Trà dệt hương sen - thứ trà ủ cả ngàn bông sen Hồ Tây, cả chục triệu một cân vẫn đắt hàng của Hà Nội

Nếu phải chọn ra thứ gì đó tiểu biểu cho tháng 6 Hà Nội, hẳn nhiều người sẽ chẳng ngần ngại mà trả lời "sen Hồ Tây". Phần bởi ngay giữa Hà Nội chật chội mà có một đầm sen rộng, đẹp như ở Hồ Tây ai mà không mê cho được. Hơn nữa, sen Hồ Tây lại là sen Bách Diệp - vốn được tôn vinh giống sen quý nhất trong tất cả giống sen, nên càng được trân quý.

Sen Bách Diệp mỗi bông có đến hơn một trăm cánh, càng vào phía bên trong cánh nhỏ dần, sắc hồng thắm. Khi hoa nở, bông hoa to như cái bát con, hương thơm thanh tao, theo gió thơm một góc trời. Cũng bởi thế, cứ đến mùa sen Hồ Tây, nhiều người dù bận rộn thế nào cũng nhất định hoặc tự lên hồ, hoặc dặn người quen mua giúp vài chục về cắm cho thơm cửa, thơm nhà, như thể trong nhà thiếu bình sen là chưa trọn mùa hè.

Nhưng người ta đợi chờ mua sen Hồ Tây không hoàn toàn chỉ bởi những bông hoa hồng, hoa trắng vẫn còn ngậm sương khi cắt mỗi tinh mơ, mà còn đợi chờ ở sen Hồ Tây những mẻ trà thơm ngan ngát, mang vị đất trời. Thực ra dành những lời ấy cho trà sen Hồ Tây thực sự chẳng hề quá lời, bởi cứ như các cụ kể lại thì từ xưa, trà sen Hồ Tây đã nức tiếng là thứ trà quý, dùng vàng ròng để quy đổi "vàng nặng bao nhiêu, trà nặng bấy nhiêu".

Để làm ra được thứ trà sen Hồ Tây quý như vàng ấy, là biết bao tinh hoa, công sức, tỉ mẩn của người ướp trà ở mọi công đoạn, từ sàng gạo sen, ướp trà, thời gian ủ trà, sấy trà... Trà sen Hồ Tây ngoài trà Thái Nguyên loại ngon được đặt riêng, nhất thiết phải được ướp bằng chính "gạo sen" - phần hạt trắng ở đầu nhụy hoa (PV) lấy từ hoa sen Hồ Tây.

Sen phải được hái về từ sáng sớm, khi vừa hé nở thì mùi mới thơm nhất.

Công đoạn lấy gạo sen tốn nhiều công sức.

Yếu tố tiên quyết để tạo nên trà sen Hồ Tây hảo hạng là nhất thiết phải ướp trà theo thứ tự cứ một lớp trà lại phủ lên một lớp gạo sen Hồ Tây trắng muốt. Càng ở những lớp bên trên, lượng gạo sen càng phải nhiều, có như thế hương sen mới ngấm được vào từng búp trà. Ngoài ra thời gian ủ trà cũng nhất thiết phải trong khoảng từ 7 đến 9 giờ sáng vì theo những người có kinh nghiệm thì đó là thời điểm sen đượm hương nhất.

Trước khi ướp trà, gạo sen sẽ được sàng lại một lần cuối bằng rá mắt dày.

Sẽ chẳng phần nào của sen bị bỏ đi hết. Phần nhụy sen sẽ được dùng làm thuốc.

Trà ủ với gạo sen như thế 3 ngày sẽ được đem sấy rồi lại thay lớp gạo sen mới. Cứ thế, thay gạo sen 5 đến 7 lần, tương đương thời gian 15 đến 21 ngày mới xong một mẻ trà. Thông thường mỗi bông sen chỉ có 1 gram gạo sen mà thôi nên để ướp được một cân trà, trung bình sẽ cần tới gạo của khoảng 1.200 đến 1.500 bông sen. Cầu kỳ như thế nên một cân trà sen Hồ Tây như thế này có giá tới 10 triệu đồng hoặc hơn, tùy thời điểm và chất lượng.

Giá cao là thế nhưng trà sen Hồ Tây cũng chẳng đủ mà bán vì mùa sen ngắn, hoa sen Hồ Tây có hạn, mà làm được một mẻ trà lại quá đỗi tốn công. Hơn nữa, thứ trà dệt hương sen này quả thật đặc sắc và dễ gây thương nhớ. Thứ trà quý mang tinh túy đất trời uống một ngụm thấy hương sen lan tỏa, vô cùng thi vị.

Gạo sen được cân kỹ càng để đủ định lượng ướp với trà.

Trà sen được sấy bằng hơi nước.

Ngoài loại trà sen hảo hạng này, còn có một loại trà sen khác, ướp nhanh và phổ biển hơn, đó là trà ướp trực tiếp trong bông sen. Khi sen vừa chớm nở, người ướp trà phải khéo léo cho một lượng trà vừa đủ vào búp sen rồi buộc chặt lại bằng lá sen để mùi lá, mùi hoa thấm đẫm trong từng cánh trà. Thường lượng trà trong mỗi bông sen này sẽ vừa đủ để pha một ấm, và cũng là loại trà thường được bán luôn ở đầm để phục vụ nhu cầu thưởng trà cho thực khách.

Vốn là thứ trà tinh tế, cách pha trà sen cũng cần lưu ý kĩ, nước pha trà không phải thứ nước sôi sục 100 độ, mà nhiệt độ nước pha chỉ nên ở khoảng 95 độ mà thôi. Khi đổ nước vào trà, chỉ ủ trong khoảng 10 giây rồi rót hết nước ra các chén, bởi có thể chén trà mới xanh, mới đượm vị sen, và trà còn trong ấm không bị ủ nồng. Như thế có thêm nước lần 2, lần 3 vẫn ngon, vẫn thơm, bởi thứ trà cầu kỳ tinh tế như thế, nếu vì chút đoảng mà khiến vị nồng, nước đỏ thì phí vô cùng.

Tại sao trà sen Hồ Tây lại khiến người ta sẵn sàng bỏ cả chục triệu đồng ra mua, có lẽ mỗi người sẽ có một câu trả lời riêng. Có người mua để đi biếu vì cái danh của trà, có người mua uống thử cho biết, người thì chỉ vì mê mệt hương thanh tao của món trà quý này. Chỉ biết rằng, tâm trạng dẫu đang kém vui, nếu được chén trà thơm dịu mùi sen, chát nhẹ nhưng ngọt hậu của trà, tự nhiên thấy lòng nhẹ nhàng, thư thái hơn rất nhiều.