Tổng Công ty xi măng Việt Nam làm ăn thế nào dưới thời ông Bùi Hồng Minh?

Trong thông cáo phát chiều 22/2, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho biết, tại kỳ họp 26, cơ quan này đã xem xét kết quả giải quyết tố cáo ông Bùi Hồng Minh, Ủy viên Ban cán sự đảng, Thứ trưởng Xây dựng, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Thành viên, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xi măng Việt Nam.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương nhận thấy, ông Bùi Hồng Minh trên các cương vị công tác đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, những điều đảng viên không được làm. Ông cũng vi phạm trách nhiệm nêu gương trong lãnh đạo, điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh và công tác cán bộ; có nguy cơ mất vốn đầu tư.

Ông Bùi Hồng Minh từng đảm nhận các vị trí lãnh đạo ở Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) như Tổng giám đốc (từ tháng 9/2017), Chủ tịch Hội đồng thành viên (từ tháng 8/2019). Ngoài ra, ông còn là Bí thư Đảng ủy Tổng công ty; Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Khối doanh nghiệp trung ương. Đến tháng 6/2021, ông Minh được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Xây dựng.

Vicem kinh doanh thế nào?

Trong giai đoạn 2017 – 2021 (kể từ khi ông Minh đảm nhiệm vị trí Tổng giám đốc Vicem), hoạt động sản xuất kinh doanh của Tổng công ty này có chiều hướng ngày càng suy giảm. Theo đó, doanh thu công ty tăng bình quân 1,94%/năm, song lãi ròng lại giảm 4,22%/năm.

Tính riêng năm 2021, doanh thu thuần Vicem đạt 27.772 tỷ đồng, giảm nhẹ 0,9% so với năm trước. Trừ đi các chi phí, lãi sau thuế Vicem còn 1.173 tỷ đồng, giảm gần 16,3%.

Vicem cho biết kết quả kinh doanh công ty năm này bị ảnh hưởng bởi việc bị cạnh tranh khốc liệt do nguồn cung (106 triệu tấn) vượt nhu cầu tiêu thụ trong nước (58,5 – 59,5 triệu tấn); giá cả vật tư, nguyên, nhiên liệu đầu vào cho sản xuất xi măng tăng cao so với năm 2020 (than nhập khẩu có thời điểm tăng khoảng 300% giá than bình quân tháng 10/2021 là 240 - 250 USD/tấn, trong khi đó tháng 10/2020 là 75 - 80 USD/tấn; Thạch cao tăng khoảng 40%...). Ngoài ra, đó còn là các yếu tố như dịch bệnh COVID-19, xu hướng dịch chuyển nhu cầu xi măng bao sang xi măng rời….

Sang đến năm 2022, lợi nhuận Vicem tiếp tục giảm do những khó khăn xuất phát từ xung đột Nga - Ukraine và thực tế thị trường diễn biến phức tạp, khó đoán định.

Theo đó, Vicem thông báo doanh thu công ty năm 2022 ước đạt hơn 39.450 tỷ đồng tổng doanh thu, tăng 17% so với năm 2021 và không hoàn thành kế hoạch năm. Trong khi đó, lợi nhuận trước thuế (chưa tính chênh lệch tỷ giá cuối kỳ) ước hơn 1.530 tỷ đồng, đạt gần 90% kế hoạch và giảm 30,5% so với năm 2021. Đây cũng là mức thấp nhất kể từ khi Vicem công bố thông tin từ năm 2015.

*Vicem chưa công bố BCTC năm 2022 nên chưa có dữ liệu Tài sản/Vốn chủ sở hữu.

Vicem chưa công bố BCTC cả năm 2022. Căn cứ theo BCTC năm 2021, tổng tài sản công ty tại ngày 31/12/2021 đạt 37.645 tỷ đồng, giảm 5,9% so với số đầu kỳ. Vốn chủ sở hữu 21.995 tỷ đồng, tăng nhẹ 0,4%. Nợ phải trả là 15.650 tỷ đồng, giảm 13,6% và là mức thấp nhất giai đoạn 2017 - 2021.

Tính ra, hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu Vicem năm 2021 đạt 0,7 lần, thấp nhất giai đoạn 2017-2021.

Năm 2023, thị trường xi măng trong nước được dự báo vẫn còn nhiều khó khăn với nhiều yếu tố như: Xây dựng dân dụng phục hồi chậm, các dự án chậm triển khai do khó khăn về nguồn vốn, giải ngân vốn đầu tư công chậm, thị trường bất động sản trầm lắng do thiếu nguồn vốn, giá nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất xi măng cao… Do đó, Vicem đặt mục tiêu cho năm 2023 với tổng doanh thu khoảng 40.919 tỷ đồng, tăng gần 4%.

Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn có nhiều kỳ vọng ở ngành xi măng, bao gồm giá nguyên liệu đầu vào giảm, nhất là than cốc, than nhiệt, thép phế. Cùng với đó, việc Trung Quốc mở cửa trở lại và đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng sẽ thúc đẩy nhu cầu xi măng phục hồi. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu xi măng lớn nhất của Việt Nam kể từ năm 2018 và chiếm 54% tổng sản lượng xuất khẩu xi măng năm 2021.

Trong khi đó, quan điểm của đội ngũ phân tích SSI dự báo mức tiêu thụ xi măng trong nước sẽ đi ngang so với năm 2022 do thị trường bất động sản vẫn yếu. Một điểm tích cực là kế hoạch đầu tư công năm 2023 ước tính sẽ tăng 25% so với cùng kỳ về giá trị, đóng vai trò là động lực hỗ trợ tiêu thụ xi măng trong nước.