Thuế, phí đè nặng ô tô

Trong dự án Luật Thuế tài sản vừa công bố, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế tài sản đối với ô tô trị giá từ 1 ,5 tỉ đồng (không sử dụng vào mục đích kinh doanh, vận chuyển hàng hóa, hành khách) với mức thuế 0 , 3% hoặc 0 ,4%.

Nếu đề xuất này được chấp thuận, nó sẽ tác động thế nào đến thị trường ô tô? Những dòng xe nào bị ảnh hưởng nhiều nhất? Đối tượng nào tốn thêm tiền nhiều nhất?...

Quá nhiều thuế, phí

Nhiều ý kiến cho rằng đề xuất đánh thuế tài sản với ô tô trên 1,5 tỉ đồng là chưa hợp lý, bất công với người tiêu dùng Việt Nam (VN) bởi hiện nay ô tô VN đã phải cõng quá nhiều thuế và phí. Thậm chí ô tô là một trong những mặt hàng đang chịu nhiều loại thuế, phí nhất tại VN khiến giá xe cao hơn hầu hết các nước trong khu vực và gấp ba lần tại Mỹ.

Anh Lê Minh, nhà ở quận Thủ Đức, TP.HCM, dẫn chứng hiện nay một chiếc ô tô tại VN chịu nhiều loại thuế như thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với mức 40%-150%. Đây là mức thuế cao mà người mua ô tô phải chịu khi mua.

Một loại thuế nữa mà ô tô phải gánh là thuế giá trị gia tăng (VAT). Đối với ô tô, thuế VAT sẽ được tính là 10% của giá sau thuế TTĐB.

Bên cạnh ba loại thuế chính trên, để có thể lưu thông trên đường, chủ sở hữu xe cần hoàn thành hơn 10 loại phí khác nữa. Cụ thể phí trước bạ 10%-15% tùy thuộc vào tỉnh, TP nơi đang sống; phí cấp biển số 2-20 triệu đồng (tại Hà Nội và TP.HCM); phí đăng kiểm 240.000-560.000 đồng/lần kiểm định; phí cấp giấy chứng nhận đảm bảo an toàn kỹ thuật 50.000-100.000 đồng/lần cấp; phí sử dụng đường bộ 130.000-1,4 triệu đồng/tháng tùy theo tải trọng xe.

Ngoài ra còn có các loại phí như phí bảo hiểm trách nhiệm dân sự, phí bảo hiểm vật chất (không bắt buộc), phí thử nghiệm khí thải, phí thử nghiệm mức tiêu thụ nhiên liệu, phí cấp giấy chứng nhận dán nhãn năng lượng...

“Đó là chưa kể những loại phí không tên mà các hãng ô tô tính luôn vào giá bán ô tô mà người tiêu dùng phải chịu. Nếu phải đóng thêm thuế tài sản cho ô tô nữa thì đúng là quá nhiều, quá nặng” - anh Minh nói.

Giá ô tô ở Việt Nam đắt hơn nhiều so với giá trị thật do phải chịu nhiều loại thuế và phí. Ảnh: QUANG HUY

Gấp ba lần giá trị thực

Bà Nguyễn Thị Hiền, chủ đại lý Hiền Toyota trên Trần Đình Xu, quận 1, TP.HCM, cũng cho rằng không nên đánh thuế tài sản này đối với ô tô vì mặt hàng này đã chịu quá nhiều loại thuế, phí rồi. Bà Hiền dẫn chứng: Chiếc Toyota Camry 2.5L nhập có giá 25.000 USD ở Mỹ. Thuế nhập khẩu ở mức 70%, tức phải nộp gần 21.000 USD; thuế TTĐB ở mức 50%, tương đương gần 23.000 USD và thuế GTGT là 10%, tương đương 6.800 USD. Cộng các loại thuế này thì giá chiếc xe nhập khẩu về VN đã lên đến gần 76.000 USD, gấp khoảng ba lần ở Mỹ.

“Cộng thêm phí trước bạ, tiền biển số, phí duy trì đường bộ, phí đăng kiểm lần đầu, bảo hiểm…, giá chiếc xe Camry này đã lên tới mức khoảng 88.000-90.000 USD. Nếu tính thêm thuế tài sản thì mỗi năm chủ chiếc xe này phải trả thêm 1,5-2 triệu đồng” - bà Hiền nhẩm tính.

Đại diện một công ty nhập khẩu ô tô cho hay dòng xe sang trên 3 tỉ đồng được khá nhiều người tiêu dùng lựa chọn là Lexus RX 350. Giá chiếc xe này mua tại Mỹ khoảng 70.000 USD nhưng khi nhập về VN, do chịu nhiều loại thuế nên khi đến tay người tiêu dùng giá nhảy lên mức trên 200.000 USD, tương đương khoảng 4,6 tỉ đồng, nghĩa là đắt gần ba lần giá trị thực.

“Nếu việc đánh thuế tài sản ô tô được chính thức áp dụng thì mỗi năm người có xe sang giá trị từ trên 1,5-6 tỉ đồng phải đóng thuế thêm ít nhất vài triệu đồng, với xe siêu sang có thể lên tới hàng trăm triệu đồng” - vị đại diện doanh nghiệp trên tính toán.

