Trung Quốc tính kế "chạy" khỏi Venezuela

Trong cuộc đàm phán song phương tại Caracas (thủ đô của Venezuela) vào tháng tám vừa qua, Trung Quốc cam kết sẽ cứu trợ hàng ngàn xe thùng và xe tải cho đất nước này. Tuy nhiên sẽ không có các khoản vay lớn.

Trong nhiều thập kỷ qua, Trung Quốc đã bỏ nhiều thời gian và công sức để xây dựng một liên minh chiến lược với Venezuela, quốc gia có trữ lượng dầu mỏ lớn nhất thế giới và được dẫn dắt bởi cựu tổng thống Hugo Chavez, người ngưỡng mộ Mao Trạch Đông và muốn chống lại ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực Mỹ Latinh.

Tuy nhiên, khi phải đối mặt với đống hóa đơn chưa thanh toán và lo lắng cho sự an toàn của công dân và các công ty của mình ở Venezuela, dường như Trung Quốc đang “tính toán” lại mối liên minh với quốc gia mà số tiền vay nợ đã lên tới khoảng 60 tỷ USD.

Kể từ tháng Hai, ít nhất ba nhà lập pháp đối lập của Venezuela cũng như các nhà kinh tế và chuyên gia ngành công nghiệp dầu mỏ đến Bắc Kinh theo lời mời của chính phủ Trung Quốc để thảo luận về một chính phủ quá độ và kế hoạch phục hồi nền kinh tế tồi tệ nhất thế giới. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ước tính nền kinh tế của Venezuela suy giảm gần 6% trong năm ngoái và sẽ co lại thêm 10% trong năm nay.

Trung Quốc nắm giữ 20 tỷ USD trong 60 tỷ USD nợ của Venezuela. Nước này cũng muốn đảm bảo an toàn cho các khoản đầu tư tại Venezuela trong bối cảnh tình hình an ninh ngày càng xấu đi vì lương thực thiếu hụt và tội phạm tràn lan.

Ngoài ra, rủi ro về an ninh đang gia tăng cho người Trung Quốc đang làm việc, sinh sống tại Venezuela. Nhiều người Trung Quốc đã trở thành mục tiêu “tiềm năng” cho những kẻ bắt cóc và tống tiền, khiến nhiều người bắt đầu rời bỏ quốc gia này.

Một số công ty hoạt động tại Venezuela kêu gọi nhân viên nên trở lại căn hộ trước 7 giờ tối. Trong bãi đậu xe của một dự án xây dựng khu dân cư cao cấp tại Caracas, công nhân trong quần short và áo thun ngắn đang tập thể dục mỗi buổi tối bằng cách đi bộ đằng sau một bức tường cao 3 mét. “Thật nguy hiểm khi đi ra ngoài”, một công nhân cho biết.

Liên đoàn các Hiệp hội Trung Quốc ước tính hơn 30.000 người Trung Quốc đã rời đất nước này kể từ năm 2014. Hơn 100.000 vẫn còn ở lại.

"Thị trường của tôi bị phá hủy," Rafael Lobo, một người chuyên môi giới căn hộ cho người nước ngoài cho biết. “Căn hộ mà hai năm trước có giá 2.000 USD/tháng giờ đây không thể cho thuê được ngay cả khi giá chỉ còn 400USD.”

“Bất cứ khi nào côn đồ thấy một khuôn mặt như tôi trong những ngày này, tất cả những gì họ thấy là một chiếc máy ATM”, Carlos Wang, người thừa kế một cửa hàng đang tìm cách để rời khỏi Venezuela cho biết.

Mối quan hệ liên minh bắt đầu dưới thời cựu Tổng thống Chávez. Những chiếc điện thoại, vật liệu xây dựng và xe máy giá rẻ của Trung Quốc xuất sang đã giúp chính phủ Venezuela hỗ trợ người nghèo. Đáp lại, Venezuela đón hàng ngàn kỹ thuật viên Trung Quốc đến làm việc tại các dự án hạ tầng kinh tế, phần lớn hỗ trợ cho việc chuyển 600.000 thùng dầu mỗi ngày đến Trung Quốc.

Trung Quốc là một “người cho vay” quan trọng mà Venezuela có thể trông cậy, trong bối cảnh các nhà đầu tư trên thị trường nợ quốc tế tính họ lãi suất cho vay cao nhất trên thế giới.