Tiết lộ bất ngờ về thủ lĩnh Hamas vừa bị ám sát ở Iran

Được bổ nhiệm vị trí lãnh đạo cấp cao của Hamas vào năm 2017, ông Haniyeh di chuyển giữa Thổ Nhĩ Kỳ và thủ đô Doha của Qatar, thoát khỏi lệnh hạn chế đi lại tại Dải Gaza. Điều này cho phép ông Haniyeh đóng vai trò là người đàm phán trong các cuộc đàm phán ngừng bắn ở Dải Gaza.

"Tất cả các thỏa thuận bình thường hóa mà các quốc gia Ả Rập đã ký với Israel sẽ không chấm dứt được cuộc xung đột ở Dải Gaza" – thủ lĩnh Haniyeh phát biểu sau khi lực lượng Hamas bất ngờ tấn công xuyên biên giới vào Israel ngày 7-10-2023.

Trước đó, vào năm 2012, khi được các phóng viên Reuters hỏi liệu Hamas có từ bỏ cuộc đấu tranh vũ trang hay không, ông Haniyeh trả lời "tất nhiên là không". Ông nhấn mạnh cuộc kháng cự sẽ tiếp tục "dưới mọi hình thức - kháng cự của người dân, kháng cự chính trị, ngoại giao và quân sự".

Bất chấp những lời lẽ cứng rắn như trên, thủ lĩnh Haniyeh được nhiều nhà ngoại giao đánh giá ôn hoà hơn so với các lãnh đạo khác của Hamas, nhóm được cho là do Iran hậu thuận.

Thủ lĩnh Hamas từng mất 3 người con và 4 người cháu sau đòn không kích của Israel nhằm vào chiếc xe của họ hồi tháng 4 năm nay.

Khi được hỏi liệu cái chết của con và cháu có khiến ảnh hưởng tới các cuộc đàm phán ngừng bắn ở Dải Gaza giữa Hamas – Israel hay không, ông Haniyeh nói: "Lợi ích của người dân Palestine được đặt lên trên hết". 

Mặc dù xuất thân từ người theo Hồi giáo dòng Sunni nhưng ông Haniyeh đã có công lớn trong việc xây dựng năng lực chiến đấu của Hamas, một phần bằng cách vun đắp mối quan hệ với Iran theo đạo Hồi dòng Shi'ite.

"Ông Haniyeh là thủ lĩnh mặt trận chính trị và ngoại giao của Hamas" – Reuters dẫn lời TS Adeeb Ziadeh, chuyên gia về các vấn đề Palestine tại ĐH Qatar.

Khi còn trẻ, ông Haniyeh là một sinh viên hoạt động tại ĐH Hồi giáo ở TP Gaza. Ông gia nhập Hamas khi tổ chức này được thành lập trong cuộc nổi dậy đầu tiên của người Palestine năm 1987. Ông sau đó đã bị Israel bắt trong thời gian ngắn.