Những chính sách mới có hiệu lực kể từ 01/01/2015

Tăng lương tối thiểu vùng

Theo Nghị định 103/2014/NĐ-CP, lương tối thiểu vùng sẽ tăng thêm từ 250.000 - 400.000 đồng/tháng, cụ thể như sau: Vùng I: 3.100.000 đồng/tháng (tăng 400.000 đồng); Vùng II: 2.750.000 đồng/tháng (tăng 350.000 đồng); Vùng III: 2.400.000 đồng/tháng (tăng 300.000 đồng); Vùng IV: 2.150.000 đồng/tháng (tăng 250.000 đồng).

Nghị định cũng nêu rõ, mức lương trả cho người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường, bảo đảm đủ thời giờ làm việc không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng đối với người chưa qua đào tạo và phải cao hơn ít nhất 7% với người lao động đã qua học nghề (kể cả lao động do doanh nghiệp tự dạy nghề).

Việt Nam miễn thị thực đơn phương cho công dân 7 nước

Từ ngày 1-1-2015, Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại VN năm 2014 chính thức có hiệu lực, với nhiều nội dung mới so với Pháp lệnh trước đây.

Lần đầu tiên, các thủ tục hành chính vốn được quy định trong các văn bản hướng dẫn dưới Luật đã được Luật này quy định cụ thể, nên có thể dễ dàng thực hiện mà không cần văn bản hướng dẫn khác. Đây là điểm rất thuận lợi và thể hiện tính chất cải cách hành chính rất cao.

Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) đã tổ chức hội nghịtập huấn Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại VN cho các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh địa phương phía Nam.

Tăng mức phạt xe chở quá tải

Theo Nghị định 107/2014/NĐ-CP, người điều khiển xe ô tô tải, máy kéo và các loại xe tương tự xe ô tô vận chuyển hàng hóa chở hàng vượt trọng tải cho phép trên 100% sẽ bị phạt tiền từ 7 - 8 triệu đồng, cao hơn mức phạt hiện đang áp dụng (từ 5-7 triệu đồng).

Ngoài bị phạt tiền, người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm còn bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe hoặc chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ 3 tháng.

Khi xe chở quá tải 40-60% thì chủ xe (cá nhân) sẽ bị phạt 12-14 triệu đồng; tổ chức, doanh nghiệp sẽ bị phạt 24-28 triệu đồng. Mức phạt tăng tương ứng lên tới 32-36 triệu đồng với chủ xe khi chở quá tải trọng trên 100%. (Hiện tại, mức phạt cao nhất với cá nhân là 4 triệu đồng và tổ chức là 8 triệu đồng cho hành vi này). Đồng thời, bị điều chỉnh thùng xe, kiểm định lại mới được phép lưu thông.

Người thân thích mới được mang thai hộ

Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định nâng độ tuổi kết hôn của nữ thành đủ 18 tuổi thay vì vừa bước qua tuổi 18 như trước.

Luật cũng cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, tuy nhiên người mang thai hộ chỉ được mang thai hộ một lần và phải là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ; ở độ tuổi phù hợp, có xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về khả năng mang thai hộ; đã được tư vấn về y tế, pháp lý, tâm lý và đã từng sinh con.

Luật mới bỏ quy định “cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính” nhưng quy định cụ thể “không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính-Khoản 2 Điều 8”. Như vậy những người đồng giới tính vẫn có thể kết hôn tuy nhiên sẽ không được pháp luật bảo vệ khi có tranh chấp xảy ra.

Hợp đồng mùa vụ cũng phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp

 Người lao động làm việc theo mùa vụ từ 3 tháng trở lên buộc phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Với Luật Việc làm, so với quy định trước đây, đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp sẽ có thêm người lao động làm việc theo hợp đồng mùa vụ từ đủ 3 tháng trở lên. Mặt khác, cũng không còn quy định người sử dụng lao động có sử dụng từ 10 người lao động trở lên mới phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Tuy nhiên, người lao động giúp việc gia đình hoặc đang hưởng lương hưu thì không phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Chậm nộp bảo hiểm y tế, lãi tăng gấp đôi

Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế 2008, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014 có nhiều quy định mới.

Như cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động thuộc diện phải đóng bảo hiểm y tế mà không đóng hoặc đóng không đầy đủ thì buộc phải đóng đủ số tiền chưa đóng và nộp số tiền lãi bằng hai lần mức lãi suất liên ngân hàng (tăng gấp đôi so với trước đây).

Ngoài ra, người sử dụng lao động còn phải hoàn trả toàn bộ chi phí cho người lao động trong phạm vi quyền lợi, mức hưởng bảo hiểm y tế mà người lao động đã chi trả trong thời gian chưa có thẻ bảo hiểm y tế.

