Trễ hạn đóng tiền điện, nước... nhiều lần có thể bị hạ điểm tín dụng

Theo ông Cao Văn Bình, Phó tổng giám đốc Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC), lâu nay CIC chủ yếu thu thập thông tin từ các TCTD về các khách hàng vay để đưa vào hệ thống thông tin tín dụng. Có nghĩa là, khi người dân có bất kỳ quan hệ tín dụng nào với các TCTD thì thông tin của họ sẽ được cập nhật trên hệ thống CIC. Đây có thể là những thông tin tích cực cho thấy khách hàng trả nợ tốt, hoặc thông tin tiêu cực cho thấy họ có nợ xấu.

Tuy nhiên, trong thời gian tới, CIC sẽ mở rộng thu thập thông tin ngoài ngành, như thông tin pháp lý từ Bộ Công An, thông tin thanh toán các hoá đơn điện, nước, viễn thông, thuế… để bổ sung vào dữ liệu thông tin tín dụng quốc gia, giúp các TCTD có thêm cơ sở dữ liệu để đánh giá khách hàng vay.

Từ đó, những khách hàng chưa từng có lịch sử tín dụng, nhưng có lịch sử thanh toán đầy đủ đúng hạn các dịch vụ trên sẽ dễ dàng tiếp cận tín dụng hơn trong tương lai. Ngược lại, thói quen quên trả đúng hạn các hoá đơn trên cũng có thể ảnh hưởng không tốt đến điểm tín dụng cá nhân. Theo đó, có thể họ sẽ không được hưởng những ưu đãi như lãi suất hay hạn mức tín dụng dành cho khách hàng tốt khi vay tại ngân hàng và công ty tài chính, ông Bình cho biết. Điều này đồng nghĩa với việc sắp tới đây, người dân nên có trách nhiệm đối với thông tin cá nhân của bản thân. Chẳng hạn như, khi chuyển nhà sang nơi khác, người dân nên làm các thủ tục chuyển tên đăng ký các dịch vụ điện, nước,…

Nhận xét về việc đánh giá điểm tín dụng hiện nay, giám đốc chi nhánh một NH TMCP ở TPHCM cho rằng, điều đáng lo đó là rất nhiều người dân vẫn chưa hiểu và không quan tâm lắm tới câu chuyện điểm tín dụng và thông tin trên CIC. Trên thực tế, trong thời gian vừa qua, nhiều khách hàng sơ suất trong việc quản lý giấy tờ tuỳ thân, hay trong việc đứng ra bảo lãnh cho các khoản vay với các tổ chức cấp tín dụng, cũng như thực hiện không tốt nghĩa vụ trả nợ, nên phát sinh nợ xấu. Do đó, mặc dù số tiền nợ nhỏ và khách hàng cũng đã trả, nhưng lịch sử trả nợ không tốt này được lưu trữ tại CIC trong vòng 5 năm. Và một khi đã bị điểm tín dụng thấp sẽ chịu điều kiện tín dụng thắt chặt hơn.

Trong khi đó, theo bà Lê Thị Kim Xuân, Trưởng văn phòng đại diện HH Ngân hàng tại TP HCM thì nhiều người vay tiền chỉ quan tâm phải vay được tiền nên không quan tâm đến kênh thông tin quan trọng này trong khi đó nhiều TCTD cũng chưa làm tốt vai trò khi cho vay những cũng không cho khách hàng biết sẽ kiểm tra thông tin từ CIC như thế nào, nên nhận thức của người dân về việc này không nhiều.

Về phía CIC, bà Xuân nhận xét, ở những nước phát triển, các trung tâm thông tin tín dụng hoạt động rất bài bản; việc đóng thuế, thanh toán tiền điện, nước, điện thoại… cũng được ghi vào hồ sơ tín dụng của khách hàng. Khi vay vốn, tổ chức tín dụng sẽ biết khả năng tài chính và khả năng trả nợ của khách hàng để quyết định mức lãi suất có ưu đãi hay không. Trong khi đó, CIC ở Việt Nam chỉ mới cập nhật dữ liệu từ các tổ chức tín dụng khi phát sinh khoản vay, chứ chưa có dữ liệu khách hàng từ các nguồn khác.

Cũng theo thông tin từ lãnh đạo CIC cho biết hiện CIC đã xây dựng cổng thông tin kết nối khách hàng vay, trong đó cổng thông tin http://creditdata.cic.org.vn kết nối khách hàng vay cá nhân đã hoàn thành và áp dụng thí điểm tại Hà Nội, và TPHCM từ tháng 9.2015. Khách hàng cá nhân có thể đến trực tiếp trụ sở của CIC tại Hà Nội và TPHCM để đăng ký thông tin về bản thân, cũng như đăng ký nhu cầu tín dụng, qua đó kết nối giữa ngân hàng và khách hàng, tăng khả năng tiếp cận tín dụng của khách hàng. Sau khi đăng ký, khách hàng cũng sẽ được tiếp cận miễn phí một bản báo cáo đánh giá xếp hạng tín dụng về bản thân hàng năm. Cổng kết nối khách hàng doanh nghiệp dự kiến sẽ hoàn thành vào đầu quí 4.2016. Theo đó, các doanh nghiệp, cá nhân có thể tra cứu thông tin tín dụng, đăng ký nhu cầu vay vốn, khai thác báo cáo chấm điểm xếp hạng….thông qua cổng thông tin kết nối khách hàng vay.