Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư: Cần khẩn trương cho phép các doanh nghiệp FDI đủ điều kiện được niêm yết trên sàn chứng khoán

Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) năm 2024 sáng ngày 28/2, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích cho biết năm 2024 được xác định sẽ còn nhiều khó khăn thách thức hơn nữa so với năm 2023.

Đặc biệt, năm 2024 lại là năm tăng tốc và có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện chiến lược, kế hoạch phát triển 5 năm 2021-2025. Việc huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực là một trong những trọng tâm năm 2024. Trong đó, việc huy động vốn thông qua TTCK được xác định là một trong những kênh quan trọng.

Về mục tiêu nhiệm vụ để phát triển TTCK trong năm 2024, với vai trò là cơ quan tham mưu tổng hợp, Bộ KH&ĐT kiến nghị UBCKNN, Bộ Tài chính, các cơ quan tập trung vào một số nhiệm vụ.

Một là,  Bộ KH&ĐT đồng quan điểm với NHNN là phải khẩn trương hoàn thành nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Thời gian gần đây, khi tiếp xúc với các tập đoàn, quỹ đầu tư quốc tế, các tổ chức đều bày tỏ nếu TTCK Việt Nam được nâng hạng thì dòng vốn vào Việt Nam tăng lên rất nhiều.

Hai là, Bộ Tài chính, UBCKNN cần khẩn trương ban hành kế hoạch hành động để triển khai chiến lược phát triển TTCK năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 29/12. Đặc biệt, Bộ KH&ĐT nhấn mạnh nhiệm vụ, giải pháp liên quan đến đổi mới, cải cách thể chế và ban hành các quy phạm để làm cơ sở phát triển thị trường trái phiếu, TTCK ổn định, lành mạnh, dần đáp ứng các chuẩn mực, tiêu chuẩn quốc tế. Kế hoạch này được xây dựng sớm, ban hành sớm sẽ là căn cứ pháp lý quan trọng để tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả, không bị chồng chéo.

Ba là, cần phải chuyên nghiệp hơn nữa hoạt động của TTCK. Hiện nay, TTCK chủ yếu là các nhà đầu tư cá nhân và một số quỹ, thiếu vắng các công ty đầu tư chuyên nghiệp. Luật Chứng khoán ban hành rồi nhưng cho đến nay các công ty đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp hầu như chưa được thành lập. Đã đến lúc cần phải đánh giá, rà soát vì sao Luật Chứng khoán đã quy định như vậy nhưng các công ty, các nhà đầu tư không mặn mà trong việc thành lập nhà đầu tư chuyên nghiệp, công ty đầu tư chuyên nghiệp.

Bốn là, việc tăng hàng hóa có chất lượng để huy động thêm nguồn lực tạo sản phẩm mới cho TTCK đóng vai trò rất quan trọng. Trong đó, cần chú trọng đến tài chính xanh và phát triển bền vững. Nội dung này gần đây các tổ chức quốc tế, các nhà tài trợ, các nhà đầu tư nước ngoài đặc biệt quan tâm. Ví dụ như phát triển thị trường trái phiếu xanh rồi đưa ra sàn giao dịch tín chỉ carbon triển khai tại các sàn chứng khoán Hà Nội. Đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước và gắn việc cổ phần hóa DNNN với niêm yết trên TTCK. Năm 2023, số lượng doanh nghiệp, tổng công ty được cổ phần hóa gắn với việc niêm yết trên TTCK hầu như không có. Đây là nội dung cần tập trung trong năm 2024.

Năm là, khẩn trương cho phép các DN FDI có điều kiện theo quy định của pháp luật về chứng khoán được niêm yết trên sàn chứng khoán. Bộ Kế hoạch và Đầu tư và lãnh đạo Chính phủ đã nhận được rất nhiều văn bản của các DN có vốn đầu tư nước ngoài đề nghị sớm triển khai nội dung này vì Luật Chứng khoán năm 2019 đã có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2021. Bên cạnh đó, cần phải xem xét để phân biệt điều kiện về tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại các DN niêm yết để có thể có một số điều kiện mở hơn so với các DN không niêm yết. Theo đó, cần rà soát kiến nghị cho mở cửa sớm một số ngành, lĩnh vực của các DN trên thị trường chứng khoán.

Sáu là, nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý, công tác kiểm tra, giám sát và đặc biệt là công tác cảnh báo sớm. Ở các TTCK nước ngoài, việc cảnh báo sớm đóng vai trò rất quan trọng. Bộ KH&ĐT đánh giá cao nỗ lực của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã tham mưu để trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư. Theo đó đã tiến hành giám sát ở cả ba tuyến: Các công ty chứng khoán, Sở giao dịch và Ủy ban chứng khoán. Tuy nhiên trong thời gian tới, năm 2024, việc đẩy mạnh công tác giám sát đóng vai trò rất quan trọng để đưa hoạt động này vào nề nếp, thường xuyên để chúng ta có thể cảnh báo sớm, xử lý sớm, tránh những việc kéo dài dẫn đến hệ lụy không tốt cho TTCK. Để làm được việc này, Bộ KH&ĐT nhấn mạnh vai trò quan trọng của cái hệ thống dữ liệu.

Bảy là, Ủy ban Chứng khoán, Bộ Tài chính cần tập trung đầu tư nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin hiện đại để đảm bảo kết nối, đảm bảo hoạt động trên môi trường điện tử và đặc biệt là kết nối với cái hệ thống cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia và các hệ thống khác, ví dụ như hệ thống dữ liệu doanh nghiệp theo Đề án 06.