Xe sang, xe nhập khẩu đã khó càng khó hơn

Khảo sát thị trường cho thấy hiện loại dòng xe giá từ 1,5 tỉ đồng hầu hết là xe sang, xe nhập khẩu như BMW, Mercedes, Land Rover, Audi, Volkswagen, Volvo... Đây là những dòng xe có trị giá lớn nhưng được khá nhiều người mua.

Do vậy, theo các công ty kinh doanh ô tô, việc đánh thuế tài sản sẽ tác động lên thị trường ô tô nói chung, người tiêu dùng đều chịu thiệt. Anh Trần Tấn, giám đốc một công ty kinh doanh ô tô nhập khẩu, phân tích: Đánh thuế tài sản ô tô thì ô tô nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất vì đa số xe nhập đều có giá trị cao trên mức 1, 5 tỉ đồng . Hiện nay, Nghị định 116/2017 đang siết lại nhập khẩu ô tô khiến xe sang và xe nhập khó về VN. Nếu tiếp tục đánh thuế tài sản có thể khiến xe sang, nhập khẩu càng khó có đất sống ở VN.

“Tới đây, nếu đánh thuế tài sản được chấp thuận, xe nhập khẩu về VN có thể sụt giảm vì nhiều người tiêu dùng e ngại về khoản thuế tài sản phải đóng. Trong khi đó, xe sản xuất lắp ráp trong nước phần lớn đều có giá trị dưới 1,5 tỉ đồng. Khi lượng xe nhập khẩu giảm, các hãng xe trong nước sẽ có lợi thế để bắt tay giữ giá không giảm mà có thể tăng. Khi đó người muốn mua xe giá rẻ hơn cũng chịu thiệt chứ không riêng gì người mua xe trên 1,5 tỉ đồng. Như vậy, nếu việc áp thuế tài sản với xe được áp dụng thì giá mặt bằng ô tô khó giảm, người tiêu dùng bất lợi” - anh Tấn nhận định.

Chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng cho rằng đánh thuế tài sản lên những xe giá trị cao thường là những loại xe có công nghệ cao, thân thiện môi trường, ít tiêu hao nhiên liệu thì bất hợp lý. Trong khi đó, những xe có giá trị thấp không phải chịu thuế có thể là những xe tiêu chuẩn an toàn thấp (ít túi khí…), tiêu hao nhiên liệu, hại môi trường lại không phải đóng thuế.

Phải nghiên cứu đối tượng bị tác động thuế tài sản

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn gửi Bộ Tài chính truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về đề xuất thuế tài sản mà bộ này vừa công bố hôm 14-3. Theo Phó Thủ tướng, việc Bộ Tài chính gửi xin ý kiến rộng rãi về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản là thực hiện theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đây chính là giai đoạn nghiên cứu, đề xuất chính sách để đề nghị đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, chưa phải là xây dựng dự án luật.

"Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chưa xem xét, cho ý kiến đối với đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản của Bộ Tài chính" - ý kiến của Phó Thủ tướng nói rõ. Bởi theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh chỉ được trình Chính phủ xem xét, cho ý kiến sau khi đã lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan và được Bộ Tư pháp thẩm định.

Giá ô tô ở Việt Nam hiện nay cao hơn các nước trong khu vực. Ảnh: QUANG HUY

Ngoài ra, công văn của Văn phòng Chính phủ cũng nhận định: "Hiện nay, dư luận xã hội đang có nhiều ý kiến khác nhau về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tài sản. Đề nghị các cơ quan, tổ chức và nhân dân hiểu rõ quy trình theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật như nói trên và đóng góp tích cực vào đề nghị xây dựng dự án luật".

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của chính sách, tham khảo kinh nghiệm nước ngoài, đánh giá tác động của từng chính sách trong đề nghị xây dựng luật theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Sau đó, Bộ Tài chính thực hiện báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ về sự cần thiết xây dựng dự án Luật Thuế tài sản và dự kiến các nội dung chính sách để Chính phủ xem xét, quyết định.

Cùng ngày, phát biểu tại phiên thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc chuẩn bị kỳ họp thứ năm của Quốc hội dự kiến khai mạc ngày 21-5, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết báo chí đã hỏi ông về thuế tài sản nhưng ủy ban chưa nhận được thông tin gì.

"Cái này mới ở Bộ Tài chính, còn cơ quan quyết định luật và sửa luật chưa có thông tin, chưa thẩm định, chưa tiếp cận. Trong hoàn cảnh này mà để dư luận là không ổn. Do đó, công tác tuyên truyền cần quan tâm" - ông Hải nói.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đồng tình với đề nghị các cơ quan phải chủ động thông tin cho báo chí. Theo bà, đề xuất về thuế tài sản mới chỉ là nội dung đưa ra lấy ý kiến chứ chưa "chốt", Quốc hội mới là cơ quan có quyền quyết định.

Trước đó, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng thuế với mọi chủ sở hữu nhà, gồm căn hộ chung cư, đất ở, đất xây nhà chung cư, đất kinh doanh... có giá trị từ 700 triệu đồng với thuế suất là 0,4%/năm.

Chân Luận