, thanh khoản thị trường là yếu tố cực kỳ quan trọng, thanh khoản thị trường ảnh hưởng đến giá trị giao dịch qua đó ảnh hướng đến doanh thu phí môi giới và lợi nhuận của các công ty chứng khoán.
Năm ngoái giá trị giao dịch đạt khoảng 1.500 tỷ đồng/ngày, HSC kỳ vọng giá trị giao dịch tăng lên vào cuối năm, đến tháng 4/2014, giá trị giao dịch đã lên đến 3.500 - 4.000 tỷ đồng/ngày. Vì vậy, HSC đã phải tăng chỉ tiêu kinh doanh năm 2014 trước áp lực với cổ đông tại kỳ họp ĐHCĐ. Nhưng những ngày qua, thanh khoản thị trường bất ngờ giảm, giá trị giao dịch bình quân từ đầu năm đến nay chỉ còn khoảng 2.200 tỉ đồng/phiên.
“Nếu thanh khoản thị trường tiếp tục giảm, giá trị giao dịch chỉ còn khoảng 1.000 tỷ đồng/ngày chắc chắn HSC sẽ khó đạt được chỉ tiêu kế hoạch.”
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh – Tổng giám đốc CTCP Cơ điện lạnh – REE (MCK: REE): Nếu như các công ty chứng khoán quan tâm đến giá trị giao dịch, chúng tôi quan tâm tương tự. Năm ngoái, REE nằm trong nhóm cổ phiếu có tổng giá trị giao dịch cao nhất thị trường. Năm nay, giá trị CP REE giao dịch thấp. REE quan tâm đến giá trị giao dịch để biết được nhà đầu tư đang quan tâm đến công ty mình.
Bên cạnh đó, “chúng tôi rất quan tâm đến giá cổ phiếu”. Trong vòng hơn 1 tháng, giá cổ phiếu REE đã giảm khoảng 20% trong khi tình hình công ty chưa có gì thay đổi. Rõ ràng thị trường chứng khoán là hàn thử biểu của nền kinh tế, nền kinh tế dễ bị tổn thương do các vấn đề liên quan an ninh, quốc phòng.
Tuy nhiên, bà Thanh cũng khá lạc quan, bởi ở góc độ doanh nghiệp, với tình hình kinh tế như hiện nay là cơ hội cho chúng ta giảm dần sự lệ thuộc thương mại vào Trung Quốc – nhiều mặt hàng chúng ta có thể tự sản xuất được không cần nhập từ Trung Quốc, làm tốt sản phẩm, quản trị chi phí để có giá cạnh tranh hơn.
Tăng thanh khoản thị trường – bằng cách nào?
Tăng tính thanh khoản qua tăng niềm tin nhờ vào tăng tính minh bạch thông tin. Công bố thông tin kịp thời, rút ngắn thời gian công bố thông tin trên website của Sở giao dịch sau khi Sở tiếp nhận thông tin từ doanh nghiệp là những đề xuất từ phía doanh nghiệp.
Công bố thông tin kịp thời cho nhà đầu tư là quan trọng. Dù thông tin đưa ra có thể giúp nhà đầu tư gặt hái thành công hay khiến họ thất bại nhưng quan trọng là nhà đầu tư được biết.
Theo ông Lê Quốc Bình,Tổng giám đốc CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh (MCK: CII), thị trường chứng khoán là thị trường hy vọng của nhà đầu tư – nhà đầu tư kỳ vọng vào một điều gì đó.
Vì vậy, nếu cần bổ sung về nội dung công bố thông tin, UBCKNN nên cho thêm nội “tại thời điểm doanh nghiệp công bố, điều này/nội dung này là có thật”. Bởi trên thực tế ví như CII tại thời điểm đó quyết định tham gia vào một dự án nhưng có thể ngày mai CII có thể không tham gia vào dự án đó vì một số lí do. Thị trường biến động hàng ngày, và doanh nghiệp cũng có thay đổi quyết định trong kinh doanh. Các vấn đề khác về quản trị nên công bố cho nhà đầu tư càng sớm càng tốt.
Thêm nữa, thời gian công bố thông tin doanh nghiệp trên website của Sở nên rút ngắn. Sự chậm trễ của Sở giao dịch trong công bố thông tin doanh nghiệp sau khi doanh nghiệp đã gửi thông tin đến Sở có thể làm giảm sự minh bạch thông tin của doanh nghiệp đối với nhà đầu tư.
Ts. Nguyễn Sơn – đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đồng tình rằng: Thanh khoản thị trường là vấn đề được nhà đầu tư quan tâm. Thị trường chứng khoán là nơi mua/bán tài sản doanh nghiệp. Chúng ta vẫn nói thị trường chứng khoán là thị trường của thông tin và niềm tin. Nơi mua bán tài sản doanh nghiệp vì vậy tôi nghĩ trên hết phải thông tin đầy đủ cho các nhà đầu tư hiện tại, quá khứ, và thông tin tiềm năng trong tương lai để nhà đầu tư quyết định hợp lý.
Nguyễn Sơn cho rằng công bố thông tin về quyết định đầu tư dự án là hợp lý, nhưng nếu sau đó quyết định không đầu tư dự án/rút quyết định, doanh nghiệp cũng cần công bố kịp thời và giải thích rõ cho nhà đầu tư nguyên nhân doanh nghiệp rút quyết định. “Tôi nghĩ đây là nội dung chúng ta nên cân nhắc, hài hòa giữa một bên là lợi ích của người tiếp nhận thông tin - nhà đầu tư và một bên là nhà cung cấp thông tin/doanh nghiệp, cũng như cơ quan quản lý giám sát.”
Ông Sơn cho biết thêm, việc xây dựng cơ chế công bố thông tin luôn luôn thay đổi, cơ chế quản trị công ty cũng luôn điều chỉnh. UBCKNN sẽ tiến hành lấy ý kiến trước khi ban hành nhằm đạt được thị trường chứng khoán là thị trường của thông tin và niềm tin.
Nới biên độ để tăng tính thanh khoản? Đây không phải là giải pháp được các diễn giả tham gia diễn đàn cho là hợp lý với thời điểm hiện nay, đó là chưa tính đến các bất ổn do những biến động trong thời gian vừa qua.
Ngoài ra, Ủy ban chứng khoán nhà nước có 5 nhóm giải pháp phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam: Tái cấu trúc hàng hóa, như nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm, tăng cường tính minh bạch; tái cấu trúc thị trường trái phiếu Chính phủ; tái cấu trúc cơ sở NĐT, các tổ chức kinh doanh chứng khoán và tái cấu trúc cả mô hình phát triển thị trường. Một trong những nội dung quan trọng UBCKNN đề xuất là giảm tỷ lệ sở hữu của nhà nước ở các doanh nghiệp nhà nước đang niêm yết và bắt buộc các doanh nghiệp nhà nước sau khi IPO và nhận được giấy đăng ký kinh doanh mới 30 ngày phải niêm yết chứng khoán.
>> Sụt giảm thanh khoản thị trường chứng khoán
Q. Nguyễn
CÙNG CHUYÊN MỤC
