Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi: Rút bảo hiểm xã hội một lần là thực trạng rất day dứt

Sáng 19/9, trong phiên thảo luận bàn tròn chủ đề "Nâng cao năng suất lao động, đảm bảo an sinh trong bối cảnh mới" tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023, một trong những vấn đề được đại biểu quan tâm là bảo hiểm xã hội.

Theo đó, thời gian qua, vấn đề gia tăng rút bảo hiểm xã hội một lần đang nhận được nhiều sự quan tâm, cần có sự sửa đổi, bổ sung các luật có liên quan để khắc phục những vướng mắc hiện có.

Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển đề nghị Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Văn Hồi làm rõ thực trạng của vấn đề này, những định hướng lớn về mặt giải pháp đưa vào trong Luật Bảo hiểm xã hội để hạn chế tình trạng này.

Trao đổi về nội dung này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi bày tỏ: " Rút bảo hiểm xã hội một lần quả thật là thực trạng hết sức day dứt. Trong giai đoạn 2016- 2022, số người rút bảo hiểm bảo hiểm xã hội một lần lên đến 3,5 triệu người ".

Theo ông Nguyễn Văn Hồi, số người rút bảo hiểm bảo hiểm xã hội một lần thường rơi vào các trường hợp đóng dưới 5 năm (70%). Nguyên nhân là do người lao động chưa nhận thức được hết vai trò của bảo hiểm xã hội trong bảo đảm an sinh xã hội trong cả cuộc đời.

" Nhiều khi người lao động có những khó khăn, họ xin rút bảo hiểm xã hội trong khi số tiền không lớn. Đóng 5 năm thì số đó chỉ bằng 5-10 tháng lương, nhân ra chỉ khoảng 25-30 triệu ", Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nói.

Một nguyên nhân khác được Thứ trưởng nhắc đến là do người lao động có thu nhập thấp, tích luỹ thấp, khi mất việc làm thì họ cần một khoản tiền để giải quyết những khó khăn trước mắt.

" Nguyên nhân thứ ba là nhiều người vẫn nghĩ hệ thống bảo hiểm không quan trọng trong tương lai ", Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi nói.

Về các giải pháp trong thời gian tới, ông Nguyễn Văn Hồi cho rằng, Nhà nước cần tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động về bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, theo lãnh đạo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, cần có các chính sách để tăng tính hấp dẫn của bảo hiểm xã hội; các chính sách hỗ trợ tạm thời cho người lao động trong các hoàn cảnh khó khăn trước mắt…

Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi đánh giá việc sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội hết sức quan trọng và cần thiết, đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023-2024. Những định hướng lớn nhất sửa đổi luật nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 28 và hướng đến bảo đảm an sinh xã hội toàn dân và bảo đảm an sinh xã hội cho toàn lực lượng lao động.

Về đối tượng sửa đổi, Thứ trưởng cho biết, Chính phủ đã đề xuất với Quốc hội bổ sung nhóm lực lượng lao động là chủ hộ gia đình, có khoảng 2 triệu chủ hộ gia đình có đăng ký kinh doanh và có đóng thuế.

Đồng thời bổ sung nhóm đối tượng quản lý hợp tác xã và cơ sở kinh doanh; bổ sung nhóm chế độ hưu trí bảo hiểm xã hội cho những người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên. Qua đó, giúp gia tăng độ bao phủ chính sách bảo hiểm xã hội.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi nêu rõ, có 5 nhóm chính sách lớn trong Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) trình lên Quốc hội.

Đáng chú ý là sửa đổi quy định mức đóng, mức hưởng bảo hiểm xã hội, quy định thu - chi Quỹ Bảo hiểm xã hội; giải quyết việc trốn đóng bảo hiểm xã hội; giải quyết việc rút bảo hiểm xã hội một lần; cải cách hệ thống bảo hiểm xã hội một cách hiệu quả hơn, công khai, minh bạch hơn; quy định về đầu tư an toàn, hiệu quả của Quỹ Bảo hiểm xã hội trong tương lai.

Từ góc độ thẩm tra, ông Đặng Thuần Phong - Phó chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội - cho biết, hiện đang còn nhiều ý kiến khác nhau về nội dung rút bảo hiểm xã hội một lần trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).

Cơ quan soạn thảo đang lắng nghe, tiếp thu các ý kiến này. Quan điểm của Ủy ban Xã hội là bất kể chọn phương án nào nhưng phải đảm bảo an sinh xã hội lâu dài cho người lao động.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội nhấn mạnh, phải đảm bảo chính sách bảo hiểm xã hội thực sự là giải pháp lâu dài cho người lao động. Còn việc rút bao nhiêu, một lần hay nhiều lần thì cần nghiên cứu, cân nhắc kỹ lưỡng.

Theo ông Đặng Thuần Phong, ngoài giải pháp trực tiếp là sửa luật thì có giải pháp gián tiếp là cơ chế tín dụng, chính sách bảo đảm việc làm ổn định... để đáp ứng yêu cầu, giải quyết bài toán đặt cho cho việc rút bảo hiểm một lần hiện nay.

Cùng đó, Ủy ban Xã hội đang tích cực tham vấn ý kiến chuyên gia, nhà khoa học để có căn cứ rõ hơn về vấn đề này.