47 năm ngày thành lập ASEAN: Thành tựu và thách thức

Nhân kỷ niệm 47 năm ngày thành lập ASEAN, Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh đã dành riêng cho chúng tôi một cuộc phỏng vấn, trong đó ông chia sẻ những thành tựu của Hiệp hội cũng như thách thức mà ASEAN phải vượt qua trong hơn một năm còn lại để đạt mục tiêu hình thành cộng đồng vào cuối năm 2015.

Thưa Tổng Thư ký, nhân kỷ niệm 47 năm thành lập ASEAN, xin ông có thể chia sẻ về một số thành tựu nổi bật mà Hiệp hội đã đạt được cho đến thời điểm này?

Ngay từ khi thành lập, ASEAN đặt ra mục tiêu cơ bản là thúc đẩy hợp tác khu vực vì hòa bình, thịnh vượng và tiến bộ. 47 năm sau, ASEAN đang tiến gần hơn tới mục tiêu xây dựng một cộng đồng ASEAN dựa trên ba trụ cột: kinh tế, chính trị an ninh, văn hóa xã hội và hiện thực hóa mục tiêu cơ bản này.

Chiến tranh xung đột quân sự như những gì diễn ra giữa các nước thành viên trong thập kỷ 60 đã bị loại trừ và cơ bản ASEAN trở thành khu vực không có vũ khí hạt nhân và giảm thiểu tối đa nguy cơ chiến tranh hủy diệt.

Tại các cơ chế khu vực do ASEAN khởi xướng như là Diễn đàn khu vực ASEAN, cơ chế ASEAN +1, ASEAN +3, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng, Hội nghị cấp cao Đông Á đang ngày càng trở thành diễn đàn tin cậy cho các đối thoại hợp tác về các vấn đề ổn định, an ninh hợp tác phát triển không chỉ ở khu vực Đông Nam Á mà còn cả khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Thưa ông, tính đến thời điểm này ASEAN chỉ còn hơn một năm nữa là đến thời hạn hoàn thành xây dựng cộng đồng vào cuối năm 2015. Vậy ông có thể chia sẻ về tiến độ xây dựng cộng đồng cho đến thời điểm này cũng như những thách thức mà ASEAN sẽ phải giải quyết trong hơn một năm còn lại?

Theo số liệu thống kê mới nhất, cho đến nay, ASEAN đã thực hiện khoảng 83% biện pháp đề ra trong lộ trình xây dựng cộng đồng và với 17-18% còn lại cho thời gian từ nay đến cuối 2015, có thể nói, ASEAN đang đi đúng hướng, đúng tiến độ trong quá trình xây dựng cộng đồng.

Tuy nhiên, những biện pháp còn lại chiếm 17% tổng thể các biện pháp là những biện pháp khó khăn hơn, liên quan đến những lĩnh vực nhạy cảm hơn trong các nền kinh tế của các nước thành viên và đòi hỏi các nước phải có những nỗ lực lớn hơn, có cam kết ở mức độ cao hơn và đặc biệt trong việc chuyển các cam kết khu vực vào chiến lược quốc gia, luật quốc gia để thực thi.

Đây là thách thức lớn nên các nước thành viên trong thời gian tới cần chú trọng các biện pháp nâng cao năng lực, đồng thời tăng cường các biện pháp nâng cao hiểu biết của nhân dân.