Các trường hợp thuộc diện tinh giản biên chế

Nghị định 108/2014/NĐ-CP quy định nhiều trường hợp thuộc diện tinh giản biên chế đối với cán bộ, công chức, viên chức. Có chuyên ngành đào tạo không phù hợp với công việc đảm nhiệm nên bị hạn chế về năng lực hoàn thành công việc;

Có 2 năm liên tiếp liền kề tại thời điểm xét tinh giản biên chế, mỗi năm có tổng số ngày nghỉ làm việc là số ngày nghỉ tối đa do ốm đau theo quy định tại Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội.

Đồng thời, quy định chính sách tinh giản biên chế gồm: về hưu trước tuổi; thôi việc; chuyển sang làm việc tại các tổ chức không hưởng lương thường xuyên từ ngân sách nhà nước; thôi giữ chức vụ lãnh đạo hoặc được bổ nhiệm, bầu cử vào chức vụ khác có phụ cấp chức vụ lãnh đạo mới thấp hơn do sắp xếp tổ chức. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 10/01/2015.

Quy định điều kiện kinh doanh vận tải đường thủy nội địa

Ngày 05/01/2015, Nghị định 110/2014/NĐ-CP quy định điều kiện kinh doanh vận tải đường thủy nội địa chính thức có hiệu lực.

Theo đó, đơn vị kinh doanh vận tải đường thủy nội địa phải có đủ các điều kiện sau đây:

- Có đăng ký kinh doanh ngành nghề vận tải đường thủy nội địa.

- Phương tiện phải bảo đảm an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường; phù hợp với hình thức và phương án kinh doanh.

- Thuyền viên phải có bằng, chứng chỉ chuyên môn; đủ tiêu chuẩn về sức khỏe theo quy định.

- Thuyền viên, nhân viên phục vụ có hợp đồng lao động bằng văn bản với đơn vị kinh doanh vận tải theo mẫu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (trừ các trường hợp đồng thời là chủ hộ kinh doanh hoặc là bố, mẹ, vợ, chồng, con của chủ hộ kinh doanh).

- Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ phương tiện đối với hành khách và người thứ ba.

Cấm nhập khẩu phương tiện thủy cũ

Ngày 05/01/2015, Nghị định 111/2014/NĐ-CP quy định niên hạn sử dụng của phương tiện thủy nội địa và niên hạn của phương tiện thủy được phép nhập khẩu bắt đầu có hiệu lực.

Theo đó, tuổi của phương tiện thủy được phép nhập khẩu đối với tàu khách và tàu chở người không quá 10 năm, đối với các phương tiện thủy khác không quá 15 năm.

Đồng thời, không được phép nhập khẩu tàu thủy lưu trú du lịch ngủ đêm, nhà hàng nổi, khách sạn nổi vỏ gỗ và các phương tiện thủy không đủ căn cứ xác định được năm đóng phương tiện.

Trong một số trường hợp đặc biệt, Thủ tướng quyết định tuổi của phương tiện thủy được phép nhập khẩu theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.

Tăng 8% lương và trợ cấp cho một số đối tượng

Từ 1/1/2015 sẽ điều chỉnh tăng 8% đối với lương hưu, trợ cấp ưu đãi người có công và tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang có thu nhập thấp (hệ số lương từ 2,34 trở xuống, tương đương lương tháng dưới 3 triệu đồng).

Nghỉ ốm 14 ngày/tháng không phải đóng bảo hiểm y tế

Nghị định 105/2014/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo hiểm y tế chính thức được áp dụng từ ngày 1/1/2015. Theo Nghị định này, mức đóng hàng tháng của người lao động trong thời gian nghỉ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội bằng 4,5% tiền lương tháng trước khi nghỉ thai sản.

Người lao động nghỉ hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày trở lên trong tháng thì không phải đóng bảo hiểm y tế nhưng vẫn được hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế.

Người lao động bị tạm giam, tạm giữ sẽ đóng bảo hiểm y tế bằng 50% mức đóng bình thường, nếu sau khi có kết luận là không vi phạm pháp luật thì phải truy đóng bảo hiểm y tế trên số tiền lương được truy lĩnh.

Cho phép chuyển nhượng văn phòng công chứng

Luật Công chứng 2014 có hiệu lực từ 1/1/2015 thay thế Luật Công chứng 2006. Luật mới mở rộng thêm quyền cho công chứng viên như: quyền công chứng bản dịch giấy tờ, văn bản từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài và ngược lại; quyền chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản.

Tăng thời gian đào tạo công chứng viên lên 12 tháng; tăng thời gian hành nghề lên 5 năm đối với thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra viên, luật sư, đồng thời phải tham gia khóa bồi dưỡng nghề trong 3 tháng mới được miễn đào tạo nghề.

Tổ chức hành nghề công chứng có quyền cung cấp dịch vụ công chứng ngoài ngày, giờ làm việc hành chính nhà nước, có quyền ký hợp đồng với công chứng viên. Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên là loại hình bảo hiểm bắt buộc.

>>>Hàng loạt chính sách quan trọng có hiệu lực từ tháng 10/2014

Hồng Vân