Quản lý nhập khẩu máy móc, thiết bị cũ: Nghịch lý từ... văn bản

Quản lý thị trường máy móc, thiết bị nhập khẩu đã qua sử dụng là cần có một cơ quan độc lập đứng ra đánh giá, thẩm định và chịu trách nhiệm. Đó là quan điểm của không ít chuyên gia cũng như DN trước những quy định thiếu thực tế của TT 20/2014/TT/BKHCN của Bộ KH- CN sẽ có hiệu lực từ ngày 1/9 tới đây.

Thiếu tính thực tiễn

Chia sẻ với DĐDN, ông Phan Văn Hải- TGĐ Cty CP thiết bị máy xây dựng cho rằng, tại khoản 1 điều 6 của thông tư quy định các máy móc thiết bị đã qua sử dụng không thuộc danh mục máy móc cấm phải có thời gian sử dụng không quá 5 năm, có chất lượng còn lại so với chất lượng ban đầu từ 80% trở lên. vậy cơ quan nào thẩm định và chứng minh chất lượng?

Ngoài ra, TT20 còn đưa ra điều kiện các máy móc cũ nhập khẩu phải có thời gian sử dụng không quá 3-7 năm tùy từng loại. Quy định này cũng bị các DN cho là vô lý.

Ông Hải cho biết, hầu hết máy móc cũ được các DN nhập về là máy từ Nhật và một số nước châu Âu nên nói là cũ nhưng chất lượng sử dụng có khi hơn hẳn máy mới mua từ Trung Quốc. “Nếu quy định niên hạn sử dụng 3-7 năm thì đời máy cũ được nhập phải rơi vào những năm 2005, 2007 trở lại đây. Trong khi những đời máy trước đó, thậm chí máy đời năm 2000 vẫn nhiều máy tốt và giá tương đối cao chứ không hẳn thấp. Chẳng hạn như máy cẩu KH1000 đời 2000 giá đã chục tỉ đồng nhưng sử dụng vẫn rất tốt và bền. Nếu thực hiện theo TT20, DN phải mua máy mới hơn với giá cao hơn nhiều lần thì làm sao DN kham nổi”.

Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Quỳnh - Phó TGĐ Tập đoàn Hồng Hà đưa ra dẫn chứng, DN ông đã từng mua 1 tổ hợp xe máy bơm bê tông đời mới có giá hơn 11 tỷ đồng, nhưng khi đưa vào sử dụng đã không mang lại hiệu quả hơn so với những dòng máy cũ theo tiêu chuẩn châu Âu lại có giá thành rẻ. Bất cứ DN nào cũng không dại gì đầu tư máy móc, thiết bị quá cũ nát để tốn chi phí sửa chữa cũng như tiềm ẩn nguy cơ tai nạn lao động trong quá trình sử dụng- ông Quỳnh nói.

Quản cách nào?

Vì vậy, về lâu dài, theo ông Doanh để thông tư đi vào thực tiễn có hiệu quả cũng như hài hòa lợi của DN thì cần thiết phải có một cơ quan độc lập tự chủ đứng ra thẩm định, đánh giá các sản phẩm máy móc thiết bị nhập khẩu đã qua sử dụng trường hợp phát hiện đối với những loại thiết bị máy móc đã kém chất lượng thì cần hủy bỏ. Ở một số nước phát triển như Thái Lan, Hàn Quốc ngay cả Mỹ hay Châu Âu họ cũng đã thành lập một cơ quan độc lập thẩm định chất lượng máy móc, thiết bị cũ nhập khẩu. Cơ quan nàykhông nằm trong một cơ quan bộ ngành nào và chuyên làm nhiệm vụ tổng hợp những đề xuất của DN sau đó cử cán bộ đi hiện trường để kiểm tra vận hành cũng như thời gian, chế độ bảo hành đối với những sản phẩm nếu đạt yêu cầu mới cho nhập - ông Doanh nhận định.

Ông Nguyễn Vũ Hải, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm VN cho biết, ở các nước hiện đại, việc mua bán công nghệ, máy móc thường thông qua người môi giới, tư vấn, hướng dẫn… tức là thông qua một thị trường khoa học công nghệ. Do đó, song song với việc cần có một cơ quan độc lập thẩm định chất lượng thì chúng ta cũng cần phải đẩy mạnh phát triển mô hình thị trường khoa học công nghệ ở đó có sự tham gia của các chuyên gia tư vấn, nhà sản xuất và người tiêu dùng.

>> Không để Việt Nam trở thành “bãi rác” tàu cũ

Theo Mai Thanh