Cấp phép 2.100 lao động TQ: Vì phụ thuộc nguồn vốn TQ?

Trước thông tin Công ty China Chengda Engineering vừa tuyển trên 2.100 người lao động Trung Quốc làm việc tại nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3, tỉnh Trà Vinh. Giáo sư, Viện sĩ, TSKH Trần Đình Long, Phó Chủ tịch Hội Điện lực Việt Nam đã bày tỏ quan điểm của mình.

Việc tuyển dụng đang quá phụ thuộc vào chủ đầu tư

Chia sẻ với chúng tôi, ngày 8/7, ông Long cho hay: “Chuyện tuyển dụng hơn 2000 lao động là người TQ, tôi chắc chắn liên quan đến người đứng ra tuyển dụng đằng sau và chủ đầu tư – đơn vị đầu tư nhiều về nguồn vốn, công ty cung cấp thiết bị, chắc hẳn sẽ là người TQ”.

Ông Long cũng nói cụ thể, có thể khi triển khai tuyển dụng người của nước họ đề ra những tiêu chuẩn, phía công nhân VN không đáp ứng được, còn khi đến thi tay nghề, làm không đạt họ sẽ lấy lý do đó để ưu tiên cho lao động là người trong nước trước.

"Cũng như nếu là Nhật Bản, Nga mà làm chủ đầu tư thì số lao động TQ chắc chắn sẽ không nhiều như vậy. Cho nên, tôi khẳng định hiện nay chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào chủ đầu tư, nhiều khi họ viện cớ xây lắp thiết bị đặc thù mà tiến hành tuyển dụng”, ông Long chỉ rõ.

Dự án Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3 do EVN làm Chủ đầu tư, Ban QLDA Nhiệt điện 3 thuộc EVN chịu trách nhiệm quản lý dự án, là một trong 3 nhà máy của Trung tâm Điện lực Duyên Hải, có tổng công suất khoảng 4.400MW, thuộc Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030.

Tổng mức đầu tư dự án là gần 30 nghìn tỷ đồng, trong đó giá trị gói thầu EPC là hơn 22 nghìn tỷ đồng gồm 85% vốn vay của Tổ hợp các ngân hàng: Ngân hàng Trung Quốc (Bank of China) – Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC) – Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (CDB), 15% giá trị còn lại là vốn đối ứng của EVN.

Bên cạnh đó, Dự án Nhiệt điện Duyên Hải 3 do Liên danh Nhà thầu CHENGDA – DEC - SWEPDI – ZEPC làm tổng thầu EPC, Công ty CP Tư vấn Xây dựng Điện 3 cùng Tư vấn phụ nước ngoài là tư vấn giám sát thi công (bao gồm phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công).

Như vậy, có nghĩa là số vốn thực hiện dự án đều là nguồn tiền vay ở các Ngân hàng Trung Quốc và trong các nhà thầu thực hiện xây dựng có nhà thầu Trung Quốc.

Cũng đồng tình quan điểm, TS Phạm Sỹ Liêm - nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho hay: "Ở đây là do người đầu tư không muốn sử dụng lao động VN, vì phải thuê phục vụ VN. Tôi nói cụ thể như việc lắp máy đáng lẽ phải thuê Tổng công ty lắp máy VN, còn họ chỉ làm việc chính".

Theo quan điểm của ông Liêm thì ngành xây dựng phải đảm bảo cho xây dựng VN chứ không riêng các nhà máy điện. Những kết cấu kim loại dành cho nhà máy nhiệt điện như lò, khung, VN đều gia công được hết. Nhưng nếu gia công hết ở TQ thì cơ khí VN lại phải treo niêu, trong khi toàn xây dựng những công trình to, bỏ nhiều vốn.

