Tranh cãi về mạng 5G sẽ điều khiển xe hơi tự lái

Những người ủng hộ cho rằng mạng 5G kết nối và tải dữ liệu với tốc độ cực nhanh, và có thể xử lý hàng triệu kết nối cùng một lúc so với mạng 4G đang được sử dụng hiện nay. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia việc sử dụng 5G riêng cho xe tự lái nhiều khi vượt quá nhu cầu.

Ngành công nghiệp viễn thông hoàn toàn có thể hình dung mạng 5G mang lại lợi ích ra sao với xe tự lái. Vì những chiếc xe tự lái được trang bị hàng trăm cảm biến để thu thập và nhận thông tin cùng một lúc trên đường truyền mạng. Điều này tạo ra một khái niệm “Chiếc xe tự làm mọi thứ” (Vehicle-to-everything - V2X).

Để đạt được điều này, chiếc xe cần phải biết cách phát hiện các điểm mù (blind spot) và tránh va chạm với người, động vật và các xe khác trên đường. Khi chiếc xe chạy trên đường, các cảm biến sẽ thu nhận thông tin, như thời tiết, điều kiện đường xá, các tai nạn, các chướng ngại vật và các mục tiêu di chuyển gần xe.

Một khi thông tin được thu thập hoặc chuyển đến máy tính trên xe để xử lý hoặc dữ liệu đó được gởi lên đám mây (cloud) để phân tích, và các quyết định sau đó được chuyển về xe để thực hiện các chuyển động.

Hãy tưởng tượng một kịch bản, một chiếc xe tự lái A đang lao nhanh trên đường cao tốc với vận tốc 120 km/h, đột nhiên một chiếc xe tự lái B lao ra cắt mặt. Để tránh tai nạn xảy ra, các cảm biến của 2 xe cần phải nói chuyện với nhau. Và sau khi giao tiếp, xe A thắng lại, và xe B tăng tốc nhanh hơn để tránh va chạm.

“Từ kịch bản này, chúng ta nhìn thấy vấn đề cần thời gian bao lâu các thông điệp sẽ được truyền đi giữa các cảm biến, và rồi đưa đến máy tính trên xe để xử lý. Đến lượt máy tính trên xe mất bao lâu để đưa ra quyết định. Tất cả điều này phải chắc chắn ít hơn suy nghĩ của con người trong việc tạo ra quyết định, chỉ trong phạm vi 2 triệu phần giây. Và mạng 5G là điều cần thiết để hỗ trợ cho vấn đề này”, ông Jane Rygaard, chuyên gia công nghệ của Nokia (Phần Lan) cho biết.

Cơ quan lập bản đồ quốc gia Anh - Ordnance Survey cũng đồng tình, “Khi bạn bật công tắc, đèn sáng ngay lập tức. Đó cũng là điều cần thiết cho xe hơi tự lái. Khi có thứ gì xảy ra, nó phải phản ứng nhanh chóng. Và mạng 5G truyền tải tốc độ mới đủ khả năng đáp ứng”.

Hãng công nghệ Ericsson (Thụy Điển) cho rằng, mạng 5G không chỉ cần cho xe tự lái mà trong các trường hợp xảy ra thảm họa hay có sự kẹt xe nghiêm trọng ở khu vực nào đó thì chính quyền có thể chuyển ngay thông điệp cho các xe tự lái để cảnh báo chúng tìm đường khác để di chuyển.

Ericsson đã tiến hành thử nghiệm xe tự lái trên các xe của Volvo và Scania mô phỏng kịch bản khủng bố tại Stockholm (Thụy Điển). Và cảnh sát tìm cách tắt kết nối xe tự lái đã bị tin tặc thâm nhập vào xe nhằm ngăn chặn lao vào đám đông hay chuyển xe sang vị trí không người.

Tuy nhiên, Ordnance Survey cho rằng, cho dù các xe tự lái có mạng 5G hỗ trợ thì lúc đầu chỉ có thể chạy tại các khu vực được thiết lập bản đồ tốt. Cơ quan này đang xây dựng chi tiết bản đồ 3D hiển thị đầy đủ các tòa nhà, đèn tín hiệu, các cây cầu, kể cả các vật thể tạm thời, như mô hình trang trí giáng sinh, cần cẩu,…

Vấn đề tiếp theo chính là khả năng kết nối đường truyền liên tục và mạnh mẽ cho mạng 5G để truyền tín hiệu đến chiếc xe tự lái. Ordnance Survey đánh giá các trạm phát sóng di động hiện tại 4G cũng không đủ, vì hiện phải cần nhiều trạm hơn cứ 200-300 mét/trạm.

Tuy nhiên, ông Richard Woodling, Giám đốc tư vấn Ordnance Survey tỏ vẻ hoài nghi về một chiếc xe tự lái có khả năng tự di chuyển trong những thành phố đông đúc tại Anh cho dù có hạ tầng mạng 5G được phát triển tốt. “Cần một thời gian rất dài để biến mọi thứ thành hiện thực”, ông Richard Woodling nói.

Nhiều người cũng cho rằng, chiếc xe tự lái không cần đến mạng 5G. Vì từ khi ngành công nghiệp xe hơi đã tạo ra những chiếc xe chứa các công nghệ kết nối vẫn sử dụng mạng 4G hoạt động rất tốt từ theo dõi thời tiết cho đến giám sát đường phố.

“Những chiếc xe tự lái phải an toàn và đáng tin cây từ khi sản xuất. Vậy thì tại sao phải cần đến độ phủ sóng di động trên diện rộng. Tôi đồng ý các xe hơi tự lái cần phải giao tiếp một cách có ý thức như con người để nâng cao khả năng an toàn. Nhưng vẫn có thể sử dụng truyền thông trên mạng sẵn có là 4G và thêm giao thức kết nối Wifi. Vì giao tiếp giữa xe với xe cũng chỉ cần mạng Wifi là đủ”, Giáo sư William Webb, tác giả cuốn sách The 5G Myth: When vision decoupled from reality (tạm dịch: Huyền thoại 5G: Khi tầm nhìn tách biệt với thực tế”.

Ông Will Hahn, chuyên gia phân tích của Hãng nghiên cứu thị trường Gartner cũng đồng tình: “Mạng 5G thật sự cần thiết cho việc phát triển và sử dụng những chiếc xe tự lái, nhưng cần phải đáp ứng hai điều quan trọng, phải đúng là công nghệ 5G và chiếc xe tự lái phải hoàn toàn tự động”.

Hãng nghiên cứu thị trường Gartner cũng kỳ vọng các xe tự lái ở cấp độ 3 và 4 sẽ bắt đầu xuất hiện vào cuối năm nay với số lượng nhỏ. Và đến năm 2025 sẽ có 600 ngàn xe tự lái có mặt trên các đường phố ở toàn cầu.