Tiềm năng và thách thức khi chế tạo thuốc nhờ AI
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong nghiên cứu và phát triển thuốc gần đây đã mang lại những thành tựu đáng kinh ngạc. Những thành tựu đột phá cũng song hành với nhiều thách thức trong quá trình nghiên cứu và phát triển.
Một nghiên cứu trên Nature Reviews Drug Discovery đã chỉ ra phải mất trung bình 4,5 năm để một loại thuốc mới bước đến giai đoạn thử nghiệm thực tế (clinical tests). Gần đây, AI đã được ứng dụng để rút ngắn đáng kể quá trình này. Nổi bật nhất là thành tựu nghiên cứu và bào chế thành công vắc xin COVID-19 chỉ trong 65 ngày (kể từ thời điểm công bố giải trình tự gen) của hãng dược Moderna.
AI từ lâu đã được áp dụng trong lĩnh vực y tế nhằm chẩn đoán bệnh dựa trên phân tích dữ liệu và hình ảnh y khoa. Nhưng đến 2020, công nghệ này mới lần đầu tiên được công ty dược phẩm toàn cầu Exscientia ứng dụng để tạo ra thuốc mới. Giáo sư Andrew Hopkins, một trong những nhà khoa học nổi bật trong lĩnh vực nghiên cứu thuốc, gọi đây là một "cột mốc quan trọng" khi mà nó giúp giảm nhẹ sự khắc nghiệt của công việc điều chế thuốc vốn tiêu tốn rất nhiều trí tuệ, tiền bạc và thời gian.
Tiềm năng lớn, nhưng việc sử dụng AI để phát triển thuốc cũng tiềm ẩn nhiều vấn đề khác. Đó có thể là vấn đề liên quan đến những chế tài giúp bảo mật và sử dụng hiệu quả dữ liệu y tế của người dùng. Cũng có thể liên quan tới những sai lệch gây ra do dữ liệu đầu vào không chuẩn xác hoặc do thiên vị trong thuật toán máy tính (biases in computer algorithms).
Ứng dụng AI trong nghiên cứu, chế tạo thuốc là một vấn đề mới mẻ. Nhiều đề tài liên quan lần đầu được đưa ra thảo luận trong các diễn đàn y khoa. Một trong số đó là vấn đề đạo đức xoay quanh việc sử dụng AI nhằm phát triển và điều chế thuốc mới.
Đề tài này sẽ được thảo luận trong sự kiện Tech Innovators #11 "AI for Drug Discovery". Chương trình có sự góp mặt của những cây đại thụ trong lĩnh vực AI quốc tế và Việt Nam như Giáo sư Yoshua Bengio - người đặt nền móng cho AI hiện đại; Giáo sư Hồ Tú Bảo - Giáo sư chuyên ngành AI và Machine Learning. Cùng với đó là sự tham gia của ông Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT và Tiến sĩ Nguyễn Xuân Phong, Giám đốc AI của FPT Software (Công ty thành viên của Tập đoàn FPT).
Đăng ký tham gia sự kiện tại https://forms.gle/4cmr3op86WJpaHiD9 để thảo luận trực tiếp với các chuyên gia và nhận về những phần quà hấp dẫn.
Tech Innovators là chuỗi sự kiện chia sẻ công nghệ chuyên sâu, quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước do FPT Software tổ chức, nhằm mang đến góc nhìn kỹ thuật chuyên môn và vấn đề đa chiều của các xu hướng công nghệ trên thế giới. Chuỗi chương trình nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng công nghệ, với các chủ đề trải từ trí tuệ nhân tạo, robot, ngành khoa học dữ liệu, học máy và học sâu…
Trí thức trẻ