Lao động VN hoàn toàn đáp ứng được các yêu cầu  

Trước thông tin tuyển dụng này, ông Dương Quang Ngọc (Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội) cho rằng phía Công ty China Chengda Engineering có chuyển thông tin tuyển dụng lao động đến sở và các phòng lao động - thương binh và xã hội cấp huyện, thành phố cũng như các trung tâm giới thiệu việc làm. Toàn bộ vị trí tuyển dụng không phải lao động phổ thông mà là lao động kỹ thuật cao và chuyên gia.

Theo ông Ngọc, sau khoảng hai tháng đăng tuyển, số lượng lao động trong nước có rất ít người nộp hồ sơ xét tuyển hoặc gửi hồ sơ nhưng không đến phỏng vấn xin việc làm. Do đó phía công ty xin các cấp lãnh đạo liên quan tuyển lao động người nước ngoài (quốc tịch Trung Quốc) để đảm bảo tiến độ thi công.

Theo bà Sơn Thị Ánh Hồng-Phó chủ tịch tỉnh Trà Vinh và ông Dương Quang Ngọc- Phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH Trà Vinh thì: Nhà máy nhiệt điện tuyển lao động kỹ thuật cao và chuyên gia nên số lượng thí sinh VN dự tuyển không có, nên mới phải tuyển lao động là người TQ.

Nói rõ hơn, ông Long cho biết: “Lao động phổ thông trong nhà máy nhiệt điện được hiểu chỉ là những lao động như đào móng, vận chuyển nguyên vật liệu, cơ bản là lao động không có kiến thức về nhiệt điện vẫn làm được. Còn lao động có kỹ thuật cao thì sẽ tham gia vào các việc lắp ráp máy móc hoặc là xây dựng những hạng mục khó hơn, đòi hỏi nghiệp vụ cao hơn, kể cả nghiệp vụ xây dựng như thợ hàn, thợ làm các khuôn cốt pha, bê tông, đòi hỏi trình độ cao”.

Thế nhưng, nếu nói công nhân, lao động trong nước không đáp ứng được là không đúng, bởi theo ông Long, thông thường, số lao động trong nước có nhiều công trình khó vẫn đáp ứng được, chủ yếu là ai đứng ra tuyển, tiêu chí ra sao?

Ông Long chỉ rõ: “Đối với những công trình nhiệt điện, VN cũng đã từng xây dựng rất nhiều, lực lượng lao động không phải là tay nghề yếu, cho nên cái lý do họ nêu ra ta phải xem xét, can thiệp vào quá trình tuyển dụng. Không nên phủ nhận việc, nhiều nhà máy nhiệt điện khác trước đây được xây dựng, không phải TQ đầu tư và chúng ta đâu có sử dụng nhiều công nhân lao động TQ như vậy”.

Theo quan điểm của ông Long, chúng ta đã từng xây dựng mấy chục nhà máy nhiệt điện, từ trước đến nay nhỏ có, lớn có, thậm chí có công trình nhà máy điện tuabin khí có lẽ rất thích hợp, có nghĩa công nhân lao động VN hoàn toàn đáp ứng được kể cả lao động phổ thông lẫn lao động trình độ cao.

Chính vì vậy, ông Long cho rằng: “Việc tuyển dụng người nước ngoài vào làm việc tại VN, theo tôi những việc nào người VN làm được thì nên ưu tiên người VN bởi như vậy nước mình sẽ giải quyết được tình trạng thất nghiệp. Trừ vài trường hợp đặc biệt, cần công nghệ cao, chúng ta không thể đáp ứng thì mời chuyên gia nước ngoài”.

Bên cạnh đó, TS Phạm Sỹ Liêm - nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng đưa ra quan điểm: "Công nhân lao động VN chắc chắn có thể đảm nhận các công việc trong nhà máy nhiệt điện, chúng ta đã xây biết bao nhà máy về điện, to có, lớn có, nếu xây muốn xây thì lúc nào cũng có, không cần đến lao động khác".

>>>Trà Vinh cấp phép 2.100 lao động Trung Quốc, thêm lo ngại?

Theo Thanh Huyền