Tỉ phú Elon Musk được gì khi đảm nhiệm chức mới trong chính quyền ông Trump?

Ngày 12-11, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố bổ nhiệm tỉ phú Elon Musk vào Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE), trao thêm quyền lực cho người đàn ông giàu nhất thế giới. Ông Trump cho biết bộ phận mới, dưới sự lãnh đạo của ông Musk cùng doanh nhân Vivek Ramaswamy, sẽ hiện thực hóa giấc mơ bấy lâu nay của Đảng Cộng hòa.

Vai trò của hai doanh nhân này không mang tính chính thức, không cần sự chấp thuận của Thượng viện Mỹ và cho phép ông Musk tiếp tục điều hành công ty ô tô điện Tesla, nền tảng X và tập đoàn SpaceX.

Ủy ban Bầu cử liên bang Mỹ ghi nhận ông Musk quyên góp đến gần 119 triệu USD cho một tổ chức hành động chính trị ủng hộ ông Trump. Reuters nhận định vị tỉ phú đã được hưởng lợi từ chiến thắng của ông Trump, đồng thời sẽ sử dụng ảnh hưởng lớn để hỗ trợ các công ty và nhận được sự đối xử thuận lợi từ chính phủ.

Việc góp mặt vào chính quyền sắp tới cũng sẽ giúp gia tăng giá trị thị trường của các công ty ông Musk đang quản lý và những lĩnh vực yêu thích như trí tuệ nhân tạo hay tiền điện tử.

“Ông Musk sẽ đóng vai trò to lớn trong chính quyền Trump, với phạm vi tiếp cận ngày càng mở rộng và rõ ràng lên nhiều cơ quan liên bang” - ông Daniel Ives, nhà phân tích cổ phiếu của Wedbush Securities, nhận định - “Chúng tôi tin rằng Musk và Tesla sẽ nhận được lợi ích rất lớn, lớn hơn nhiều so với bất cứ tác động tiêu cực nào, vì đây là một ‘nước cờ để đời’ khi đặt cược vào ông Trump".

DOGE - tên viết tắt tiếng Anh - trùng với tên loại tiền điện tử ông Musk quảng bá. Giá dogecoin đã tăng gấp đôi kể từ ngày bầu cử 5-11, còn cổ phiếu Tesla tăng khoảng 30% kể từ đó.

Dẫu vậy, động thái này đã bị Public Citizen - một tổ chức phi lợi nhuận bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng với quan điểm tiến bộ - chỉ trích. Chính tổ chức này từng phản đối một số chính sách của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên.

"Ông Musk không hiểu gì về hiệu quả và quy định của chính phủ, và các công ty của ông ấy còn thường xuyên vi phạm chính những quy tắc này, chúng sẽ nằm trong tầm ngắm khi ông ấy ngồi ở vị trí mới” - bà Lisa Gilbert, đồng Chủ tịch Public Citizen, viết trong một tuyên bố - “Đây là hành vi tham nhũng doanh nghiệp ở mức cao nhất”.

Trên mạng xã hội X, ông chủ Tesla cho biết "mọi hành động của Bộ Hiệu quả chính phủ sẽ được đăng tải trực tuyến để đạt được sự minh bạch tối đa", đồng thời kêu gọi công chúng cung cấp thông tin.

"Chúng tôi sẽ có bảng xếp hạng cho những khoản chi tiêu ngu ngốc nhất từ tiền thuế của dân. Chuyện này vừa cực kì bi thảm vừa cực kì thú vị" - ông Musk viết.

Hồi tháng 10, trong buổi vận động cho ông Trump tại Madison Square Garden, ông Musk tuyên bố có thể cắt giảm ngân sách liên bang ít nhất 2.000 tỉ USD.

"Tiền của bạn đang bị lãng phí và Bộ Hiệu quả chính phủ sẽ khắc phục điều đó. Chúng tôi sẽ giúp chính phủ không còn gây phiền hà hay động tới ví tiền của bạn nữa" - ông Musk nói.

Trong khi đó, ông Ramaswamy là người sáng lập một công ty dược phẩm. Trước đó, vị doanh nhân này từng chạy đua cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa nhưng sau đó bỏ cuộc và quay sang ủng hộ ông Trump.