Thủ tướng Thái Lan có thể bị phế truất

Ông Srettha, nhà lãnh đạo xuất thân từ kinh doanh bất động sản, bị một nhóm thượng nghị sĩ kiện vì cho rằng ông vi phạm Hiến pháp Thái Lan khi bổ nhiệm một luật sư từng phải ngồi tù vào nội các.

Nếu ông Srettha bị phế truất, Quốc hội Thái Lan gồm 500 thành viên sẽ phải họp để bầu thủ tướng mới, dẫn đến nhiều biến động ở quốc gia liên tục bất ổn vì những cuộc đảo chính và đấu đá giữa các đảng phái chính trị.

Tuần trước, Tòa án Hiến pháp Thái Lan ra phán quyết giải thể đảng Tiến bước vì nỗ lực vận động cải cách luật khi quân.

Ông Srettha phủ nhận hành vi sai trái khi bổ nhiệm cựu luật sư Shinawatra Pichit Chuenban vào nội các. Luật sư này từng bị giam giữ một thời gian ngắn vì cáo buộc tìm cách hối lộ người của tòa án, nhưng điều này chưa bao giờ được chứng minh.

Phán quyết đối với Thủ tướng Srettha được đưa ra vào thời điểm nền kinh tế Thái Lan đang đối mặt nhiều khó khăn. Chính phủ Thái Lan ước tính nền kinh tế chỉ đạt mức tăng trưởng 2,7% trong năm nay, thấp hơn nhiều so với các quốc gia khác trong khu vực. Thái Lan cũng là thị trường có hiệu suất kém nhất châu Á, với chỉ số chứng khoán chính giảm khoảng 17% từ đầu năm đến nay.

Phán quyết của Tòa án Hiến pháp Thái Lan cũng là phép thử cho "thỏa thuận đình chiến" mong manh giữa phe của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra đầy quyền lực và đối thù của ông trong giới tinh hoa bảo thủ. Sự hòa hoãn đó đã giúp tỷ phú Shinawatra trở về Thái Lan sau 15 năm sống lưu vong và đưa đồng minh Srettha trở thành thủ tướng.

Phó Thủ tướng Phumtham Wechayachai sẽ đảm nhiệm vai trò đứng đầu chính phủ tạm thời nếu ông Srettha bị phế truất. Theo một số chuyên gia chính trị, có khả năng Pheu Thai vẫn có đủ ảnh hưởng để lãnh đạo chính quyền tiếp theo.

Thủ tướng Thái Lan tiếp theo phải là người đã được đảng của họ đề cử làm ứng cử viên thủ tướng trước cuộc bầu cử năm 2023. Bà Paetongtarn Shinawatra, con gái ông Thaksin, nằm trong số các lựa chọn của Pheu Thai.

Nếu thành công, bà sẽ là thủ tướng thứ ba của gia đình Shinawatra, sau ông Thaksin và dì Yingluck Shinawatra. Các ứng cử viên tiềm năng khác gồm: Bộ trưởng Nội vụ Anutin Charnvirakul, Bộ trưởng Năng lượng Pirapan Salirathavibhaga và ông Prawit Wongsuwan - cựu chỉ huy quân đội Thái Lan, người có tầm ảnh hưởng và đã tham gia hai cuộc đảo chính gần đây nhất.