'Việt - Mỹ bước vào kỷ nguyên mới'

Mở đầu bài phát biểu bằng câu “Xin chào, Việt Nam”, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định VN là đối tác kinh tế mũi nhọn tiềm năng của Mỹ trong khu vực. Ông điểm lại các cột mốc quan trọng trong quan hệ hai nước suốt 20 năm qua, trong nỗ lực giải tỏa những rào cản cũng như thách thức do chiến tranh để lại, và tiến tới mục tiêu ngày càng xây dựng vững chắc quan hệ song phương. 

“Khi lần đầu tiên trở lại vào năm 1990, tôi chứng kiến một VN rất khác biệt, với lệnh cấm vận và nhiều vấn đề tồn đọng sau cuộc chiến. Nhiều người trong chúng tôi lúc đó mơ đến ngày có thể xem VN như một quốc gia mà không hề dính dáng đến chiến tranh. Và bây giờ tôi tự hào để nói rằng bản thân mình đang đại diện cho thời khắc đó”, Ngoại trưởng Mỹ chia sẻ khi phát biểu với báo chí vào ngày 14.12 tại Trung tâm Hoa Kỳ ở TP.HCM.

Ông Kerry nhấn mạnh VN và Mỹ đã nỗ lực không ngừng để xích gần đến nhau, “thay đổi lịch sử và thay đổi tương lai”. Từ tình trạng “đóng băng”, trong vòng 20 năm ít ỏi, có thể nói VN đã đạt được thành tựu hết sức phi thường, và “đến nay quan hệ Việt - Mỹ đã bước sang kỷ nguyên mới của sự hợp tác”, theo Ngoại trưởng Mỹ. “Từ Hiệp định thương mại song phương vào năm 2001, đến sự kiện VN gia nhập WTO vào năm 2007, và đến nay là Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP)”, ông Kerry nói. 

Tổng kim ngạch thương mại Việt - Mỹ đã tăng 50 lần so với năm 1995, lên hơn 25 tỉ USD/năm tính tới thời điểm này, và Mỹ cũng đang tiến tới hoàn thành mục tiêu tăng gấp đôi lượng xuất khẩu từ Mỹ đến VN trong vòng 5 năm. Ngoại trưởng Mỹ đã nhắc lại lời Tổng thống Barack Obama trước đây từng dự đoán rằng VN hoàn toàn có tiềm năng trở thành đối tác kinh tế quan trọng nhất của Mỹ trong khu vực.

“Hôm nay, chúng ta đang đứng trước ngưỡng cửa của một sự “lột xác” mới, có thể mang đến nhiều cơ hội hơn nữa, cho phép quan hệ Việt - Mỹ phát triển mạnh mẽ hơn, cũng như giúp thị trường song phương hoạt động tích cực và mang đến nhiều kết quả đáng mong đợi”, Ngoại trưởng Mỹ nói. 

Ông cho hay khuôn khổ quan hệ đối tác như TPP sẽ giúp duy trì sức đẩy đến từ quá trình đổi mới, hiện đại hóa, hội nhập khu vực mà Chính phủ VN đặt ưu tiên lâu nay cho phát triển kinh tế. Theo Ngoại trưởng Kerry, TPP cũng được xem như một trong những thành quả trực tiếp từ nỗ lực VN đang tái cơ cấu các tập đoàn, công ty nhà nước và những lĩnh vực quan trọng như năng lượng.

Nhân dịp này, ông Kerry cũng công bố khoản đầu tư ban đầu ở mức 4,2 triệu USD theo chương trình USAID cho các ý tưởng giúp triển khai TPP tại VN. Đồng thời, ông cho biết đã sẵn sàng bàn thảo dự án thành lập Trường đại học Fullbright với Chính phủ VN trong tương lai gần, nhưng không cho biết thêm chi tiết.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ đã chứng kiến lễ ký kết triển khai giai đoạn 2 của dự án điện gió Bạc Liêu, theo đó GE Power&Water thuộc Tập đoàn GE của Mỹ cung cấp 52 tua bin quạt gió trị giá 92 triệu USD cho chủ đầu tư là Công ty Công Lý. 

Vào ngày 15.12, ông Kerry thăm chiến trường xưa ở đồng bằng sông Cửu Long với điểm dừng chính thức tại Cà Mau, trước khi khởi hành đi Hà Nội vào ngày 16.12 để thảo luận chi tiết các vấn đề hợp tác trọng tâm về nhiều mặt.

Theo Thụy Miên